Search

सिंहललिपिः

सिंहललिपिः (सिंहल: සිංහල අක්ෂර මාලාව, सिंहल अक्षर मालाव) अबुगिडा लेखनपद्धतेः प्रकारविशेषः । मुख्यतः सिंहलदेशीय जनाः सिंहलभाषया लेखनावसरे इमं लिपिम् उपयुज्यन्ते । तथापि इयं लिपिः पालि-संस्कृतभाषया लेखननिमित्तमपि उपयुक्ताऽसीत्[१]। ब्राह्मीलिपेः वंशभूता इयं सिंहलीलिपिः अतीवप्राचीना एका लिपिः(प्रायः २००० वर्षपुरातनी)[१]।
सिंहललिपेः वर्णमालायाः शुद्धासिंहल (ශුද්ධ සිංහල) मिश्रसिंहल (මිශ්‍ර සිංහල) इति च भेदद्वयं स्तः ।[२]

सिंहल
प्रकारःअबुगिडा
भाषा(ः)सिंहलभाषा
स्थितिकालःक्रैस्तवीय ७००तः –वर्तमानकालः
जननस्रोतः
ब्राह्मीलिपिः
  • दक्षिणब्राह्मी
    • सिंहल
समकालीनलिपिःतमिळ्-ब्राह्मी
युनिकोड सूचीU+0D80–U+0DFF

वर्णाः

व्यञ्जनवर्णः क ක । कि लेखनार्थं 'क'कारस्य उपरि एका रेखा योज्यते ක: කි. एतदर्थं 'क'कारस्य अन्तस्थ 'अ'कारः /a/ 'इ'कारेण /i/ परिवर्तते । स्वररहितः व्यञ्जनवर्णः अपि भवितुमर्हति । एतादृशं शुद्धव्यञ्जनवर्णं लेखनार्थं विशेषहलन्तचिह्नम् (hal kirīma) योजितव्यम् : ක් ।
वर्णाः
अघोषाःघोषाः
यूनिकोडदेवनागरीऐ पि एयूनिकोडदेवनागरीऐ पि ए
कण्ठ्यක0D9Aक[ka]ග0D9Cग[ɡa]कण्ठ्य
मूर्धन्यට0DA7ट[ʈa]ඩ0DA9ड[ɖa]मूर्धन्य
दन्त्यත0DADत[t̪a]ද0DAFद[d̪a]दन्त्य
ओष्ठ्यප0DB4प[pa]බ0DB6ब[ba]ओष्ठ्य
इतरवर्णाः
यूनिकोडदेवनागरीऐ पि एयूनिकोडदेवनागरीऐ पि ए
उष्मवर्णाःස0DC3स[sa]හ0DC4ह[ha]उष्मवर्णाः
तालव्य(ච)(0DA0)च([t͡ʃa])ජ0DA2ज[d͡ʒa]तालव्य
अनुनासिकाःම0DB8म[ma]න0DB1न[na]अनुनासिकाः
द्रववर्णाःල0DBDल[la]ර0DBBर[ra]द्रववर्णाः
अन्तःस्थ्यව0DC0व[ʋa]ය0DBAय[ja]अन्तःस्थ्य
मूर्धन्यණ0DABण[ɳa]ළ0DC5ळ[ɭa]मूर्धन्य
कोष्टकमिदं चित्ररूपेण प्रदर्शयतु
Vowels
shortlong
independentdiacritic independentdiacritic
අ0D85a[a]inherenta[a, ə]ආ0D86ā[aː]ා0DCFā[aː]
එ0D91e[e]ෙ0DD9e[e]ඒ0D92ē[eː]ේ0DDAē[eː]
ඉ0D89i[i]ි0DD2i[i]ඊ0D8Aī[iː]ී0DD3ī[iː]
ඔ0D94o[o]ො0DDCo[o]ඕ0D95ō[oː]ෝ0DDDō[oː]
උ0D8Bu[u]ු0DD4u[u]ඌ0D8Cū[uː]ූ0DD6ū[uː]
ඇ0D87æ/ä[æ]ැ0DD0æ[æ]ඈ0D88ǣ[æː]ෑ0DD1ǣ[æː]
कोष्टकमिदं चित्ररूपेण प्रदर्शयतु
Prenasalized consonants
nasalobstruentprenasalized
consonant		Unicodetranslit.IPA
velarඞගඟ0D9Fn̆ga[ⁿɡa]velar
retroflexණඩඬ0DACn̆ḍa[ⁿɖa]retroflex
dentalනදඳ0DB3n̆da[ⁿd̪a]dental
labialමබඹ0DB9m̆ba[ᵐba]labial
कोष्टकमिदं चित्ररूपेण प्रदर्शयतु
Extra miśra plosives
voicelessvoiced
Unicodetranslit.IPAUnicodetranslit.IPA
velarඛ0D9Bkha[ka]ඝ0D9Dgha[ɡa]velar
retroflexඨ0DA8ṭha[ʈa]ඪ0DAAḍha[ɖa]retroflex
dentalථ0DAEtha[t̪a]ධ0DB0dha[d̪a]dental
labialඵ0DB5pha[pa]භ0DB7bha[ba]labial
Other additional miśra graphemes
Unicodetranslit.IPAUnicodetranslit.IPA
sibilantsශ0DC1śa[sa]ෂ0DC2ṣa[sa]sibilants
aspirate affricatesඡ0DA1cha[t͡ʃa]ඣ0DA3jha[d͡ʒa]aspirate affricates
nasalsඤ0DA4ña[ɲa]ඥ0DA5gna[ɡna]nasals
otherඞ0D9Eṅa[ŋa]ෆ0DC6fa[fa, ɸa, pa]other
otherඦ0DA6n̆ja[३][nd͡ʒa]fපn/afa[fa, ɸa, pa]other
कोष्टकमिदं चित्ररूपेण प्रदर्शयतु
Vocalic diacritics
independentdiacritic independentdiacritic
diphthongsඓ0D93ai[ai]ෛ0DDBai[ai]ඖ0D96au[au]ෞ0DDEau[au]diphthongs
syllabic rඍ0D8Dṛ[ur]ෘ0DD8ṛ[ru, ur]ඎ0D8Eṝ[ruː]ෲ0DF2ṝ[ruː, uːr]syllabic r
syllabic lඏ0D8Fḷ[li]ෟ0DDFḷ[li]ඐ0D90ḹ[liː]ෳ0DF3ḹ[liː]syllabic l
कोष्टकमिदं चित्ररूपेण प्रदर्शयतु
सिंहलीलिपिः
Unicode chart (PDF)
 0123456789ABCDEF
U+0D8xංඃඅආඇඈඉඊඋඌඍඎඏ
U+0D9xඐඑඒඓඔඕඖකඛගඝඞඟ
U+0DAxචඡජඣඤඥඦටඨඩඪණඬතථද
U+0DBxධනඳපඵබභමඹයරල
U+0DCxවශෂසහළෆ්ා
U+0DDxැෑිීුූෘෙේෛොෝෞෟ
U+0DEx
U+0DFxෲෳ෴
टिप्पणी
१. यूनिकोड संस्करणम् ६.३ अनुसारम्


