หม่อมราชวงศ์พงษ์สวัสดิ์ สวัสดิวัตน์

ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ เกิดเมื่อวันที่ 20 มิถุนายน พ.ศ. 2500 เป็นโอรสในหม่อมเจ้าภากูล สวัสดิวัตน์ (พระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์) กับหม่อมประชุมสินธ์ สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาวิทยาการคอมพิวเตอร์ จากมหาวิทยาลัยเซาท์อีสท์มิซซูรี่สเตท และระดับปริญญาโท สาขาการจัดการอุตสาหกรรม จากมหาวิทยาลัยเซนต์ทรัลมิซซูรี่ และสาขาการจัดการนโยบายสาธารณะ จากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด^[2]

ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ สมรสกับ ดร.ทรงสมร สวัสดิวัตน์ ณ อยุธยา ผู้จัดการโรงเรียนทรงวิทยาเทพารักษ์ จังหวัดสมุทรปราการ มีบุตร 2 คน คือ หม่อมหลวงทรงลักษณ์ สวัสดิวัตน์ สำเร็จการศึกษาปริญญาโทจาก มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย นครนิวยอร์ก และหม่อมหลวงสิริสมร สวัสดิวัตน์ สำเร็จการศึกษาปริญญาโทจาก มหาวิทยาลัยคอลเลจลอนดอน

ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ รับราชการเป็นอาจารย์ประจำคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ดำรงตำแหน่งรองศาสตราจารย์ สาขาวิชาบริหารอุตสาหการและการปฏิบัติการ เคยดำรงตำแหน่งในฝ่ายบริหาร เป็นผู้อำนวยการสถาบันประมวลข้อมูลเพื่อการศึกษาและพัฒนา (สทศ.) เป็นผู้จัดการสำนักงานจัดการทรัพย์สิน เป็นรองอธิการบดีฝ่ายบริหารบุคคลและกฎหมาย เป็นรองอธิการบดีฝ่ายวางแผนพัฒนาและเทคโนโลยี และเป็นคณบดีวิทยาลัยนวัตกรรม มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในปี พ.ศ. 2550-2553

นอกจากนี้อาจารย์ยังเคยเป็นกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศฯ และยังได้รับรางวัลนักวิจัยที่สร้างชื่อเสียงให้กับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในปี พ.ศ. 2552 ^[4] รวมทั้งได้เคยดำรงตำแหน่ง รองผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม (ISMED) ของกระทรวงอุตสาหกรรม ที่ปรึกษาในคณะกรรมการส่งเสริมการลงทุน (บีโอไอ)^[5] กรรมการในคณะกรรมการการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย^[6] กรรมการในบริษัทมหาชนอันได้แก่ บริษัท ปตท. สำรวจและผลิตปิโตรเลียม จำกัด (มหาชน) บริษัท ไออาร์พีซี จำกัด (มหาชน) และ บริษัท เอ็มเอฟอีซี จำกัด (มหาชน)^[7]

ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกการนำระบบข้อมูลคอมพิวเตอร์มาใช้เพื่อการบริหารงานพัฒนาชนบทของประเทศ ตั้งแต่ พ.ศ. 2530 ภายใต้การดำเนินงานของคณะกรรมการพัฒนาชนบทแห่งชาติ ซึ่งเขาได้รับตำแหน่งเป็นผู้อำนวยการพัฒนาระบบข้อมูลพื้นฐานระดับหมู่บ้าน กชช 2ค และ จปฐ ^[8][9] ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่มีการนำระบบคอมพิวเตอร์ไปติดตั้งใช้งานในทุกจังหวัดทั่วประเทศ และระบบได้รับการพัฒนาปรับปรุงและใช้งานประจำอย่างต่อเนื่องตลอดมาจนถึงปัจจุบัน โดยมีกรมการพัฒนาชุมชน กระทรวงมหาดไทย เป็นผู้ดำเนินงาน^[10]

