مسلمان راجپوت
| گنجان آبادی والے علاقے | |
|---|---|
| |
| زباناں | |
| گادی | |
| مذہب | |
| اسلام | |
| متعلقہ نسلی گروہ | |
| راجپوت |
مسلمان راجپوت یا مسلم راجپوت انہاں راجپوتاں نوں کہیا جاندا اے جو اسلام اُتے عمل پیرا نيں۔ راجپوت ہندوستان اُتے اٹھویں توں تیرہویں صدی عیسوی تک حکمران سن تے اصلاً سبھی ہندو سن ۔ روايتی طور اُتے راجپوت شام ونشی، چندرا ونشی تے اگنی ونشی قبیلے وچ منقسم نيں۔[۱]
آبادی دی تقسیم
1931ء دی برطانوی ہند دی مردم شماری اک واحد باوثوق ذریعہ معلومات اے جس توں راجپوت آبادی دی تقسیم دی صحیح معلومات دا اندازہ ہُندا اے۔ اس دی رو توں 10.7 ملین لوک خود نوں راجپوت قرار دیندے نيں جنہاں وچوں 8.6 ملین ہندو، 2.1 ملین مسلمان تے پنجاہ ہزار سکھ سن ۔[۱]
مسلمان راجپوت قبیلے تے مسلماناں دی فتح
مسلمان راجپوت قبیلے جداں کہ جنجوعہ راجپوت، مغل افواج دی فتح دا راست حصہ رہے۔ ہندو راجپوتاں نے وی مغلاں دی مدد کيتی جس دی مثال راجہ مان سنگھ دی سیسوڈیاواں دے خلاف 1568ء وچ جلال الدین اکبر دی مدد کرنا اے۔[۱]
راجپوتاں دا اسلام قبول کرنا عمومًا قادریہ تے چشتیہ صوفی بزرگاں دے ہتھ ہويا سی۔ ایہ وی ممکن اے کہ کچھ دا قبول اسلام سیاسی محرکات اُتے مبنی سی کیونجے دہلی سلطنت تے مغلاں نے اسلام دی قبولیت دی حمایت کیتی۔ مذہبی تبدیلی دا عمل برطانوی ہند دی انیہويں صدی وچ وی جاری رہیا۔[۱]
انگریزاں دے دور وچ کھل دے اسلام قبول کرنا
سر جان لارنس وائسرائے دے دور وچ رائے گڑھ ریاست دا حکمران کھل دے اسلام دی جانب مائل ہونے لگا۔ اس توں اس دے معاصرین نوں غصہ آیا تے انہاں دے جذبات اس قدر شدید سن کہ اس نے تخت شاہی چھڈنے دا فیصلہ کيتا تاکہ اوہ اپنے نودریافت عقیدے اُتے قائم رہ سکے۔ بعد دی تحقیقات توں پتہ چلا کہ اوہ اک چنگا حکمران سی تے اس دے خلاف ناقص حکمرانی دا کوئی الزام نئيں سی تے رعایا اس دی فرمانروائی توں مطمئن اے۔ اک سال دے گزرجانے دے بعد اس راجپوت حکمران نے برسرعام کلمہ طیبہ دا اقرار کيتا تے ہندو مت توں کنارہ کش ہويا۔ اس اعلان عام وچ اس دے فرزند وی شامل ہوئے۔ اس معاملے توں انگریز دور وچ اک مثال قائم ہوئی کہ کسی قائد یا حکمران نوں محض مذہب دی تبدیلی دی وجہ توں بدلا نئيں جا سکدا۔ ايسے دور دے نیڑے وچ مغربی اتر پردیش تے بلند شہر دی خورجہ تحصیل دے راجپوت مشرف بہ اسلام ہوئے سن ۔[۱]
مسلمان راجپوتاں دے خاندانی ناں =
(ساند/سوڈھا پنوار)پنوار گادی بسیان, وگن، پنوار،کٹیسر،چوہان، نارُو، بھٹی، جنجوعہ، تلوکر، جرال، جتیان، کلوسے، کھوکر گھگیان,جوئیہ،ڈوگر ,قائم خانی، سردےپنوار تے راٹھوڑ، چند عام مسلمان راجپوت خاندانی ناں نيں۔ ایہ کثرت خاندانی ناواں دا حصہ اے۔ اکثر شادی بیاہ مسلمان راجپوت اپنے ہی قبیلے وچ کیہ کردے نيں۔[۱]
مشہور مسلمان قبیلے
| علاقہ | قبیلے | ||
|---|---|---|---|
| اترپردیش | قبیلہ رانگھڑ دی گوتاں جداں پنوار گادی (سوڈھا پنوار)، چوہان، تنوار،سردتا، جاٹو، وغیرہ اورپلکانہ (گوڑ تے جیسوال) | ||