अन्तर्जालस्रोताः

टिप्पणी

उद्धरणानि

  • Daniels, Peter T. (1996). "Sinhala alphabet". The World's Writing Systems. Oxford, UK: Oxford University Press. ISBN 0-19-507993-0. 
  • Fairbanks, G. W.; J. W. Gair, M. W. S. D. Silva (1968). Colloquial Sinhalese (Sinhala). Ithaca, NY: South Asia Programm, Cornell University. 
  • Gair, J. W.; John C. Paolillo (1997). Sinhala. München, Newcastle: South Asia Programm, Cornell University. 
  • Geiger, Wilhelm (1995). A Grammar of the Sinhalese Language. New Delhi: AES Reprint. 
  • Jayawardena-Moser, Premalatha (2004). Grundwortschatz Singhalesisch - Deutsch (3 ed.). Wiesbaden: Harassowitz. 
  • Karunatillake, W. S. (1992). An Introduction to Spoken Sinhala ([several new editions] ed.). Colombo. 
  • Matzel, Klaus (1983). Einführung in die singhalesische Sprache. Wiesbaden: Harrassowitz. 

बाह्यसम्पर्कानि

"https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=sa&q=सिंहललिपिः&oldid=481088" इत्यस्माद् प्रतिप्राप्तम्
🔥 Top keywords: जया किशोरीमुख्यपृष्ठम्रामानुजाचार्यःसंस्कृतम्द्वितीयविश्वयुद्धम्विशेषः:अन्वेषणम्विकिपीडिया:साहाय्यम्विकिपीडिया:स्वागतम्सदस्यसम्भाषणम्:Rajoriyaकालिदासःकणादःभारतम्पार्श्वनाथःरामनवमीवेदान्तःकपिलः (ऋषिः)विकिपीडिया:General disclaimerपतञ्जलिःक्वेदव्यासःविकिपीडियाआदिशङ्कराचार्यःजातीगौतमःयदा यदा हि धर्मस्य...विश्वनाथः (आलङ्कारिकः)मध्वाचार्यःध्वन्यालोकःजैमिनिःसांख्ययोगःअभिज्ञानशाकुन्तलम्भगवद्गीतासाहित्यदर्पणःभासःअद्वैतवेदान्तःमाधवीमाघःपुराणम्मेघदूतम्