Falun
Falun je grad u sredini Švedske od 37,291 stanovnika u užem centru, i 56,044u širem metropolitanskom području (općina).
Falun | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 60°36′N 15°37′E / 60.600°N 15.617°E | |
| Država |  Švedska |
| pokrajina | Dalarna |
| grofovija | Dalarna |
| Općina | Falun |
| Površina | |
| - Urbano područje | 27.17 km²[1] |
| - Područje utjecaja | 2,052.65 km²[1] |
| Visina | 110 |
| Stanovništvo (2010.) | |
| - Urbano područje | 37,291[1] |
| - Urbana gustoća | 1,372.5 stan. / km²[1] |
| - Područje utjecaja | 135,460[1] |
| - Gustoća područja utjecaja | 27.3 stan. / km²[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+2) |
| Poštanski broj | 791 xx |
| Pozivni broj | (+46) 23 |
| Službene stranice www.falun | |
| Karta | |
  Falun | |
Falun je i administrativni centar grofovije Dalarna[2] koja ima 277,047 stanovnika.[1]
Geografske karakteristike
Falun leži u sredini zemlje duž rijeke Falu koja povezuje jezera Runn i Varpan[2], udaljen oko 260 km sjeverozapadno od Stockholma.
Falun je poznat po lokalitetu Veliko brdo bakra, koji je 2001 uvršen na UNESCO-vu Listu mjesta svjetske baštine u Evropi.[3]
Historija
Falun se razvio oko rudnika bakra, koji datira s kraja 13. vijeka. Ubrzo je postao sjedište StoraKopparberg, jedne od najstarijih industrijskih korporacija na svijetu, koja je povelju za rad dobila 1347.[2]
Svoj najveći progres grad je zabilježio tokom 17. vijeka, kad su prihodi rudnika donosili velik dio švedskog nacionalnog dohotka. Falun je status gradadobio 1624. i ponovo 1641. ali su se zalihe u rudniku iscrple 1687. Kompanija Stora Kopparberg izmislila je novi način površinskog iskopa (iz slabije koncentracije rude) i nastavila sa radom u okolici grada. Tokom 1761. Falun su poharala dva velika požara.Dolaskom željeznice u prvoj polovici 19. vijeka grad je doživio novi rast, koji je zaustavljen kad je rudnik bakra zatvoren početkom 1990-ih.[2]
Znamenitosti
Najveće znamenitosti grada su renesansna crkva Kristine podignuta između 1642. - 1660., obnovljena 1904. - 1905. I crkva s kraja srednjeg vijeka - Stora Kopparberg (1450. - 1471.)[2]
Grad ima dva muzeja, jedan posvećen rudarstvu u bivšoj upravnoj zgradi rudnika i etnografski posvećen pokrajini Dalarna.[2]
Privreda i obrazovanje
Današnji Falun je industrijski grad, sa ciglanom, tvornicom kemikalija i montažerskom kompanijom.
U gradu djeluje rudarska škola, nastavnički koledž, uz kampus Univerzitetskog koledža Dalama i nekoliko bolnica, pa je on obrazovno - zdravstveni centar Grofovije Dalarna. Falun je usto i vojnički centar sa velikim garnizonom.[2]
