پہاڑی مصوری

پہاڑی پینٹنگ دی اک سوچ پدھر دا ناں اے جیہڑی ۱۷ - ۱۹ ویں صدی وچ اتلے پہاڑی پنجاب دے کج تھانواں تے ٹری۔ گولیر، چمبا، گڑھوال تے بسولی ایہدے کڑھ سن۔ ایہ مفل پینٹنگ توں چلی اے۔

ایس دا مڈھ اودوں بجیا جدوں داراشکوہ دا پتر اورنگزیب توں جان بچاندا ایس پہاڑی تھاں ول آیا تے اوہدے نال اوہدا درباری پینٹر تے اوہدا پتر وی نال سن۔ شہزادھ تے اج مہینیاں مگروں اوتھوں ٹر گیا پر ایہ پینٹر پیو پتر ایتھے ای وس گۓ اوہ مغل پینٹنگ دے گرو سن۔ اوہناں نوں ایہ تھاں پسند آندی اے تے ایس تھاں تے ایتھوں دیاں سوچاں تے مغل پیٹنگ نوں رلا کے اوہناں اک نویں ول دی پینٹنک دا مڈھ رکھیا۔

پہاڑی مصوری (شبدی مطلب پہاڑی کھیتراں دی پینٹنگ: پہاڑ دا مطلب اے ہندی وچ پہاڑ) اکّ چھتری شبد اے جو بھارتی پینٹنگ دے اکّ روپ لئی ورتیا جاندا اے، جو کہ زیادہتر مختصر روپاں وچ کیتا جاندا اے، اتری بھارت دے ہمالیئن پہاڑی راجاں توں اتپن ہویا، ۱۷ویں-۱۹ویں صدی دوران۔ صدی، خاص طور اُتے بصوہلی، مانکوٹ، نورپور، چمبا، کانگڑا، گلیر، منڈی اتے گڑھوال۔^[۱][۲] نینسکھ ۱۸ویں صدی دے مدھ دا اکّ مشہور ماسٹر سی، اس توں بعد اس دی خاندانی ورکشاپ ہور دو پیڑھیاں لئی سی۔ پہاڑی مصوری دا مرکزی موضوع ہندو دیوتیاں رادھا اتے کرشن دے سدیوی پیار دا چترن اے۔

مول اتے کھیتر

پہاڑی سکول ۱۷ویں-۱۹ویں صدی دوران ہماچل پردیش توں ہو کے اپ- ہمالیئن بھارت وچ جموں توں گڑھوال تک پھیلیا اتے ودھیا۔ ہر اکّ نے سٹائل دے اندر بالکل بھنتاواں پیدا کیتیاں، جو کہ بولڈ تیبر بصوہلی پینٹنگ توں لے کے، جموں اتے کشمیر دے بصوہلی توں شروع ہوئی، نازک اتے گیت کاری کانگڑا پینٹنگاں تک، جو پینٹنگاں دے دوجے سکولاں دے ترقی یافتہ ہون توں پہلاں سٹائل دا مترادف بن گئیاں سن، اتے انت وچ شاعری اتے مولا رام ولوں گڑھوالی پینٹنگز وچ سنیمیٹک پیشکاری جیدیو دی گیتا گووندا توں متاثر رادھا اتے کرشن دیاں پینٹنگاں نال کانگڑا سٹائل اپنے سکھر اُتے پہنچ گئی سی۔

پہاڑی پینٹنگ مغل پینٹنگ توں باہر نکلی، حالانکہ اس نوں زیادہ تر راجپوت راجیاں ولوں سرپرستی دتی گئی سی، جیہناں نے کھیتر دے بہت سارے حصیاں اُتے راج کیتا، اتے بھارتی مصوری وچ اکّ نویں محاورے نوں جم دتا۔^[۳] ۹ویں اتے ۱۷ویں صدی دے وچکار کندھ چتراں دی اکّ چمک دار؉ کشمیری روایت دے روپ وچ کجھ مقامی پوروجاں دا سجھاء دتا گیا اے، جویں کہ الچی مٹھّ جاں تساپارنگ دے چتراں وچ دیکھیا گیا اے۔^[۴]

پہاڑی مصوری دے سکول

• گلیر سکول
• کانگڑا سکول
• چمبا سکول^[۵][۶]
• گڑھوال سکول
• بلاس پور؉ ، ہماچل پردیش

مشہور اداہرناں

• اکّ پویلیئن وچ کرشن اتے رادھا

مورتاں

• 
  رادھا ہولی مناؤندی ہوئی، ۱۷۸۸
• 
  سداما دوارکا وچ کرشن دے سنہری محل دی جھلک وچ جھکدا اے۔ ca.1775-1790
• 
  کالی حملہ نسمبھا ; ت. 1740، کاغذ اُتے رنگ، ۲۲ × ۳۳ سینٹیمیٹر، کلا دا کلیولینڈ میوزیم
• 
  اکّ لیڈی کبوتراں اُتے نظر مار رہی اے۔ پنجاب ہلس، منڈی سکول

ایہہ وی ویکھو

• سکھ کلا اتے سبھیاچار

ہور پڑھنا

• پہاڑی ماسٹرز: بی عین گومالک اتے ایبرہارڈ پھشر آرٹبس ایشیا ولوں اتری بھارت دے کورٹ پینٹر । سپلیمینٹم، وول۔ ۳۸, پہاڑی ماسٹرز: کورٹ پینٹرز آف ناردرن انڈیا (۱۹۹۲)، پی۔پی۔ 3-391.
• میرا سیٹھ ولوں مغربی ہمالیہ دیاں کندھ پینٹنگز । اشاعتاں ڈویزن۔ ۱۹۷۶
• گڑھوال پینٹنگز، مکندی لال ولوں۔ اشاعتاں ڈویزن۔ ۱۹۸۲
• پنجاب پینٹنگ - آرپی شریاصل ولوں کلا اتے سبھیاچار وچ ادھئین । ابھنو اشاعتاں ۱۹۸۳  ۔
• پہاڑی پینٹنگ دے مرکز، چندرمنی سنگھ ولوں۔ ابھنو اشاعتاں، ۱۹۸۲ ولوں شائع۔ ISBN 0-391-02412-4 ۔
• پورٹپھولیؤ - منکوٹ توں بھاگوت پینٹنگز، کارل کھنڈالاوالا ولوں۔ للت کلا اکادمی ۱۹۸۱
• پہاڑی پینٹنگ دی اتپتی اُتے، عالمی چندر اوہری، جوسف جیکبز ولوں۔ انڈین انسٹیچیوٹ آف ایڈوانسڈ سٹڈی ۱۹۹۱ ISBN 81-85182-53-1 ۔
• گلیر دا نینسکھ: بیئین گومالک ولوں اکّ چھوٹے پہاڑی راج توں اکّ مہان بھارتی چترکار۔ نیوگی کتاباں ۲۰۱۱.
• نالہ اتے دمینتی: پرانے بھارتی رومانس دیاں پینٹنگاں دی اکّ مہان لڑی । نیوگی کتاباں ۱لا ایڈیشن۔ ۲۰۱۵।

حوالے

ہور پڑھنا

• کوساک، سٹیون۔ (۱۹۹۷)। بھارتی عدالتی مصوری، ۱۶ویں-۱۹ویں صدی۔ میٹروپولیٹن میوزیم آف آرٹ۔ ISBN 0-87099-783-1

باہری لنک

• سانچہ:Commons category inline
• Indian Court Painting, 16th-19th Century from the Metropolitan Museum of Art

بارلے جوڑ