تاشکند

راجگڑھ شہر تاشقند Toshkent صوبہ صوبہ تاشقندصوبہ تاشقند نکی ونڈ 4 ضلعے پہلے ناں چچ الشاش چچ قند رقبہ 334.8 ک م۲ قسم موسم براعظمی سرکاری بولی [[ازبک، روسی]] سنگھنائی 6,900 لوک/ک م۲ نسلی ٹولیاں 63.0% - ازبک 20.0% - روسی 4.5% - تاتاری 2.2% - کوریائی 2.1% - تاجک 1.2% - ایغور 7.0% - ہور . مذہبی ونڈ مسلمان, سعائی تے ہور ۔ واسیاں لئی ناں تاشقندی نمبر پلیٹ کوڈ 05 دن شہر غیرسرکاری ناں تاشقند دی ازبکستان چ تھاں

تاشقند ازبکستان دا راجگھر تے سب توں وڈا شہر اے ۔ ایہہ صوبہ تاشقند دا صدرمقام وی اے ۔ 2006ء دے سرکاری اعداد و شمار دے مطابق شہر دی آبادی 31 لکھ جد کہ غیر سرکاری اعداد شمار دے مطابق 40 لکھ توں وی ودھ اے ۔ قرون وسطی چ ایہہ شہر چچ دے ناں نال جانیا جاندا سی جہڑا بعد چ چچ قند یا چش قند تے فیر تاشقند بن گئیا ۔ ترک زبان چ تاش دا مطلب پتھر اے قند شہر لئی استعمال ہندا اے جداں قوقند ، سمرقند وغیرہ ۔ ناں دی ایہہ تبدیلی 16ویں صدی عیسوی دے بعد عمل چ آئی ۔

تاشقند سویت دور ج سویت یونین دا وسطی ایشیا چ اہم شہر تے پورے وسطی ایشیا دا غیر اعلانیہ صدرمقام وی رہیا ۔ تاشقند شہر دے موجودہ ہجے " تاشکینت" وی روسی اثرات ظاہر کردے نین ۔

جغرافیہ

تاشقند ، شمقند (چمکینت قازقستان) تے سمرقند دے درمیان شاہراہ تے کوہ التائی دے مغرب دے بنھے زرخیز میدان چ واقع اے ۔ تاشقند عین اس مقام تے واقع اے جتھے دریائے چرچک تے اسدے معاون دریا ملدے نیں ۔ ایہہ زلزلے دی متحرک پٹی تے واقع اے تے زلزلے دے نکے موٹے جھٹکے آنا معمول دی گل اے ۔ 1966ء چ ایتھے آن والے زلزلے دی شدت ریکٹر سکیل تے 7اعشاریہ5 ناپی گئی جس نال شہر بالکل تباہ ہوگئیا سی ۔

تریخ

پرانے وقتاں چ تاشقند دریاۓ چرچک دے کنارے کوہ گولستان دے قدماں چ اک نخلستان دے طور تے مشہور ہوئیا تے پرانے زمانے چ ایہہ اس علاقے چ " کانگجو اتحاد دا گرمائی راجگھر سی ۔ تاشقند امارت چچ دے مرکزی قصبے دے طور تے تیجی توں 5ویں صدی عیسوی دے درمیان اک مربع قطعے دی شکل چ تعمیر کیتا گئیا سی تے سر دریا توں 8 کلومیٹر شمال چ واقع سی ۔ 7ویں صدی چ چچ چ 30 قصبے تے 50 توں ودھ نہراں دا جال بچھیا ہوئيآ سی ۔ جس دی وجہ توں ایہہ سوگدیائی تے ترک باشندیاں دے وچکار تجارت دا مرکز بن گئیا سی ۔ایہہ علاقہ 8ویں صدی عیسوی دے شروع چ مملکت اسلامیہ دا حصہ بنیا ۔ عرب اس شہر نوں الشش کہندے سن ۔ جدید ترکی ناں تاشقند 10ویں صدی عیسوی چ خانان کاراخانی دے دور حکومت دے دوران ملیا ۔

سنہ 1219ء چ چنگیز خان نے حملہ کرکے شہر نوں تباہ کردتا ۔ تیموریاں تے شیبانیاں دے دور چ اس شہر نے خوب ترقی کیتی تاہم اس عرصے چ ایہہ ازبکاں ، قازقاں ، فارسیاں تے منگولاں دے حملیاں دا نشانہ بندا رہیا ۔

