Adolf Hitler
Adolf Hitler (ur. 20 kwjetńa 1889 we Braunau am Inn, zm. 30 kwjetńa 1945 we Berlińe) – mjymjecki politiker, kanclyrz Mjymjec uod 1933, führer i kanclerz III Rajchu uod 1934, prziwůdca Narodowo-Socjalistycznyj Mjymjeckej Partii Robotńikůw (NSDAP), ideolůg mjymjeckej uodmjany faszyzmu zwanyj uod jygo nazwiska hitleryzmym abo narodowym socjalizmym (naźismym), twůrca a dyktator III Rajchu mjymjeckiego, zbrodńorz wojynny, uodpedźalny za zbrodńe przećiw ludzkośći.
Adolf Hitler | |
Adolf Hitler (1938) | |
Data rodzyńo | 20 kwjetńa 1889 Braunau am Inn |
Data śmjyrći | 30 kwjetńa 1945 Berlin |
Uobywatylstwo | mjymjecke |
Norodowość | austrijecko |
Fach | polityk |
Małżyństwo ze | Eva Braun |
Matka | Klara Pölzl |
Fater | Alois Hitler |
Nadgrody | |
Galeryjo uobrozkůw we Wikimedia Commons |
Po uobjyńću uobu fůnkcyji zmjyńůno nazwa jygo stanowisko na „Führer und Reichskanzler” (Wůdz i kanclyrz Rajchu). Uznowany je bez wjynkszość historykůw za uosobiśće uodpedźalnygo za polityka rasowo naźistowskych Mjymjec, Holocaust a za śmjerć milijůnůw ludźi ubitych podczas jygo rzůndůw. Agresywno polityka zagrańiczno, kero stosowoł, doprowadźyła do rozpyntańo bez Mjymcy II wojny śwjatowyj, we wyńiku keryj zginyło 55 miljůnůw ludźi.
Familijo
4. Johann Georg Hiedler (1792–1857) | ||||||
2. Alois Hitler (1837–1903) | ||||||
5. Maria Anna Schicklgruber (1795–1847) | ||||||
1. Adolf Hitler | ||||||
6. Johann Baptist Pölzl (1825–1901) | ||||||
3. Klara Pölzl (1860–1907) | ||||||
7. Johanna Hüttler (1830–1906) | ||||||
Rodzyństwo Adolfa Hitlera:
- Alois Hitler junior (1882–1956)
- Angela Hitler (1883–1949)
- Gustav Hitler (1885–1887)
- Ida Hitler (1886–1888)
- Otto Hitler (1887–1887)
- Edmund Hitler (1894–1900)
- Paula Hitler (1896–1960)
Biografijo
Wczesne żyće
Hitler rodźił śe 20 kwjetńa 1889 we mjeśće Braunau am Inn kole Linz we Gůrnyj Austriji we Austro-Madźarach. Był dźeckem Klary Pölzl a Aloisa Hitlera. Wychowywoł śe we Passau, Lambach a Leonding. Krůtko po śmjyrći fatra we 1903, kole 1905 zajyntyresowały go antysemjicke (antyżydowske) a pangermańske poglůndy profesora Leopolda Poetscha. Przez śmjyrć matki we 1907 popadł we depresyje.[1] We 1909, Hitler zaczůł studja sztukji we Wjedyńu.
I wojna śwjatowo
We 1913 zamjyszkoł we München we Mjymcach. 16 śyrpńa 1914 dołůnczył do Bajerskej armii. Broł udźoł we I wojńe śwjatowej. Walczył we Belgiji a Francyji we 16 Bajerskjim Pułku Rezerwowym. 2 grudńa 1914 dostoł Żelazny Krziż II klasy.
5 paźdźerńika 1916 bůł ranny a uod 9 paźdźerńika do 1 grudńa leżoł we lazaryće Belitz.[2] Na frůnt wrůćił we marcu 1917. 4 śyrpńa 1918 dostoł Żelazny Krziż I klasy uod Hugo Gutmanna.
Führer III Rajchu
Po wojńe wrůćił do München. Dołůnczył do Narodowo-Socjalistycznyj Mjymjeckej Partii Robotńikůw, kerej bůł prziwůdcům. Uod 1933 bůł kanclyrzem Mjymjec. Po uobjyńću uobu fůnkcyji zmjyńůno nazwa jygo stanowisko na „Führer und Reichskanzler” (Wůdz i kanclyrz Rajchu). 1 wrześńa 1939 przez angrif Mjymcůw na Polsko uozpoczył II wojne śwjatowům, we wyńiku keryj zginyło 60 miljůnůw ludźi.
Śmjyrć
30 kwjetńa 1945 Hitler popełńůł samobůjstwo. Uůnygo ćało uostoło spalůne.
Nadgrody
Lista ńypołno
- Żelazny Krziż (1914) I klasy
- Żelazny Krziż (1914) II klasy
- Czorno Uodznaka za Rany (1918)
- Złoto Uodznaka za Rany (po ataku 20 lipca 1944)
- Złoto Uodznaka Partii
- Wjelgi Kawalyr Imperjalnego Uordera Czerwůnych Strzał – Szpańijo (Franco), 1937[3]
- Uodznaka hůnorowygo titlaCaporale d’Onore della Milizia (MVSN) – Italijo, 1938[4]
- Honorowy kordźik MVSN – Italijo, 1938[4]
Rzůnd Hitlera
Rzůnd Adolfa Hitlera był uod jego przejyńćio władzy (tzw. Machtergreifung) 30 styczńa 1933 aż do jego śjyrći 30 kwjetńa 1945 (12 lat a 3 mjeśůnce).