Wikipedysta:Aneck92/Relacje międzynarodowe między Polską a Hiszpanią
Relacje międzynarodowe między Hiszpanią a Polską – choć nie są tak silne, jak relacje z ich państwami ościennymi, na przestrzeni wieków zdecydowanie bardziej się zacieśniły. W dawnych czasach łączyły je głównie kontakty handlowe, powiązania kulturowe (np. w literaturze) czy dotyczące panujących ówcześnie dynastii w obu krajach. W wieku XXI Hiszpania i Polska mają lepsze stosunki m.in. dzięki członkostwu w Unii Europejskiej i traktatom o przyjaźni i współpracy, dotyczących np. edukacji.
Historia, która nie umiera nigdy
Początkowo, w średniowieczu, nasze kontakty były sporadyczne, ograniczały się do pielgrzymek do Santiago de Compostela. Najczęstszymi gośćmi z Hiszpanii okazywali się być kupcy, którzy na nasze ziemie zapuszczali się głównie po słowiańskich niewolników. Ibrahim ibn Jakub jako jeden z pierwszych zaświadcza o Polsce, że jest ona „bogata w żywność, miód, mięso” i umieszczając w jej granicach mityczną krainę Amazonek. Wśród polskich autorów do historii przeszło przeświadczenie Mikołaja z Popielowa, który twierdził, że w Hiszpanii podoba mu się tylko Walencja, w której zwolniono go zresztą z opłat celnych, a język kataloński to dla niego „skrzypienie młynka do kawy”. Hiszpanie z kolei mówili o języku polskim, że jest „długim kichnięciem, przerywanym czasami jakimś kiskis, kanski, konskas i gorevos czy goresnos”. Poza tym trzeba pamiętać o legendach, jakoby Zawisza Czarny miał uczestniczyć w zdobyciu Grenady, o Władysławie Warneńczyku ukrywającym się koło Salamanki po klęsce pod Warną czy o opowieści o domniemanej wizycie George Sand i Chopina w katalońskiej wiosce. Wracając do faktów historycznych: po pierwsze, możemy wymienić postać Jana Dantyszka, podróżnika, dyplomatę oraz poetę polskiego z XVI wieku. Dantyszek był przyjacielem Hernana Cortesa, hiszpańskiego konkwistadora. Otrzymał również laur poetycki od Maksymiliana I, dziadka króla Karola V.
A ten monarcha z kolei kazał wybić medal na cześć Dantyszka. Dzięki cesarzowi, udało mu się również otrzymać hiszpańskie szlachectwo. Z drugiej strony pojawił się Roizjusz, czy też lepiej mówiąc, Pedro Ruiz de Moros: prawnik i poeta, mieszkał w Polsce, gdzie otrzymał profesurę Akademii Krakowskiej. Jest znany z bycia bohaterem fraszki Jana Kochanowskiego, „O doktorze Hiszpanie”. W wieku XIX, w oddziałach napoleońskich, które zaatakowały Hiszpanię, znaleźli się także Polacy, w tamtym okresie zwolennicy Napoleona i jego wizji niepodległościowych Państwa Polskiego (które później upadły). W ten sposób docieramy do czasów współczesnych i, między innymi, do traktatu o przyjaźni między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Hiszpanii z dnia 26 X 1992, podpisanego w Madrycie. Ten akt stanowi deklarację wzmocnienia relacji między obydwoma krajami i polepszenie ich współpracy ekonomicznej i kulturalnej.
Nie tylko kultura jest ważna
To, co łączy Polskę i Hiszpanię, to również interesy. Po śmierci Franco wzmocniły się głównie dzięki wejściu obu krajów do Unii Europejskiej. Pomimo oddalenia geograficznego, wciąż dzielimy niektóre opinie. Oboje uważamy, że ważne jest inwestowanie w innowacje i zmiana polityki społecznej i zatrudnienia Unii Europejskiej. Zarówno Polska i Hiszpania myślą, że byłoby dobrze rozwinąć sieć komunikacji i rozbudzić zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii. Ponadto, przyjmujemy podobną postawę w kwestii reform budżetu UE (na przykład sprzeciwiamy się cięciom dotacji rolniczych), w polityce bezpieczeństwa i każde z nas jest za integracją Chorwacji oraz Turcji. To, czego oboje chcemy, to również wzrost funduszy na ochronę granic i współpraca w zakresie walki z nielegalnymi imigrantami, gdyż dzielimy politykę migracyjną.
Hiszpańska Polska lub polska Hiszpania
W 2005 obchodziliśmy w Hiszpanii Rok Polski. W tym okresie zainaugurowano około 130 imprez, wśród których najważniejszymi były: ekspozycja „Polskie malarstwo romantyczne. Wokół Chopina” w Salamance lub ekspozycja „Motywy hiszpańskie w twórczości Kanta”. Oprócz tego, w Polsce istnieje wiele placówek edukacyjnych z językiem hiszpańskim, zarówno na uniwersytetach, jak w sekcjach dwujęzycznych w liceach, wspomaganych materialnie przez przez Królestwo Hiszpanii. W Hiszpanii istnieją lektoraty języka polskiego na uniwersytetach Barcelony, Grenady i Madrytu, ale nie ma szkół średnich, gdzie można by było uczyć się polskiego, choć nasz kraj czyni starania w tym kierunku.
Nieśmiertelna literatura
Poza Janem Dantyszkiem, już wspomnianym, można wymienić Piotra Dunin-Wolskiego, posła na dworze Hiszpanii, gdzie zgromadził około 300 dzieł literatury hiszpańskiej, później podarowanych Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie. W 1640 w Polsce po raz pierwszy pojawiło się tłumaczenie książki „Polityka Boża” F. Quevedo. W późniejszym okresie twórczość Jana od Krzyża i Teresy z Ávila znacząco wpłynęła na poezję Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i Sebastiana Grabowieckiego. W roku 1820 Joachim Lelewel napisał „Historyczną paralelę Hiszpanii z Polską w wieku XVI, XVII, XVIII”, gdzie porównał historie obu krajów. Ponadto, należy wyróżnić Jana Potockiego, autora „Rękopisu znalezionego w Saragossie”, powieści fantastyczno-filozoficznej, której akcja rozgrywa się w Hiszpanii. Przykładami motywów hiszpańskich w literaturze polskiej są: „Pamiętniki z wojny hiszpańskiej 1808-1814” Stanisława Broekere, „Popioły” S. Żeromskiego czy „W mroku gwiazd” T. Micińskiego. Z drugiej strony, Hiszpanie odnosili się do Polski w „Polsce” Antonio Gil de Carrasco czy też w „Życie jest snem” Pedro Calderona de la Barca.
Linki zewnętrzne
- Film "Rękopis znaleziony w Saragossie" (1965): http://www.youtube.com/watch?v=fjIju7xSscg
- Ambasada Rzeczypospolitej w Madrycie: http://www.madrid.polemb.net/index.php?
- Polski portal o Hiszpanii: http://www.hiszpania-online.com/index.php