ในปี พ.ศ. 2553 ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ ได้เสนอตัวสมัครเข้ารับตำแหน่งอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และได้รับคัดเลือกจากคณะกรรมการสรรหาฯ เป็น 2 รายชื่อสุดท้ายเพื่อให้ที่ประชุมสภามหาวิทยาลัยลงมติ ซึ่งผลการลงมติ ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ ได้คะแนน 5 เสียง ส่วน สมคิด เลิศไพฑูรย์ ได้ 25 เสียง^[11]

ม.ร.ว.พงษ์สวัสดิ์ ได้รับโปรดเกล้าฯแต่งตั้งเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม ในรัฐบาลของนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตร เมื่อวันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2555^[12] (โควตาของพรรคชาติพัฒนา)^[13][14] แต่จากการสำรวจความรับรู้ของประชาชน โดยสำนักเอแบคโพล เมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. 2555 เขาเป็นรัฐมนตรีที่ประชาชนไม่รู้จัก เป็นลำดับที่ 10 ^[15] แต่ผลงานที่สำคัญของเขาคือการฟื้นฟูนิคมอุตสาหกรรมที่ได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมใหญ่ในปี พ.ศ. 2554 และสร้างความมั่นใจให้กับนักลงทุนชาวต่างประเทศโดยรักษาฐานการลงทุนสำคัญที่มีการจ้างงานกว่า 440,000 คนไว้ให้อยู่ในประเทศไทยต่อไปได้ ในขณะเดียวกันยอดการขอรับการลงทุนรายใหม่ในรอบ 10 เดือนของปี 2555 สูงขึ้นกว่าปีก่อนอย่างเป็นประวัติการณ์กว่า 200,000 ล้านบาท^[16] อย่างไรก็ตามในวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555 เขาถูกปรับให้ออกจากตำแหน่งรัฐมนตรี โดยมีนายประเสริฐ บุญชัยสุข ส.ส.นครราชสีมา พรรคชาติพัฒนา มาเข้ารับตำแหน่งแทน

ภายหลังการพ้นจากตำแหน่ง ม.ร.ว. พงษ์สวัสดิ์ ได้กลับไปเป็นอาจารย์ที่ คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และยังเข้าร่วมเป็นผู้ทรงคุณวุฒิทางวิชาการ ด้านโลจิสติกส์ ของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการข้อมูลข่าวสารของราชการ กรรมการในคณะกรรมการพัฒนารัฐบาลดิจิตัล และก่อนที่จะเกษียณอายุราชการในปี 2560 เขาได้ลาอุปสมบทที่วัดญาณเวศกวัน จังหวัดนครปฐม โดยมีเจ้าประคุณ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป. อ. ปยุตฺโต) เป็นพระอุปปัชฌาย์

ในเวลาหลังการเกษียนอายุราชการ ม.ร.ว. พงษ์สวัสดิ์ ได้ช่วยงานด้านศาสนาและการศึกษาให้องค์กรสาธารณะกุศลหลายแห่งมากขึ้น อาทิเช่น วารสารโพธิยาลัย มูลนิธิประชาธิปก-รำไพพรรณี และ มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ เป็นต้น ต่อมาในปี 2566 เขาได้รับการประกาศให้เป็น The Creators: 1 ใน 84 บุคลากรทรงคุณค่า^[17] ของคณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

• พ.ศ. 2566 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[18]
• พ.ศ. 2555 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[19]
• พ.ศ. 2556 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)^[20]

• ประวัติจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เก็บถาวร 2012-01-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• หม่อมราชวงศ์พงษ์สวัสดิ์ สวัสดิวัตน์ ที่เฟซบุ๊ก

ก่อนหน้า		หม่อมราชวงศ์พงษ์สวัสดิ์ สวัสดิวัตน์		ถัดไป
วรรณรัตน์ ชาญนุกูล		รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุตสาหกรรม (ครม. 60) (18 มกราคม พ.ศ. 2555 - 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555)		ประเสริฐ บุญชัยสุข