දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි

දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානය (ඉංග්‍රීසි: 'Liberation Tigers of Tamil Eelam', දෙමළ: தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள், ISO 15919: tamiḻ īḻa viṭutalaip pulikaḷ; පොදු ව්‍යවහාරයෙහි එල්ටීටීඊ හෝ කොටි ලෙසින් වැහැරෙයි) පෙරදී ශ්‍රී ලංකාවේ සහ ඉන්දියාවේ ක්‍රියාත්මක වූ බෙදුම්වාදී සංවිධානයකි.

දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානය
ධජය
නාමය	தமிழீழ விடுதலைப் புலிகள்
වෙනත් නම්	කොටි, එල්ටීටීඊය
Major actions	5 මැයි 1976 (1976-05-05) – 19 මැයි 2009 (2009-05-19)
නායක(යෝ)	වේළුපිල්ලේ ප‍්‍රභාකරන් (1976 - 2009)
අභිප්‍රාය	ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු පළාත සහ නැගෙනහිර පළාත ඒකාබද්ධ කොට ස්වාධීන රාජ්‍යයක් ගොඩනැගීම
මතවාදය	දෙමළ ජාතිවාදය බෙදුම්වාදය
අති මහත් සංඛ්‍යාවකි
සැළකිය යුතු ප්‍රහාර	අති මහත් සංඛ්‍යාවකි
තත්වය	අක්‍රීය. 2009 වසරේ මැයි මසදී යුධමය වශයෙන් පරාජය විය.[1]
ප්‍රමාණය	18,000 (2004 දී)
වාර්ෂික ආදායම	ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 200–300 පමණ .[2][3]
ආදායම් මූලාශ්‍ර	විදේශීය දෙමළ ජනයාගේ ආධාර, ත්‍රාසාද්ග්‍රහණය,[4] අවි ආයුධ වෙළඳාම, යටත් ප්‍රදේශ වලින් බදු අය කිරීම
වෙබ් අඩවිය	eelam.com (දැන් ක්‍රියා විරහිත ය)

මෙම සංවිධානයේ අරමුණ වුයේ ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු නැගෙනහිර පළාත් තුල ස්වාධීන දෙමළ ඊලම් රාජ්‍යයක් බිහි කිරීමයි. මේ සඳහා ඔවුන් බෙදුම්වාදී සන්නද්ධ අරගලයක් ඇරඹූ අතර එය වසර තිහක් ඉක්මවූ ආසියාවේ දීර්ඝතම ගැටුමක් බවට පත් විය. ශ්‍රී ලංකාව මෙම සංවිධානයෙහි සහ යුධමය ක්‍රියාකාරකම් 2009 මැයි මාසයේදී ශ්‍රී ලංකා සන්නද්ධ හමුදා විසින් පරාජය කරන ලදී.

සංවිධානයේ බලයේ උපරිම කාලසීමාව තුල ඔවුනට මනා ලෙස සංවිධිත ගරිල්ලා හමුදාවක් තිබු අතර ලාංකීය හා ඉන්දියානු දේශපාලන නායකයන් ඉලක්ක කරගැනුම් ඇතුළු ප්‍රහාර ගණනාවක් එල්ල කිරීමට ඔවුන් සමත් වූහ. ජනාධිපති රණසිංහ ප්‍රේමදාස, ඉන්දීය අගමැති රජීව් ගාන්ධි යන්නවුන් මොවුන් අතින් ඝාතනය වූ ඉහල පෙලෙහි රාජ්‍ය නායකයන්ගෙන් සමහරෙකි. කොටි සංවිධානය රටවල් 32 ක තහනමට ලක් වූ සංවිධානයක් වුව ද යුරෝපයේ හා ඇමරිකාවේ දෙමළ ඩයස්පෝරාව (විසිරිතය) මගින් ලැබුණු සහය ඔස්සේ කටයුතු කෙරුණ අතර සංවිධානයේ ආරම්භයේ සිට අවසානය දක්වා වේළුපිල්ලේ ප‍්‍රභාකරන් එහි නායකයා වශයෙන් කටයුතු කරන ලදී.

යුද්ධය පැවතී කාලසීමාව පුරා උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශ වල සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් ඔවුන් විසින් පාලනය කරන ලදී. මෙම කාලසීමාව තුල එල් ටි ටි ඊ සංවිධානය ශ්‍රී ලංකා සන්නද්ධ හමුදා සමග භයානක ගැටුම් වලට මුහුණ දුනි. සිවු වතාවක් සාම සාකච්ඡා වලට සහභාගී වූ එල් ටි ටි ඊ ය සිවු වතාවේම එම සාකච්ඡා වලින් ඉවත් විය. 2002 සාම සාකච්ඡා වලට සහභාගී වන විට ඔවුන් විසින් වර්ග කිලෝ මීටර 15000 ක බිම් කඩක් පාලනය කරන ලදී. 2006 සාම සාකච්ඡා බිඳ වැටීමත් සමග ශ්‍රී ලංකා හමුදා දියත් කරන ලද හමුදා මෙහෙයුමෙන් පසුව මුළු දිවයිනම ලංකා රජයේ පාලනයට නතුවූ අතර එල්.ටි.ටි.ඊ. සංවිධානය යුධමය වශයෙන් පරාජයට ලක් විය. එල්.ටි.ටි.ඊ. සංවිධානය මැයි මස 17 වන දින තම පරාජය නිල වශයෙන් පිළිගත් අතර මැයි මස 19 වන දින ප්‍රභාකරන් ශ්‍රී ලංකා හමුදාවන් විසින් ඝාතනය කරන ලදී. ඉන් පසු සෙල්වරාසා පත්මනාදන් (රණ නාමය : කේ.පි) නායකත්වයට පත් වූ නමුත් ශ්‍රී ලංකාව විසින් ඔහුව අත්අඩංගුවට ගන්නා ලදී.