Toma (apostull)

Thomai Apostulli (Greqisht: Θωμᾶς, Siriak ܬܐܘܡܐ, Tʾōmā, që do të thotë "binjaku")^[a] i njohur gjithashtu si Didymus (greqisht: Δίδυμος Didymos, që do të thotë "binjak"), ishte një nga Dymbëdhjetë Apostujt e Jezusit sipas Dhiatës së Re. Thomai është i njohur zakonisht si "Thomai i Dyshimtë" sepse ai fillimisht dyshoi në ringjalljen e Jezu Krishtit kur iu tha për të (siç tregohet në Ungjillin e Gjonit); ai më vonë rrëfeu besimin e tij ("Zoti im dhe Zoti im") duke parë plagët e mbetura nga kryqëzimi.

Shenjtor Thomai Apostulli
St Thomas (c. 1611) nga Peter Paul Rubens
Apostull, Predikues dhe Dëshmor
Lindur	rr. shekullit të 1-rë e.r. Galilea, Judea, Perandoria Romake[1]
Vdekur	72 e.r. St. Thomas Mount, Chola Kingdom (sot Tamil Nadu, Indi)
Nderuar në	Të gjitha besimet e krishtera që nderojnë shenjtorët
Kanonizuar	Para kongregacionit
Vend i shenjtë	Bazilika e Katedrales së Shën Thomait në Mylapore, Chennai India, St. Thomas Major Archi Episcopal Shrine, Palayoor Kerala India, Bazilika e Shën Thomait apostullit në Ortona, Itali
Festa	3 korrik: Kisha Latine, Kisha Katolike Liberale, Kungimi Anglikan, Kisha Ortodokse Malankara, Kisha Siriane Malankara Mar Thoma, Kisha Katolike Syro-Malabar, Kisha Katolike Syro-Malankara, Kisha Lindore e Besimtarëve, Kisha Katolike Siriake[2] 21 dhjetor: Disa Kungime Anglikane, Kisha Hispanike, Katolikët tradicionalist, Luteranët 26 Pashons dhe e diela pas Pashkëve (Thomas Sunday): Krishterimi Kopt[3] 6 tetor dhe e diela pas Pashkëve Thomas Sunday: Kisha Ortodokse Lindore
Atribute	The Twin, placing his finger in the side of Christ, nelumbo nucifera, spear (means of his Christian martyrdom), square (his profession, a builder)
Patronazhi	Architects, for Christians in India (including Saint Thomas Christians and Archdiocese of Madras-Mylapore), Tamil Nadu, Sri Lanka dhe Pula (Kroaci

Sipas rrëfimeve tradicionale të krishterëve të Shën Thomait të shteteve moderne të Tamil Nadu dhe Kerala në Indi, Shën Thomai udhëtoi jashtë Perandorisë Romake për të predikuar Ungjillin, duke udhëtuar deri në Tamilakam që është në Indinë Jugore, Tamil Nadu, India^[1][4][5][6] dhe arriti në Muziris të Tamilakam (sot Paravur Verior dhe Kodungalloor në Shtetin e Keralës, Indi) në 52 e.r..^[7][8][1] Në vitin 1258, disa nga reliket u sollën në Ortona, në Abruzzo, Itali, ku u mbajtën në Kishën e Shën Thomait të Apostullit.^[9] Ai konsiderohet si shenjtor mbrojtës i Indisë në mesin e adhuruesve të saj të krishterë,^[10][11] dhe Festa e Shën Tomës më 3 korrik festohet si Dita e të Krishterëve Indianë.^[12][13] Emri Thomas mbetet mjaft i popullarizuar në mesin e të krishterëve të Shën Thomas të nënkontinentit Indian.

Shumë kisha në Lindjen e Mesme dhe Azinë Jugore, përveç Indisë, përmendin gjithashtu Apostullin Thomas në traditat e tyre historike si ungjilltarin e parë që themeloi ato kisha, Kishën Asiriane të Lindjes,^[14] kishën e hershme të Sri Lankës.^[15]