1809ء چ تاشقند خانان قوقند دے قبضے چ چلا گئیا ، اس وقت تاشقند دی آبادی اک لکھ سی تے ایہہ وسطی ایشیا دا خوشحال ترین شہر سی ۔ مئی 1865ء چ جنرل میخائیل چرنیائيف نے شہر تے حملہ کرکے اسنوں فتح کرلئیا ، عددی برتری تے مضبوط حصار حاصل ہون دے باوجود خانان قوقند دی فوجاں 2 دن وی روسی سلطنت دی فوج دے ساہمنے ٹھہر نا سکیاں تے شہر روسیاں دے قبضے چ چلاگئیا ۔ چرنیائيف جہڑا کہ شیر تاشقند دے ناں نال مشہور ہوئیا نے عوام دے دل جتن لئی خانان دے لگاۓ ہوۓ سارے ناجائز محصولات اک سال ختم کردتے تے عام لوکاں دے مسائل دے خاتمے دیاں کوششاں کیتیاں ۔ اسنوں زار روس ولوں تاشقند دا گورنر بنائیا گئیا تے اسنے زار الیگزینڈر II کول ایہہ سفارش وی کیتی کہ تاشقند نوں روسی سلطنت دے زیر تحفظ اک آزاد ریاست بنا دتا جاوے ۔ زار نے چرنیائیف تے اسدے سپاہیاں نوں اعزازات تے تمغیاں نال نوازیا پر جنرل نے ایہہ حملہ زار دی اجازت توں بغیر کیتا سی اس لئی اوہ زیادہ عرصہ اپنا عہدہ برقرار رکھن چ ناکام رہیا تے چھیتی ای اسدی جگہ قسطنطین پیترووچ وان کوف مین نوں مقرر کردتا گئیا تے تاشقند نوں اک آزاد ریاست تصور کرن دی بجاۓ اسنوں روسی ترکستان دا راجگھر بنا دتا گئیا ۔ جس دا پہلا گورنر جنرل کوف مین سی ۔ پرانے شہر دے نیڑے اک چھاؤنی تے روسی آبادی بنائی گئی تے ملک دے کئی علاقیاں توں روسی لوکاں تے تاجراں نوں ایتھے آباد کیتا گئیا ۔ وسط ایشیا تے اپنا اثر و رسوخ رکھن لئی روس تے برطانیہ دے مابین ہون والے تنازعے جسنوں وڈی کھیڈ اکھیا جاندا اے دے دوران ایہہ شہر جاسوسی دا گڑھ بن گئیا ۔ 1889ء چ ٹرانس کیسپیئن ریلوے دی پٹری ایتھے پہنچی تے جنہاں کارکناں نے پٹری تعمیر کیتی اوہ ایتھے ای آباد ہوگئے تے جنہاں نے بالشویک انقلاب (انقلاب روس) دی نیہہ وی ایتھے رکھی ۔

20ویں صدی

روسی سلطنت دے خاتمے تے بالشویک انقلاب دے نال ہی ایتھے دی صوبائی حکومت نے تاشقند نوں اپنے زیر انتظام لے کے روسی استبداد توں آزادی دی کوشش کیتی جسنوں بغاوت نال تعبیر کردے ہوئے سختی نال کچل دتا گیا اسنوں ترکستان دی بسماچی تحریک دے ناں نال یاد کیتا جاندا اے ۔ اپریل 1918ء نوں تاشقند نوں ترکستان خودمختار سوویت اشتراکی جمہوریہ دا دارالحکومت بنا دتا گیا۔ اس چر چ مسلماناں نے بسماچی تحریک دی صورت چ علم جہاد بلند کیتے رکھیا لیکن روسی سلطنت نے اس ابھردے ہوئے خطرے دا وی خاتمہ کر دتا۔ بالآخر 1930 چ تاشقند نوں سمرقند دی جگہ ازبک سوشلسٹ سوویت جمہوریہ دا دارالحکومت بنا دتا گیا۔

