د اقتصاد علم

اقتصاد چې په انګلیسي کې ورته economy ویل کیږی، اصلا دا کلمه د لرغوني یوناني ژبي د ( οἰκονομία -ايکانومیا ) څخه اخېستل شوي دی چې د دو کلمو څخه جوړ شوي دی چې οἶκος (اُیکُس د کورنۍ په معنا) او νόμος (نُمُس د طریقې یا قانون په معنا) ده. په لرغوني یونان کې یوازې د کورنۍ دنظم ورکولو بحثونه و د ارسطو په اثاروکې د Economicus کلمه دهغې پانګې (ثروت ) او شتمنۍ په مفهوم کارول شوې ده چې له سودا ګریزو هڅو څخه به لاسته راوړل کیدې اقتصادي مسالې د ارسطو په نظریاتو کې د دولت او ټولنې په هکله دهغه د عمومي فلسفې سره ګډې اویوځای دي اقتصاد ټولنیزه پوهه ده چې د نورو تولنیزو علومو یا پوهنو له څانګو لکه تاریخ ، سیاسي علوم ، ټولنپیژندنې سره نږدې اړیکې لري .^[۳]

داقتصاد دعلم بنسټ په واقعي توګه د ( اقتصاد د علم پلار ) ادام سمیت ( 1723 ـــ 1790) کال د ( ملتونو د پانګې ) دکتاب په خپریدو سره کیښودل شو ، ددې اثر په خپریدو سره د اقتصاد علم له سیاست او فلسفې څخه بیل او خپلواک شو تر دې دمخه د اقتصاد علم د فلسفې او سیاست دیوې برخې په توګه مطالعه کیده .دملتونو دپانګې د کتاب له خپریدوڅخه نږدې 150 کاله وروسته په 1936م کال کې جان مینارد کنز ( 1946م ) ( د اشغال عمومي تیوري ) کتاب په خپرولو سره د اقتصاد علم ته وده او پراختیا ورکړه ، ددې کلونو په ترڅ کې د کارل مارکس ( 1818ـــ 1924م ) کتاب د ( کاپیټال ) په نوم ، چې د پانګوالۍ د نظام پر ضدیې انتقادي بڼه درلوده ، خپور شو چې د اقتصاد علم یې له پخوانه ډیر بډای او ځواکمن کړ.

• رسنيز اقتصاد
• سیاسي اقتصاد
• نړيوال اقتصاد
• مالیه
• کرنيز اقتصاد
• صنعتي اقتصاد
• عمومي اقتصاد
• طبعي منابعو اقتصاد
• چاپیريال اقتصاد
• اقتصادسنجونه
• د انرژي اقتصاد
• اقتصادي فلسفه
• اقتصاد توسعه
• اقتصاد شهری
• منطقوي اقتصاد
• د مديريت اقتصاد
• کوچني اقتصاد
• لوي اقتصاد
• د ریاضي اقتصاد
• د انجينري اقتصاد
• نظري اقتصاد
• د اقتصادي عقایدو تاریخ
• اقتصادي نظامونه
• د ښووني او روزني اقتصاد
• د روغتيا اقتصاد
• د سپورټ اقتصاد
• د ځنګلاتو اقتصاد

په وټیز ډگر کې د حکومت لخوا تیار کړی شویو کړنو ته نغوته ده. چې وټیزه تگلاره د گټو د بیو ټاکل د حکومت بودجه او همداشانې د کار د بازار، ملي شتمنیو او دې ته ورته د حکومت لخوا د نورو وټیزو ډگرونو د غونډال، امستونې په خپل لمن کې رانغاړي.