بہاری مسلمان
| کل آبادی | |
|---|---|
| تقریباً 27 millionحوالےدی لوڑ؟ worldwide | |
| گنجان آبادی والے علاقے | |
| بہار (بھارت)، کراچی and mainly in large cities across بھارت دے شہر بلحاظ آبادی & پاکستان دے گنجان آباد شہراں دی لسٹ | |
 India | 17,500,000[۱][۲] (بہار (بھارت)) |
| زباناں | |
| اردو، ہندی زبان and various بہاری زباناں[۳] | |
| مذہب | |
| اسلام | |
| متعلقہ نسلی گروہ | |
| بھارت وچ اسلام، بہاری قوم | |
بہاری مسلمان (انگریزی: Bihari Muslims) ریاست بہار وچ رہنے تے بسنے والے مسلماناں نوں کہیا جاندا اے۔بہار دے زیادہ تر مسلمان اہل سنت نال تعلق رکھدے نيں تے مغلیہ سلطنت توں پہلے وی بہار دے تمام علما و صوفیا سنی ہی سن ۔[۴] البتہ بہار دی راجدھانی پٹنہ وچ اہل تشیع دی کثیر آبادی اے جو 1880ء دی دہائی وچ لکھنؤ توں ہجرت کر کے اوتھے آباد ہو گیے سن ۔[۵]
اصل
بھارت دی ہور ریاستاں دی طرح بہار دے زیادہ تر مسلمان وی ہور مذاہب توں منتقل شدہ نيں۔[۶] 12واں صدی وچ سلطنت سور دی وجہ توں بہار وچ مسلماناں نوں خوب عروج حاصل ہويا۔ سلطنت سور دا پایہ تخت سسرام سی۔[۷]
تریخ
بہار وچ مسلماناں دی آمد دا سلسلہ 1300ء وچ شروع ہُندا اے جدوں افغان تے صوفی سنت تے جنگجو جنوی بہار دے میدانی علاقہ وچ آباد ہوگیے سن ۔ اوتھے انہاں نے کھیتی باڑی شروع دی تے علاقائی لوکاں نے میل جول ودھایا۔ اس زمانہ وچ مسلاناں دے علاوہ اُچے طبوہ دے ہندو وی آباد ہو رہے سن جنہاں وچ راجپوت تے براہمن شامل نيں۔ انہاں لوکاں نے اوتھے دے جنگلاں دا صفایا کردتا تے آدی واسیاں نوں اوتھے توں مار بھگایا۔ بہار شریف دے مخطوطات توں اندازہ ہُندا اے کہ اک صوفی جنگجو ملک ابراہیم بایو نے اوتھے دے کول قبیلہ نوں شکست دتی جو علاقہ دے مسلماناں [ر ظلم و ستم ڈھاندے سن ۔ انہاں بزرگ جنگجو نے علاقہ نوں فتح کر ليا تے کول قبیلہ دی سرداری نوں ختم کر کے اوتھے اپنا اثر و رسوخ قائم کرلیا۔[۸]عہد وسطی وچ بہار وچ کچھ بادشاہ تے سردار مسلمان ہوئے نيں۔ موجودہ دور دے مونگیر ضلع وچ کھڑگ پور راج قائم سی جس اُتے راجپوت دی حکمرانی سی۔ 1615ء وچ راجا سنگرام نے بغاوت دی مگر اوہ ناکام رہی لہذا اس دا بیٹا تورل مل مسلمان ہو گیا تے اپنا ناں روز افزاں رکھ لیا۔[۹]
1700ء دے اوائل وچ پورنیہ دے فوجدار جنہاں نوں پورنیہ دے نواب وی کہیا جاندا اے، نے سیف خان دی نگرانی وچ علاقہ وچ خودمختاری دا اعلان کر دتا تے مشرقی بہار دے خطہ وچ حکومت کیتی۔ نیپال توں انہاں دی جھڑپ چلدی رہندی سی۔[۱۰]1947ء دی آزادی دے بعد بہار دے کئی مسلمان پاکستان یا بنگلہ دیش چلے گئے۔[۱۱]
سماج
