Саълабиҳо (лот. Orchidáceae) — як оилаи гиёҳҳои бисёрсола, эпифитҳо (бештар дар тропика) ва баъзе лианаҳоро гӯянд.
Саълабиҳо |
---|
Тасвир аз китоби Эрнст Ҳеккел «Kunstformen der Natur», 1904 |
|
|
|
Orchidaceae Juss., 1789 |
|
- Apostasiaceae Lindl., nom. cons.
- Cypripediaceae Lindl.
- Limodoraceae Horan.
- Neuwiediaceae R.Dahlgren ex Шаблон:Reveal & Hoogland
- Vanillaceae Lindl.
|
|
- Apostasioideae Horan., 1847
- Cypripedioideae Kostel., 1831
- Epidendroideae Lindl., 1821
- Orchidoideae Eaton, 1836
- Vanilloideae (Lindl.) Szlach., 1995
|
|
|
|
Тавсифоти гиёҳшинохтӣ
Саълабиҳое, ки дар замин месабзанд, одатан решапоя ё решаи лӯндашакл доранд. Онҳо асосан дар маргзор, шибарзамин, беша, соҳили рӯдҳои кӯҳӣ мерӯянд. Эпифитҳо, яъне саълабиҳое, ки дар шохаву танаи дарахтон месабзанд, решаи овезони ҳавоӣ доранд. Дар решаи баъзеи онҳо фотосинтез мешавад. Барги саълабиҳо таназзул ёфта, ба пулакчаи беранг мубаддал шудааст. Пояи баъзеи онҳо ғафс аст, ки «саълаб» (туберидия) мегӯянд; онҳо об ва моддаҳои ғизоиро гирд меоранд.
Гули гуногунранги як ё дуҷинса, хӯшагули сергул (дарозиаш баъзан то 2—3 метр), ғӯзаи 3— 6-паллаи сертухм (дар як ғӯза то 3—4 миллион дона) дорад. Тухми онҳоро шамол пош медиҳад.
Ҷинс ва намудҳо
Саълабиҳо қариб 800 ҷинс ва то 30 ҳазор намуди рустаниҳоеро дар бар мегиранд, ки дар бисёр кишварҳои дунё (махсусан дар ноҳияҳои серрутубати бешазори тропикӣ ва субтропикии Осиё ва Америка) маъмуланд. Дар Тоҷикистон 9 намуди саълабиҳо маълуманд
Корбурдҳо
Саълабиҳо рустаниҳои ороишианд. Меваи баъзеи онҳоро дар қаннодӣ ва атриёт истифода мебаранд. Аз лӯндабехи онҳо дору тайёр мекунанд.
Эзоҳ
Адабиёт
- Флора Таджикской Советской Социалистической Республики, том 2, Москва — Ленинград, 1963;
- Селезиева В. А., Тропические и субтропические орхидеи, Москва, 1965.
Сарчашма