| ہریانہ | رانگڑ#پنوار گادی راجپوت گوتاں (سوڈھا پنوار)، پنوار، چوہان، تنوار، مدادھ، سردتا، رستمی پنوار، جاٹو، وغیرہ تے میو (لال داسی)، تُاونی | ||
| پنجاب | قبیلہ رانگھڑ دی تمام گوتاں مثلًا وریا / براہ ،سوڈھا، پنوار، چوہان، سردتا، رستمی پنوار، وغیرہاور پنجابی جداں گھوڑے واہ راجپوت، نارُو، بھٹی، منج، پُوَ، تِوانا، نون، نور، وگن، تلوکر، جوئیہ، گھیبا، جودھرا،سیال، جادر، وٹو، کیرالا، دھامیال۔ اوڈراجپوت | ||
| راجستھان | پنوار گادی (سوڈھا پنوار),قائم خانی (چوہان)، لالکھانی،لکھویرا (جوئیہ)جوئیہ راجپوت : جوئیہ خاندان قبیلہ دے معروف سردار لونے خان تے اس دے دو بھائی بر تے وسیل اپنے ہزاراں اہل قبیلہ دے نال 635ھ دے نیڑے بابا فرید رحمۃ اللہ دے دست حق اُتے مشرف بہ اسلام ہوئے۔بابا فرید نے لونے خان نوں دعا دی، تاں 12 فرزند ہوئے اس دا وڈا بیٹا لکھو خاں سردار بنا، بیکانیر وچ رنگ محل دا قلعہ بنوایا بیکانیر وچ قصبہ لکھویرا وی ايسے دے ناں توں منسوب اے۔اس دی اولاد نوں لکھویرا کہیا جاندا اے جو ضلع بہاولنگر تے پاکپتن وچ آباد نيں۔بعض جوئیے اپنے قبیلے نوں عربی النسل کہندے نيں مگر اصل وچ جوئیہ قوم ہند دی اک قدیم قوم اے۔ٹاڈ دے مطابق جوئیہ قوم سری کرشن جی دی اولاد اے ایہ قوم پہلے بھٹنیر، ناگور تے ہریانہ دے علاقہ وچ حکمران سی ہن وی بھی ایہ قوم راجپوتانہ وچ تے اس دے ملحقہ علاقے وچ کافی تعداد وچ آباد اے۔قیام پاکستان دے بعد ایہ قبیلہ بیکانیر توں ہجرت کر کے زیادہ تر ریاست بہاولپور تے ضلع ساہیوال، عارف والا، پاکپتن وچ آباد ہوئے گیا۔ستويں صدی ہجری وچ جوئیاں دی بھٹی راجپوتاں توں بے شمار لڑائیاں ہوئیاں، دسويں صدی ہجری وچ راجپوتانہ دے جاٹ تے گدارے جوئیاں دے خلاف متحد ہوئے گئے انہاں لڑائیاں توں تنگ آکے دریائے گھاگرہ دے خشک ہونے دی بنا اُتے جوئیہ سردار نے دسويں صدی ہجری وچ اپنے آبائی شہر رنگ محل نوں خیر باد کہیا تے دریائے ستلج دے گردونواح اک نواں شہر سلیم گڑھ آباد کيتا زبانی روایات دے مطابق سلیم گڑھ دا ابتدائی ناں شہر فرید سی۔ بعد وچ نواب صادق محمد خان اول نے لکھویراں دے محاصل ادا نہ کرنے دی وجہ توں نواب فرید خان دوم تے انہاں دے بھائی معروف خان تے علی خان دے نال جنگ کيتی۔ جس دی بنا اُتے جنوب وچ بیکانیر دی سرحد تک تے شمال وچ پاکپتن دی جاگیر تک نواب صادق محمد خان دا قبضہ ہوئے گیا تے لکھویرا دی ریاست بہاولپور دی ریاست وچ مدغم ہوئے گی۔ اُتے بعد ازاں شاہان عباسی نے لکھویراں دی ذاتی جاگیراں بحال کر دیؤ تے انہاں نوں درباری اعزازات وی دیے۔جنرل بخت خان جنگ (آخری مغل بادشاہ بہادر شاہ ظفر دا سپہ سالار) وی جوئیہ سی ایہ کوروپانڈوواں دی نسل توں خیال کیتے جاندے نيں۔راجپوتاں دے 36 شاہی خانداناں وچ شامل نيں۔ اک روایت دے مطابق راجا پورس جس نے سکندر اعظم دا مقابلہ کیا، جوئیہ راجپوت سی۔ ملتان بار تے جنگل دے بادشاہ مشہور سن ۔ چونکہ سرسبز گھاہ والے میدان نوں جوہ کہیا جاندا اے۔ ايسے جوہ دے مالک ہونے دی وجہ توں ایہ جوھیہ تے جوئیہ مشہور ہوئے جو بابا فرید رحمۃ اللہ دے دست حق اُتے مشرف بہ اسلام ہوئے۔|- | گجرات | مولے اسلام (گیراسیا) |