1920 تے 1930 دے دہاکے چ شہر چ صنعتاں دا جال بچھا دتا گیا خصوصاً دوسری جنگ عظیم دے درمیان نازی جرمنوں دے حملے دے پیش نظر لہندے روس توں وڈی گنتی چ صنعتاں ایتھے منتقل کیتیاں گئیں۔ اک خاص منصوبے دے تحت ایتھے دے مسلماناں دی آبادی دے تناسب نوں گھٹ کرن لئی وڈی گنتی چ روسی آبادی ایتھے منتقل کیتی گئی خصوصاً جنگ توں متاثرہ علاقےآں دے سارےپناہ گزیناں نوں مسلم اکثریتی علاقےآں چ منتقل کر دتا گیا تانجے آبادی چ "توازن" قائم کیتا جا سکے۔ بالآخر ہدف حاصل کر لتا گیا کہ تاشقند دی ادھی آبادی روسی باشندےآں اتے مشتمل ہو جائے۔

26 اپریل 1966 نوں آن والے اک شدید زلزلے چ تاشقند نوں زبردست نقصان پہنچیا۔ اس زلزلے دی شدت ریکٹر اسکیل اتے 7.5 سی۔ اس زلزلے دے نتیجے چ 3 لاکھ افراد بے گھر ہوئے۔

1991 چ سوویت یونین دے زوال دے وقت تاشقند ملک دا چوتھا وڈا شہر تے سائنس تے انجینئرنگ دے شعبےآں چ تعلیم دا مرکز سی۔ سوویت یونین توں آزادی دے بعد تاشقند نویں ریاست ازبکستان دا راجگڑھ قرار پایا۔ شہر چ اج وی روسی آبادی وڈی گنتی چ موجود اے۔ شہر اپنی سرسبز شاہراہاں، فوارےآں تے دلفریب باغاں دے باعث مشہور اے۔ تاشقند کئی وار دہشت گرد حملےآں دا نشانہ بھی بن چکا اے جس دا الزام حکومت مبینہ اسلامی انتہا پسنداں اتے عائد کردی اے۔

1991 چ آزادی دے بعد شہر چ اقتصادی، ثقافتی تے تعمیراتی اعتبار نال کافی تبدیلیاں واقع ہوئیاں نیں۔ جس جگہ لینن دا سبتوں وڈا مجسمہ کھڑا سی اج اس دی جگہ اک کرۂ زمین نصب کر دتا گیا اے۔ سوویت دور دیاں عمارتاں دی جگہ ہن جدید عمارتاں لے رہیاں نیں جس دی اک مثال تاشقند دا مرکزی تجارتی علاقہ اے جتھے 22 منزلہ این بی یو بینک، انٹرکانٹی نینٹل ہوٹل، انٹرنیشنل بزنس سینٹر تے پلازہ بلڈنگ دی صورت چ فلک بوس عمارتاں کھڑیاں نیں۔

سوویت دور دیاں پابندیاں دے بعد ایتھے دے مسلماناں نوں اپنی مذہبی رسماں دی ادائیگی تے اپنی عبادت گاہاں دی دیکھ بھال دی کھلی اجازت ملی۔ 2007 چ تاشقند نوں اسلامی دنیا دا ثقافتی دارالحکومت قرار دتا گیا ^[۱]۔

ویکھن جوگ تھانواں

1917 چ انقلاب روس دے بعد شہر دی کئی پرانیاں خصوصاً مذہبی عماراں نوں تباہ کر دتا گیا تے رہی سہی کسر سوویت دور چ صنعتی انقلاب تے بعد چ 1966 دے زلزلے نے پوری کر دتی۔ اس لئی تاشقند دے عظیم ثقافتی تے تعمیراتی ورثے وجوں بہت گھٹ بچیا اے۔ اس دے باوجود تاشقند چ عجائب گھر تے سوویت دور دیاں بوہت ساریاں یادگاراں موجود نیں۔

کوکلداش مدرسہ

1557 توں 1598 تک راج چ رہن والے عبد اللہ خان ازبک دے زمانے توں قائم ہون والا مسجد تے مدرسہ ہن ماوراء النہر مسلماناں دے صوبائی مذہبی بورڈ نے بحال کیتا اے۔ اسنوں اک عجائب گھر چ تبدیل کرن دی سفارشاں نیں لیکن حالے ایہ بطور مسجد استعمال ہو رہا اے۔

کورشو بازار

کوکلداش مدرسہ دے نیڑے اک بوہت وڈا بازار اے جو قدیم شہر تاشقند دا مرکز سی۔ ایتھے ضروریات زندگی دیاں ساریاں شیواں دستیاب نیں۔

