فريدجوف نانسين

د نانسين کورنۍ ډنمارک کې پيدا شوې ده. هانس نانسين (۱۵۹۸ – ۱۶۶۷ز کال) چې يو سوداګر و، د ارکټيک سمندر د سپين سمندرګي سيمې لومړنی سپړونکی و. نوموړی د خپل ژوند په وروستيو کې کوپنهاګن کې مېشت شو او ۱۶۵۴ز کال کې د ښار ښاروال شو. د کورنيو وروستيو نسلونو د ۱۸ پېړۍ د نيمايي تر هغې مودې پورې کوپنهاګن کې ژوند وکړ، چې انچير انټوني نانسين ناروې او وروسته په يو اتحاد کې ډنمارک ته لاړه. د هغه زوی هانس ليرداهل نانسين (۱۷۶۴ – ۱۸۲۱زکال) په لومړي ځل د ترونهيم او وروسته د جايرين ولسوالۍ د قضايه قوې امر [قاضي] و. په ۱۸۱۴ز کال کې له ډنمارک څخه د ناروې له بېلتون څخه وروسته، نوموړي د ناروې په لومړۍ ستره مققنه قوه کې د ستاوانګير سيمې لپاره د استازي په توګه ملي سياسي ژوند ته ننوت او له سويډن سره د اتحاد يو پياوړی پلوی شو. هانس ليرداهل نانسين په ۱۸۲۱ زکال کې د فلج ناروغۍ له امله مړ شو او د بالدر فرېدجوف نانسين په نوم يو څلور کلن زوی ورڅخه پاتې شو، چې د سپړونکي (فريدجوف نانسين) پلار و. ^[۲۹]

بالډر يو وکيل و، مګر د دولتي دندې لېوالتيا يې نه درلوده او د ناروي د سترې محکمې خبريال شو. نوموړي دوه ځلې واده وکړ، چې په دويم ځل يې له اډيلاډي جوهاني تيکلا ايسېډور بولېنګ ويډيل-جارلسبير سره واده وکړ. دا مېرمن يې له بايريوم سيمې څخه وه او د هيرمان ويډيل جارلسبيرګ ورېره وه، چې په خپله هيرمان ويډيل د ناروې د ۱۸۱۴ز کال اساسي قانون د چوکاټ جوړولو کې مرسته کړې وه او وروسته د سويډن د پاچا له لورې د ناروې د پاچاهۍ ځايناستی يا نائب السلطنت و. بالډر او اډيلايډي په اکير کې د سټور فروين په نوم سيمه کې استوګن شول، چې د ناروې د پلازمېنې ښار (کرېسټيانيا، چې هغې وخت راهيسې اوسلو نومول شوی دی) څو کېلومتره شمال لور کې پروت دی. دواړو درې کوچنيان درلودل، چې لومړی هغه يې په کوچنيوالي کې مړ شو او دويم هغه يې فرېدجوف ويډيل-جارلسبيرګ نانسين و، چې د ۱۸۶۱ زکال د اکتوبر په ۱۰ وزېږېد. ^{[۳۰][۳۱][۳۲]}

د سټور فروين شا او خوا کليوالي سيمو د نانسين د کوچنيوالي طبيعت ته بڼه ورکړه. د اوړي په لنډو فصلونو کې يې اصلي فعاليتونه لامبو وهل او کب نيونه وو، په داسې حال کې چې په مني کې يې اصلي وخت تېري ځنګلونو کې د لوبو کولو په موخه ښکار کول وه. د اوږد مهاله ژمي مياشتې په ځانګړي ډول د دړدنګ يا سکي لوبې ته ځانګړې شوې وې، چې نانسين د دوه کلنۍ په عمر له روزنې پرته د يادې لوبې کول پيل کړل. نوموړي په ۱۰ کلنۍ کې خپل مور او پلار ته د سيالۍ بلنه ورکړه او په نږدې “Huseby” لګول نښه کې يې د سکي د ټوپ هڅه وکړه. د اتلولۍ دې کار نږدې ناوړه پايلې درلودې؛ لکه څرنګه چې په واوره کې د سکي د ډنډو په کېکاږلو سره هلک مخ پر وړاندې کېناست: «ما له هر څه لومړی په هوا کې يو ښه دايره څرګنده [جوړه کړه]... کله چې بېرته راښکته شوم، تر خپلو اوږو پورې واوره کې ډوب شوم. نورو هلکانو فکر وکړ، چې غاړه به مې ماته شوې وي او زه به مړ يم، مګر کله چې راغلل ويې کتلو، چې لا هم ژوندی يم او په دې وخت کې د مسخرې په دود د خندا يوه چيه پورته شوه». د سکي لوبې لپاره د نانسين لېوالتيا کمه شوې نه وه، که څه هم نوموړی ليکي، چې د نوموړي هڅې د سکي د تيليمارک غرنۍ سيمې د لوبغاړو تر سيوري لاندې راغلې وې، چې هلته د سکي يو نوی ډول د ودې کولو په حال کې و. نانسين وروسته وليکل، چې «دا مې يوازينۍ لاره وګڼله». ^{[۳۳][۳۴][۳۵]}

نانسين په ښوونځي کې د کومې ځانګړې وړتيا له ښودلو څخه پرته په مناسب ډول کار وکړ. زده کړو د ورزش يا ځنګلونو کې د سفرونو پر وړاندې دويم ځای ونيو، چې يو وخت يې په کې د روبېنسن کريوسو “Robinson Crusoe” په څېر د اونيو لپاره ژوند وکړ. د دې ډول تجربو له لارې نانسين د ځان بسياينې لوړې کچې ته ورسېد. نوموړی د دړدنګ يو تکړه لوبغاړی او د د سکېټ يو خورا تکړه لوبغاړی شو. ژوند يې د ۱۸۷۷ز کال اوړي کې هغه مهال ګډوډ شو، چې اډيلايډي نانسين په ناڅاپي ډول مړه شوه. بې وسه بالډر نانسين د سټور پروين شتمني وپلوره او له خپلو دوه کوچنيانو سره کرېسټيانيا ته لاړه. د نوموړي د ورزش مهارت ودې ته دوام ورکړ؛ په ۱۸ کلنۍ کې يې د نړۍ د يو ميل (۱،۶ کېلو متر) د سکېټ لوبې ريکارډ مات کړ او راتلونکی کال يې د سکي د ميداني لوبې ملي اتلولي وګټله، چې راتلونکي ژوند کې يې نوموړي اتلولي يوولس ځلې تر لاسه کړه. ^{[۳۶][۳۷][۳۸][۳۹]}

نانسين په ۱۸۸۰ ز کال کې د خپل پوهنتون د ننوتلو ازموينه “examen atrium” په برياليتوب سره تېره کړه. نوموړي د ژوپوهني [زولوژي] د لوستلو پرېکړه وکړه او وروسته يې ادعا کوله، چې ياد مضمون يې د دې لپاره غوره کړ، چې فکر يې کاوه چې په پرانيستې يا ازاده فضا کې د ژوند کولو موکه ورکوي. نوموړي د ۱۸۸۱ز کال په لومړيو کې د کرېسټيانيا په فريدريک شاهي پوهنتون “Royal Fredrick University” خپلې زده کړې پيل کړې. ^[۴۰]