Worinostat
Worinostat, worynostat (łac. vorinostatum), kwas suberanilohydroksamowy – organiczny związek chemiczny będący diamidem anilinowo-hydroksamowym kwasu suberynowego. Jest członkiem większej grupy inhibitorów deacetylazy histonowej. Inhibitory deacetylazy histonowej mają szerokie spektrum aktywności epigenetycznej.
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||
| Wzór sumaryczny | C14H20N2O3 | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa | 264,32 g/mol | |||||||||||||||||||
| Identyfikacja | ||||||||||||||||||||
| Numer CAS | ||||||||||||||||||||
| PubChem | ||||||||||||||||||||
| DrugBank | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
| Klasyfikacja medyczna | ||||||||||||||||||||
| ATC | ||||||||||||||||||||
| Stosowanie w ciąży | kategoria D | |||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Worinostat jest sprzedawany pod nazwą Zolinza w leczeniu chłoniaka skórnego T-komórkowego (CTCL, z ang. cutaneous T-cell lymphoma), gdy choroba nie ustępuje, nasila się, bądź następuje wznowa podczas lub po leczeniu innymi lekami[1]. Związek został wyprodukowany po raz pierwszy przez Ronalda Breslowa, chemika z Columbia University.
Dopuszczenia do użytku i wskazania
Worinostat był pierwszym inhibitorem deacetylazy histonowej[2] dopuszczonym do obrotu w 2006 roku przez amerykańską Agencję Żywności i Leków do leczenia chłoniaka skórnego T-komórkowego. Jest on wytwarzany przez kanadyjską firmę Patheon dla firmy Merck & Co.[3]
Mechanizm działania
Worinostat wiąże się z miejscem aktywnym deacetylazy histonowej i działa jako chelator dla obecnych tam jonów cynku. Działanie worinostatu poprzez blokowanie deacetylazy histonowej powoduje akumulację acetylowanych histonów i białek, włączając w to czynniki transkrypcyjne kluczowe w ekspresji genów niezbędnych do wywołania różnicowania komórki[4].
Badania kliniczne
Worinostat był również stosowany do leczenia zespołu Sézary’ego, innego typu chłoniaka blisko związanego z chłoniakiem skórnym T-komórkowym[5].
Badania z roku 2007 wskazuje, że worinostat ma pewną aktywność wobec nawracającego glejaka wielopostaciowego, która powoduje wydłużenie średniego czasu przeżycia do 5,7 mies. (w porównaniu do 4–4,4 mies. z wcześniejszego badania)[6]. Planowane są kolejne badania skuteczności działania worinostatu na guzy mózgu w połączeniu z innymi lekami.
Włączenie worinostatu w leczenie zaawansowanego raka niedrobnokomórkowego płuc wykazało lepszą odpowiedź na terapię oraz zwiększony średni czas przeżycia bez progresji raka i ogólny czas przeżycia (chociaż te ostatnie nie były istotne statystycznie na poziomie p=0,05)[7].
Lek dał zachęcające rezultaty w drugiej fazie badania terapii zespołów mielodysplastycznych w połączeniu z Idarubicyną i Cytarabiną[8].
Badania przedkliniczne
Worinostat jest interesującym celem badań dla naukowców próbujących zwalczyć wirusa HIV u zakażonych pacjentów[9]. W jednym z badań wykazano, że worinostat działa zarówno in vitro, jak i in vivo na limfocyty T będące nosicielami wirusa HIV w stanie utajonym[10][11].