ہشت امام مسجد

اس مسجد دی خاص گل اے ایتھے صحیفہ عثمانی دی موجودگي جو تیجے خلیفہ عثمان دے زیر استعمال قرآن اے۔ ایہ دنیا دا قدیم ترین نسخہ قرآن اے۔ 655 دے اس نایاب نسخے اتے خون دے کچھ نشان وی نیں جو عثمان دی موت نال وابستہ کیتے جاندے نیں۔ ایہ نسخہ امیر تیمور اپنے نال سمرقند لیایا سی جسنوں روسیاں نے قبضے دے بعد سینٹ پیٹرز برگ منتقل کر دتا۔ 1989 چ ایہ نسخہ ازبکستان نوں واپس دتا گیا۔ 15 ویں صدی دے چند مزاراں نوں وی 19 ویں صدی چ بحال کیتا گیا جس چ مغلیہ سلطنت دے بانی ظہیر الدین محمد بابر دے دادا یونس خان دا مقبرہ وی شامل اے۔

شہزادہ رومانوف دا محل

19 ویں صدی چ الیگزنڈر III دے قریبی عزیز نکولائی کونسٹاٹینووچ نوں روسی شاہی جواہرات دی مشتبہ سودے بازیاں کرن اتے تاشقند جلاوطن کر دتا گیا۔ اس دی قیام گاہ آج وی مرکز شہر چ موجود اے۔

وزارت امور خارجہ دے زیر اہتمام اس عجائب گھر قرار دتے جان والے محل چ روس توں پہلوں دی تریخ دے مجسمے، فن پارے تے 19 ویں تے 20 ویں صدی دے دستکاریاں دے کئی نمونے موجود نیں۔ استوں علاوہ ایتھے رومانوف دیاں لیائیاں تصویران دا وڈا مجموعہ وی دیکھن جوگ اے۔ عجائب گھر دے پچصلے پاسے اک چھوٹا جہا باغیچہ اے جس چ 1917 دے انقلاب روس چ مارے گئے بالشویک انقلابیاں دے علاوہ پہلے ازبکستانی صدر یلدش اخون بابایف دیاں قبراں موجود نیں۔

علی شیر نوائی اوپیرا تے بیلے تھیٹر

ماسکو چ لینن دا مقبرہ تعمیر کرن والے ماہر تعمیرات الیکسی شوسیف دے ذہن دی اک ہور تخلیقی کاوش اس شہر چ واقع ایہ تھیٹر اے۔ اس تھیٹر دی تعمیر چ دوسری جنگ عظیم چ پھڑے گئے جاپانی قیدیاں نوں بطور مزدور استعمال کیتا گیا سی۔ ترکی دے قدیم شاعر علی شیر نوائی دے ناں نال موسوم اے۔

تاریخی عجائب گھر

سابق لینن عجائب گھر چ واقع ایہ تاشقند دا سبتوں وڈا عجائب گھر اے۔

امیر تیمور عجائب گھر

نیلے گنبد اتے آراستہ تے پیراستہ اندرونی دیواراں دی حامل ایہ متاثر کن عمارت چ امیر تیمور تے صدر اسلام کریموف دیاں یادگاراں موجود نیں۔ عجائب گھر دے باہر واقع باغیچہ چ گھوڑے اتے سوار امیر تیمور دا اک مجسمہ ایستادہ اے۔ عجائب گھر دے گرد شہر دے خوبصورت ترین باغ تے فوارے واقع نیں۔

وکھریاں خصوصیتاں

ایتھے وسطی ایشیا دا اکو اکزیر زمین ریلوے نظام واقع اے۔ (آستانہ تے الماتے چ حالے ایہ نظام تعمیراتی مرحلےآں چ اے)تاشقند چ ملک دا سبتوں وڈا ہوائی اڈہ واقع اے جو شہر نوںایشیا، یورپ تے امریکین نال جوڑدا اے۔

شہر دا سبتوں ھڈا چوراہا، جو سوویت دور چ آزادی چوک کہلاندا سی، سوویت ویلے چ لینن دا سبتوں اچا (30 میٹر) مجسمہ ایتھے لگیا ہویا سی۔ 1992 چ لینن دے مجسمہ دی جگہ ایتھے دنیا اک کرۂ زمین نصب کر دتا گیا اے جس اتے ازبکستان نوں واضح کیتا گیا اے۔

