Apia
Apia je glavni (od 1959) i praktički jedini grad polinezijske otočne države Samoe u Tihom oceanu. Grad ima 36.735 stanovnika.[1]
Apia Ah-Pee-Ah | |
|---|---|
.jpg) | |
| Koordinate: 13°50′S 171°45′W / 13.833°S 171.750°W | |
| Država |  Samoa |
| Distrikt | Tuamasaga |
| Površina | |
| - Ukupna | 60 km²[1] |
| Najveća visina | 2 |
| Najmanja visina | 0 |
| Stanovništvo (2011) | |
| - Grad | 36.735[1] |
| Vremenska zona | UTC+13 (UTC+14) |
| Karta | |
  Apia | |
Geografija
Apia leži na sjevernoj obali Upolua, otok koji je manji od Savai'ia. Glavne državne ustanove, Samoanski parlament (Apia Observatory) i lokalna radiostanica, leže na poluotoku Mulinuu koja razdvaja Apijsku luku od zaljeva Vaiusua. Jedan od kuriozuma Apije je da je svo gradsko zemljište vlasništvo države.[1]
Klima
| Klimatološki medijani za Apiju (1971–2000) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Apsolutni maksimum (°C) | 33,4 | 34,0 | 33,7 | 33,2 | 33,6 | 32,5 | 31,7 | 32,1 | 32,8 | 32,4 | 33,1 | 34,9 | 34,9 |
| Srednji maksimum (°C) | 30,4 | 30,6 | 30,6 | 30,7 | 30,4 | 30,0 | 29,5 | 29,6 | 29,9 | 30,1 | 30,3 | 30,5 | 30,2 |
| Srednja dnevna (°C) | 27,1 | 27,4 | 27,3 | 27,2 | 26,9 | 26,6 | 26,1 | 26,2 | 26,5 | 26,8 | 26,9 | 27,2 | 26,9 |
| Srednji minimum (°C) | 23,9 | 24,2 | 24,0 | 23,8 | 23,4 | 23,2 | 22,6 | 22,8 | 23,1 | 23,4 | 23,6 | 23,8 | 23,5 |
| Apsolutni minimum (°C) | 19,4 | 21,1 | 21,2 | 19,5 | 17,9 | 17,6 | 18,9 | 18,1 | 18,1 | 19,4 | 19,2 | 20,7 | 17,6 |
| Precipitacija (mm) | 489 | 368 | 352 | 211 | 193 | 121 | 121 | 113 | 154 | 224 | 262 | 358 | 2966 |
| Broj sunčanih sati | 149 | 160 | 173 | 186 | 193 | 197 | 213 | 219 | 207 | 199 | 181 | 154 | 2231 |
| Izvor: World Bank,[2] World Meteorological Organization (temperatura i padaline)[3] | |||||||||||||
Historija
Robert Louis Stevenson, škotski pisac iz 19. vijeka, proveo je posljednje godine svoga života u Apiji. Njegov tadašnji dom Vailima danas je rezidencija predsjednika države. Stevenson je i pokopan na brdu Vaea (460 m) koje se uzdiže na južnoj periferiji grada.[1] Još u doba dok je Samoa bila kolonija Njemačkog Carstva, žestoki tajfun pogodio je otok u martu 1889. i tom prilikom potopljeno je šest ratnih brodova (tri njemačka i tri američka) koja su se zatekla u gradskoj luci. Jedini koji je izbjegao nesreću bio je britanski brod Kaliopa koji je uspio prije toga isploviti iz luke.[1]
Još veća nesreća pogodila je Apiju i čitav samoanski arhipelag kad je 29. septembra 2009. podmorski potres magnitude 8,3 s epicentrom 190 km južnije uzrokovao tsunami. Valovi su preplavili samoanske otoke u nekoliko etapa i prouzročili veliku štetu, potopivši brojna sela i uzrokovavši smrt velikog broja ljudi.[1] Za vrijeme Drugog svjetskog rata, američki marinci boravili su Apiji i za svoje potrebe su izgradili nekoliko cesta i poljskih aerodroma.[1]
Privreda i transport
Apia je danas trgovački centar male države i glavna luka za izvoz lokalnih poljoprivrednih proizvoda kao što su voće i kokos. Taro i ostali gomoljasti proizvodi izvoze se na obližnju Američku Samou.[1] U posljednje vrijeme u Apiji je osnovano i nekoliko manufaktura koje se bave montažom električnih sklopova i drugih proizvoda. Uz to, kao i u svim ostalim polinezijskim državama, turizam je izuzetno važna privredna grana.[1] Pored Apije, 40 km zapadno od centra, nalazi se Internacionalni aerodrom Faleolo (IATA: APW, ICAO: NSFA).