بہار دے مسلمان قبیلےآں وچ منقسم نيں جنہاں نوں برادری کہیا جاندا اے۔ حالانکہ براہمناں تے ہور ہندواں دی طرح اوہ اِنّے سخت نئيں نيں مگر بین برادری شادیاں انہاں وچ کم ہی ہُندیاں نيں۔[۱۲] سب توں اُچے طبقہ نوں اشرف کہیا جاندا اے جس وچ پٹھان، سید، شیخ، بملک تے میرزا شامل نيں۔ بہاری پٹھان زیادہ تر پشتون دی اولادتیاں نيں جنہاں وچ کچھ تاں بھومیہار تے راجپوت توں منتقل ہوئے مسلمان نيں۔ میرزا خود نوں مغل دی اولاد دسدے نيں تے اوہ زیادہ تر دربھنگہ، مظفرپور وچ آباد نيں۔ اجلاف مسلمان نچلے طبقہ دے ہندو توں منتقل شدہ نيں۔ مومن انصاری بہار دی کل آبادی دا 20 فیصد نيں۔ انہاں دا پیشہ بنائی اے۔[۱۲]
ضلع وار آبادی
| نمبر شمار | ضلع | آبادی(2001) | مسلم آبادی | فیصد |
| 1 | ضلع کشن گنج | 1,296,348 | 1,123456 | 68% |
| 2 | کٹیہار ضلع | 2,392,638 | 1,024,678 | 43% |
| 3 | ارریہ ضلع | 2,158,608 | 887,972 | 42% |
| 4 | پورنیہ ضلع | 2,543,942 | 935,239 | 38% |
| 5 | دربھنگہ ضلع | 3,295,789 | 748,971 | 23% |
| 6 | ضلع سیتامڑھی | 2,682,720 | 568,992 | 21% |
| 7 | مغربی چمپارن ضلع | 3,043,466 | 646,597 | 21% |
| 8 | مشرقی چمپارن ضلع | 3,939,773 | 755,005 | 19% |
| 9 | بھاگلپور ضلع | 2,423,172 | 423,246 | 18% |
| 10 | مدھوبنی ضلع | 3,575,281 | 941,579 | 26% |
| 11 | سیوان ضلع | 2,714,349 | 494,176 | 18% |
| 12 | گوپال گنج ضلع، بھارت | 2,152,638 | 367,219 | 17% |
| 13 | سپول ضلع | 1,732,578 | 302,120 | 17% |
| 14 | شیوہر ضلع | 515,961 | 80,076 | 16% |
| 15 | ضلع مظفرپور | 4,746,714 | 752,358 | 15% |
| 16 | سہرسہ ضلع | 1,508,182 | 217,922 | 14% |
| 17 | بیگو سرائے ضلع | 2,349,366 | 313,713 | 13% |
| 18 | بانکا ضلع | 1,608,773 | 190,051 | 12% |
| 19 | گیا ضلع | 3,473,428 | 403,439 | 13% |
| 20 | جموئی ضلع | 1,398,796 | 170,334 | 12% |
| 21 | نوادا ضلع | 1,809,696 | 204,457 | 11% |
| 22 | مدھے پورا ضلع | 1,526,646 | 173,605 | 11% |
| 23 | ضلع اورنگ آباد | 2,013,055 | 221,436 | 11% |
| 24 | کیمور ضلع | 1,289,074 | 123,048 | 10% |
| 25 | کھگڑیا ضلع | 1,280,354 | 131,441 | 10% |
| 26 | روہتاس ضلع | 2,450,748 | 246,760 | 10% |
| 27 | سمستی پور ضلع | 3,394,793 | 355,897 | 10% |
| 28 | سارن ضلع | 3,248,701 | 337,767 | 10% |
| 29 | ضلع ویشالی | 2,718,421 | 259,158 | 10% |
| 30 | جہان آباد ضلع | 1,514,315 | 124,149 | 8% |
| 31 | مونگیر ضلع | 1,337,797 | 98,791 | 7.4% |
| 32 | ضلع پٹنہ | 4,718,592 | 366,164 | 8% |
| 33 | بھوجپور ضلع | 2,243,144 | 163,193 | 7% |
| 34 | ضلع نالندہ | 2,370,528 | 176,871 | 7% |
| 35 | شیخ پورہ ضلع | 525,502 | 37,755 | 7% |
| 37 | بکسر ضلع | 1,402,396 | 86,382 | 6% |
| 38 | لکھی سرائے ضلع | 802,225 | 35,378 | 4% |
مسلم قبیلے
- مسلم بھومیہار
- بہاری پٹھان
- کولہیا
- بہاری شیخ
- مسلم کایاش
- مسلمان راجپوت
- ٹھاکورائی
- ملکانہ
- خان زادہ
- شیرشاہ آبادی
- بہاری ملک قبیلہ
- ابدال قبیلہ
- مسلم چپی
- لال بیگی
- ترک پاسی
- سید
- چک قبیلہ
- کونجرا
- سائی قبیلہ
- مسلم رنگریز
- پماریا