تعلیمی ادارے

شہر دیاں کجھ یونیورسٹیاں تے اعلٰی تعلیم دے ادارے:

• تاشقند اسٹیٹ ٹیکنیکل یونیورسٹی
• انٹرنیشنل بزنس اسکول "کالجاک علمی"
• تاشقند یونیورسٹی آف انفارمیشن ٹیکنالوجیز
• ویسٹ منسٹر انٹرنیشنل یونیورسٹی تاشقند
• قومی جامعہ ازبکستان
• یونیورسٹی آف ورلڈ اکنامی اینڈ ڈپلومیسی
• تاشقند اسٹیٹ اکنامک یونیورسٹی
• تاشقند اسٹیٹ انسٹیٹیوٹ آف لا
• تاشقند انسٹیٹیوٹ آف فنانس
• اسٹیٹ یونیورسٹی آف فارن لینگویجز
• کنزرویٹری آف میوزک
• تاشقند اسٹیٹ میڈیسن اکیڈمی
• انسٹیٹیوٹ آف اورینٹل اسٹیڈیز
• تاشقند اسلامک یونیورسٹی

ذرائع ابلاغ

شہر توں ازبک بولی دے 9 اخبار ، انگریزی زبان دے 4 اخبار تے روسی بولی دے 9 جریدے شائع ہوندے نیں۔ کئی ٹیلی وژن تے کیبل ٹیلی وژن تنصیباں وی شہر چ موجود نیں جنہاں چ برج تاشقند (تاشقند ٹاور) وی شامل اے جو وسطی ایشیا دی بلند ترین تعمیر اے۔

کھیل

تاشقند دا سبتوں مشہور فٹ بال کلب پختاکور تاشقند اے جو ازبک لیگ چ کھیلتا اے۔

مشہور سائیکلسٹ جمال الدین عبدالجباروف تے فٹ بالر ویزیلس ہازیپیناگیس ایسے شہر چ پیدا ہوئے۔ ٹینس کھلاڑی ڈینس ستومن دا جم تھاں تے رہائش ایہی شہر اے۔

موسم تے جغرافیہ

دوجے شہراں توں تاشقند دا فاصلہ

• تاشقند دا اپنے دوالے تے جگ دے کجھ وڈے شہراں توں فاصلہ اینج اے :

فاصلہ تاشقند توں وڈےآں شہراں تک (سڑک راہیں)[۶]
اتلا چڑھدا	کرغیزستان بشکیک ~ 545 ک م  قازقستان آلماتا ~ 781 ک م  روس اومسک ~ 2227 ک م  روس نووسیبیرسک ~ 2404 ک م	قازقستان شمکینت ~ 138 ک م  قازقستان آستانہ ~ 1614 ک م  روس اوفا ~ 2222 ک م  روس ییکیترنبرگ ~ 2837 ک م	ازبکستان اورگانچ ~ 989 ک م  ازبکستان نوکوس ~ 1106 ک م  روس ساراتوف ~ 2542 ک م  روس سمارا ~ 2353 ک م  روس قازان ~ 2586 ک م  روسماسکو ~ 3366 ک م  روس سینٹ پیٹرز برگ ~ 4112 ک م	اتلا لہندا
چڑھدا	ازبکستان فرغانہ ~ 340 ک م  ازبکستان اندیجان ~ 370 ک م  کرغیزستان اوش ~ 410 ک م  چین ارمچی ~ 1525 ک م		ازبکستان بخارا ~ 556 ک م  ترکمانستان اشک آباد ~ 1261 ک م  آذربائیجان باکو ~ 3307 ک م  روس کراسنودر ~ 3249 ک م	لہندا
دکھن چڑھدا	ازبکستان آلمالیق~ 70 ک م  ازبکستان بیک آباد ~ 110 ک م	ازبکستان خواست ~ 140 ک م  تاجکستان دوشنبہ ~ 465 ک م  ازبکستان ترمذ ~ 686 ک م	ازبکستان سردریا ~ 80 ک م  ازبکستان جزاک ~ 200 ک م  ازبکستان سمرقند ~ 280 ک م  ازبکستان قرشی ~ 420 ک م	دکھن لہندا