| سندھ | ماہر، بھٹو، دیشوالی (اگنی ونشی)، ساما (بھاٹی)، سوڈھا (پرمار)، تونور، ستار (راٹھوڑ)، بھیا، تنو(وگن) ,جویو (جوئیہ) | ||
| آزاد کشمیر | منیال ، جرال، کلیال، کھاکھا، چِبھ |
مغل حکمران جنہاں دی ماواں راجپوت نسل توں رہیاں نيں
تاریخی مسلمان راجپوت شخصیتاں
- نواب قائم خان: دہلی سلطنت دے امیر تے قائم خانی قبیلے دے صدر
- جنرل بخت خان جوئیہ 1857ء جنگ آزادی دا کمانڈران چیف
- راؤ بہادر خاں گوتھ سردےپنوار وچ سب توں پہلا مسلم راجپوت
- راؤ رستم عرف ماڑو خاں جدِامجد مسلم قبیلہ رستمی پنوار
- ملک فیروز خان نون: پاکستان دے سابق وزیر اعظم
- چودھری اورنگزیب خان: برطانوی دور دے مشہور منہاس راجپوت
- رائے بھوئے بھٹی: ننکانہ صاحب دے بانی
- رائے بلار بھٹی: موجودہ دور وچ 100,000 ایکڑ زمین دے زمیندار
- راجا چاقو خان: چکوال دے بانی تے مائر منہاس قبیلے دے صدر
- راجا محمد سرفراز خان: سیاست دان تے پاکستانی تحریک دے رکن
- راجا غضنفر علی خان کھوکر: پاکستان دے اولین وفاقی وزراء وچوں اک
- راجا حبیب الرحمان خان: انڈین نیشنل آرمی نال تعلق رکھنے والے ہندوستانی مجاہد آزادی، بعد وچ فاتح بھمبر دے طور اُتے مشہور
- محمد اکبر خان ہندوستان دی برطانوی فوج وچ پہلے مسلمان جنرل
- رائے محمد بلار پاکستان دے نڑے مشہور زمیندار
- رائے حسین خان بھٹی پاکستانی پنجاب دے نڑے مشہور زمیندار
- رائے رحمت خان بھٹی پاکستان دے نڑے مشہور زمیندار
- عمر حیات خان پاکستانی پنجاب دے نڑے مشہور زمیندار
- سردار فاتح خان کریلوی: ڈوگرا فوج نال جنگ دے لئی مشہور
- راجا سخی دلیر خان: ڈوگرا فوج نال جنگ دے لئی مشہور
- راشد منہاس : پاکستانی پائیلٹ آفیسر
- راجہ پرویز اشرف: سابق وزیر اعظم پاکستان
- مشتاق منہاس : پاکستانی سیاست دان
- یاسر ہمایوں سرفراز : پاکستانی سیاست دان
- راجا عباس ساغر منہاس: پاکستانی سیاست دان،شاعر،فلاحی شخصیت
- شبلی نعمانی: ہندوستانی عالم دین
- شاہ نواز خان: انڈین نیشنل آرمی نال تعلق رکھنے والے ہندوستانی مجاہد آزادی
- جنرل فاتح نصیب خان: راجستھان دی الوار فوج دے صدر جنرل [۱]
- خواجہ خان محمد تلوکر نقشبندی عالمی ختم نبوت دے سربراہ
- محمد حامد سراج تلوکر عالمی شہرت یافتہ افسانہ نگار
- کامران اعظم سوہدروی ادیب و مورخ
- سر رحیم بخش - کونسل ریاست بہاول پور و جمعیت مرکزیہ تبلیغ الاسلام دے صدر سن،[۲] علی گڑھ مسلم یونیورسٹی دے کورٹ تے کونسل دے ارکان سن ۔
پاکستانی سیاست دان
- ذوالفقار علی بھٹو: بھٹو خاندان دے بارے وچ رائے متضاد اے۔ اراواں بھٹوآں نوں سندھ دے ارائیں لکھدے نيں جدوں کہ کچھ مصنفاں نے بھٹو خاندان راجپوت لکھیا اے۔[۳]
- بے نظیر بھٹو