لوک گنتی

1983ء چ تاشقند دی کل لوک گنتی 19،02،000 سی جہڑی 256 کلومیٹر² (2.755561067×10⁹ فٹ مربع) دے میونسپل علاقے چ رہندی سی ۔ 1991ء چ سویت یونین دے ٹٹن ویلے تاشقند دےپکے رہائشیاں دی گنتی ودھ کے 21،6،600 ہو گئی ۔ تاشقند سویت یونین دا ماسکو ، لینن گراد (سینٹ پیٹرز برگ) تے کیف مگروں چوتھا وڈا شہر سی ، ہن دی تاشقند "سی آئی ایس" (آزاد ریاستاں دی دولت مشترکہ) تے بالٹک دیساں چ چوتھا وڈا شہر اے ۔ 2004ء چ تاشقند دی لوک گنتی 22،95،300 سی ۔ 2008ء چ تاشفند چ وسدیاں نسلی ٹولیاں دی فیصد:

• 63.0% - ازبک
• 20.0% - روسی
• 4.5% - تاتاری
• 2.2% - کوریائی
• 2.1% - تاجک
• 1.2% - ایغور
• 7.0% - ہور قوماں

ضلعے

تاشقند دے ضلعے (ازبک بولی چ :تومان):

نمبر	ضلع	لوک گنبی (2009)[۷]	رقبہ (ک م²)[۷]	سنگھنائی (رقبہ/ک م²)[۷]	نقشہ
1	بیکتیمیر	27,500	20.5	1,341
2	چلنزار	217,000	30.0	7,233
3	یاشن آباد	204,800	33.7	6,077
4	میرآباد	122,700	17.1	7,175
5	میرزا اولغ بیگ	245,200	31.9	7,687
6	سیرگلی	149,000	56.0	2,661
7	شیخان تاہور	285,800	27.2	10,507
8	آلمازار	305,400	34.5	8,852
9	اُچ تِپہ	237,000	28.2	8,404
10	یکّہ سرائے	115,200	14.6	7,890
11	یونس آباد	296,700	41.1	7,219

روسی سلطنت دے مل ویلے تاشقند دے 4 ضلعے (ازبک بولی چ داہا):

1. بیشیاغاچ
2. کوکچا
3. شیخان تاہور
4. سیبزار

1940 چ تاشقند دے ضلعے (روسی بولی район):

1. اکتوبر انقلاب
2. سرگئی کیروف
3. جوزف ستالن
4. میخائل فرونزے
5. ولادیمیر لینن
6. ملیریئن کیوبیشیف

تاشقند دی 1981ء دی انتطامی ونڈ

1. بیکتیمیر
2. اکمل اکواموف (اوج تپا)
3. حمزہ
4. لینن (میرآباد)
5. کیوبیشیف (میرزا الغ بیک)
6. سیرگلی
7. اکتوبر (شیخان تاہور)
8. صابر رحیموف (المزار)
9. جیلنزار
10. فرونزے (یکّاسرائے)
11. کیروف (یونس آباد)

تاشقند ہن تک

• تاشقند ہن تک
• 
  1865
• 
  1913
• 
  1940
• 
  1965
• 
  1966ء دا زلزلہ تے مڑ اساری
• 
  1981
• 
  2000

یادگاراں

عبادت خانے

مدرسہ قوقلداش تاشقند	مدرسہ باراک خان	کفیل شاشی دا مقبرہ	کیتھولک گرجا	لوتھران انجیلی گرجا
اسپینسکی گرجا	آرتھوڈکس گرجا الیکراندر نیوسکی	آرتھوڈکس گرجا ولادیمیر	آرتھوڈکس گرجا ایرموگن	زنانی خانقاہ

تاشقند دے جڑواں شہر

تاشقند اینہاں شہراں نال جڑواں اے:

مورتاں

• 
  تاشقند دا ہوائی نظارہ
• 
  عجائب گھر

حوالے

ہور پڑھو

• Stronski, Paul, Tashkent: Forging a Soviet City, 1930–1966 (Pittsburgh, University of Pittsburgh Press, 2010).
• Jeff Sahadeo, Russian Colonial Society in Tashkent, 1865–1923 (Bloomington, IN, Indiana University Press, 2010).

باہرلے جوڑ

وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: Tashkent

• All about capital of Uzbekistan - Tashkent
• Photos of historical monuments and modern buildings in Tashkent Archived 2008-12-05 at the وے بیک مشین
• Recent photos of Tashkent with comments in English
• Disability Information Resource Centre in Tashkent Archived 2006-10-12 at the وے بیک مشین
• Tashkent Directory
• [13][۱] - Demographics (Taken from the Russian version of this article)

تاشقند شہر دے ضلعے
ضلعے	بیکتیمیر • چلنزار • یاشن آباد • میرآباد • سیرگلی • میرزا اولغ بیگ • یونس آباد • شیخان تاہور • آلمازار • اُچ تِپہ • یکّہ سرائے

صوبہ تاشقند
راجگڑھ:تاشقند
ضلع (راجگڑھ)	ضلع بیک آباد(زفر) • ضلع بوستانلک(غزال کنت) • ضلع چیناز(چیناز) • ضلع بوکا(بوکا)  • ضلع قبرے(قبرے) • ضلع اخانگاران(اخانگران)  • ضلع آق قرغان(آق قرغان) • ضلع پارکنت(پارکنت) • ضلع پسکنت(پسکنت) • ضلع قوئی چرچیق(دوست آباد) • ضلع اورتا چرچیق(توئ تیپا) • ضلع یوقاری چرچیق(یانگی بازار) • ضلع یانگی یول(گل بہار) • ضلع زنگیاتا(کیلیس)

ازبکستان دی انتظامی ونڈ
راجگڑھ	تاشقند
خودمختار لوکراج	قراقل پاکستان (نوکوس)
صوبے(راجگڑھ)	اندیجان(اندیجان) • بخارا(بخارا) • تاشقند(تاشقند) • جیزک (جیزک) • خوارزم(اورگانچ) • سرخان دریا(ترمذ) • سمرقند(سمرقند) • سردریا(سردریا) • فرغانہ(فرغانہ) قشقہ دریا(قرشی) • نمنگان(نمنگان) • نوائی(نوائی)

ازبکستان دے شہر
راجگڑھ-:۞:-تاشقند
شہر	اندیجان • انگرین • اساکا • آلمالیق • اورگانچ • اوچقودوق • اورگوت • بیک آباد • بیرونی • بخارا • ترمذ • تورکول • توئی تپہ • جمعہ • جیزک • چیرچیق • چمبائی • چست خیوا • خوجائلی • رشتان • زرفشان • سمرقند • شہر سبز • سردریا • شیرین • غازار • غژدوان • فرغانہ • قوقند • قاراکول • قاراسو • قرشی • کتہ قورغان • کاگان کاسانسوئی • گلستان • مرغیلان • موئیناق • مبارک • نمنگان • نورآتا • نوکوس • نوائی • وابکینت • یانگی آباد • یانگی یول • یانگیئر

ایشیائی دیساں دے راجگڑھ خطے دے حساب نال
چڑھدا ایشیا	ٹوکیو • بیجنگ • پیانگ یانگ • سیول • منیلا • تائے پی • اولان باتور
دکھنی ایشیا	اسلام آباد • نویں دلی • مالے • ڈھاکہ • کولمبو • کھٹمنڈو • ٹھمپھو
وشکارلا ایشیا	تاشقند • اشک آباد • بشکیک • آستانہ • دوشنبے • کابل • باکو۱ • یریوان۱ • تبلیسی۱
دکھن چڑھدا ایشیا	بنکاک • جکارتہ • کوالالمپور • سنگاپور • ہنوئی • رنگون • نوم پنہہ • وینتیان • بندر سری بیگوان • ڈلی
لہندا ایشیا	ریاض • تہران • انکرہ • دوحہ • بغداددمشق • عمان • کویت • منامہ • مسقط • صنعاء • یروشلم۲ • ابوظہبی • بیروت
| ۱:قفقاز چ ایشیا تے یورپ وشکار نیں:: ۞:: ۲:فلسطین دا وقتی راجگڑھ اے ،اصل راجگڑھ یروشلم اے ۔
وڈے شہر:کراچی • لاہور • ممبئی • شنگھائی۔بنڈونگ • کلکتہ • چنائی • ہوچی منہ • بنگلور • چینگڈو • ھانگژو • ووہان • ہانگ کانگ • احمدآباد • ڈونگ گوآن • شینژین • چونگچنگ