- محمد خان جونیجو
- راجہ پرویز اشرف۔ سابق پاکستانی وزیر اعظم
- اقبال احسان - سابق وزیر تعلیم
- منظور احمد وٹو۔ پاکستانی پنجاب دے سابق وزیر اعلٰی
- رانا محمد اکرم خان۔ صدرنشین پنجاب بار کونسل (2010ء–11ء)
- میاں ممتاز دوستانہ۔ پاکستانی پنجاب دے سابق وزیر اعلٰی
- اللہ بخش سومرو۔ سندھ دے سابق وزیر اعلٰی
- ارباب رحیم۔ سندھ دے سابق وزیر اعلٰی
- راجا سوروپ خان۔ پاکستانی پنجاب دے سابق گورنر
- ٹکا خان۔ پاکستانی پنجاب دے سابق گورنر
- الٰہی بخش سومرو۔ سابق اسپیکر پاکستانی قومی اسمبلی
- محمد میاں سومرو۔ میاں محمد سومرو نے 16 نومبر 2007ء نوں پاکستان دے نگران وزیر اعظم دا حلف اٹھایا۔
- راجا ممتاز حسین راٹھوڑ۔ سابق وزیر اعظم آزاد کشمیر
- راجا محمد ذوالقرنین۔ سابق صدر آزاد کشمیر
- سردار سکندر حیات خان۔ سابق وزیر اعظم آزاد کشمیر
- فرزانہ راجا۔ پنجاب پاکستان پیپلز پارٹی دی معتمد
- رانا محمد حنیف خان۔ رانا محمد حنیف خان وزیر خزانہ پاکستان رہے سن، 22 اکتوبر، 1974ء توں لےکے 28 مارچ، 1977ء تک۔
- راؤ سکندر اقبال۔ راؤ سکندر اقبال پاکستانی سیاست دان، سابق وزیر دفاع، سابق وفاقی وزیر خوراک و زراعت، وزیر کھیل و سیاحت، 1942ء وچ پیدا ہوئے۔ پاکستان پیپلز پارٹی دے بانی ارکانہاں وچوں اک سن ۔
- اقبال ٹکا۔ سابق پاکستانی وزیر برائے غذا و زراعت، پنجاب، پاکستان
- ملک سلطان علی خان نون۔ نون خاندان دے صدر
- ملک انور علی نون۔ مشہور سیاست دان
- ملک امجد علی نون۔ صدرنشین پرائم منسٹر انسپکشن کمیشن آف پاکستان
- سردار خلیل احمد وگن۔ وگن خاندان دے سردار
- رحیم بخش سومرو۔ سندھ دے اک وزیر
- نثار علی خان۔ قومی اسمبلی دے رکن
- امیر گلستان جنجوعہ۔ خیبر پختونخوا دے سابق گورنر
- ریاض کھوکھر۔ سابق معتمد خارجہ، پاکستان
- راجہ انور۔ سابق وزیر، صحافی تے مصنف
- راجا نادر پرویز۔ سیاست دان، سابق وفاقی وزیر تے سابق فوجی افسر
- ایم نواز کھوکھر۔ سابق ڈپٹی اسپیکر، پاکستان قومی اسمبلی
- تہمینہ جنجوعہ۔ مستقل نائب نمائندہ برائے اقوام متحدہ
- محمد خان جونیجو
- میاں ممتاز دولتانہ۔ وزیر اعلٰی پاکستانی پنجاب
- عبدالستار لالیکا۔ وفاقی وزیر
- صادق خان کنجو۔ وفاقی وزیر
- غوث بخش مہر۔ وفاقی وزیر
- راجہ غضنفر علی خان کھوکھر۔ وفاقی وزیر
- راجہ محمد سرفراز علی منہاس۔ چکوال توں رکن پارلیمان 1929ء-1958ء
- راؤ ہاشم خاں۔ پاکستان پیپلز پارٹی دے پرانے ساتھی سن
- رانا پھُل محمد خاں۔ بھائی پھیرو، (موجودہ پھُل نگر) دے مشہور سیاست دان
- رانا محمد اقبال خاں۔ اسپیکر، پاکستانی پنجاب اسمبلی
- رانا محمد عثمان علی۔ صدر، پیپلز اسٹوڈنٹ فیڈریشن آف گورنمنٹ ڈگری کالج، مورے کھنڈے
- رانا محمد احسن خان۔ سینئر نائب صدر، پی ایم ایل این یوتھ وینگ، صدر آل راجپوت یوتھ وینگ انٹرنیشن
- جام صادق علی۔ سابق وزیر اعلیٰ سندھ [۱]
- رانا توقیر حسین - انفارمیشن سیکرٹری پی ایم ایل این جرمنی
حوالے
سانچہ:بھارتی مسلمان