Wikang Portuges

Wikang Portuges (Português) ay Wikang Romanseng nagbuhat sa lalawigan ng Galicia (Espanya) at sa hilagang ng Portugal mula sa Wikang Latin na higit dalawang libong taon na ang nakakalipas. Kumalat siya sa buong daigdig noong bandang ika-15 at ika-16 siglo habang itinatag ng Portugal ang imperyo nito (1415-1999) na kumalat sa Brasil, sa Goa (India), at sa Makaw (Tsina).

Ang kulay berde na mapa ay sinasalita ang wikang Portuges.

Ngayon, isa siya sa mga pangunahing wika ng daigdig na may ikaanim na antas, ayon sa dami ng mga katutubong mananalita. Marami itong katutubong mananalita sa Timog Amerika, at isa ring pangunahing lingua franca sa Aprika. Pangunahing wika yaon ng mga bansang Angola, Brasil, Cape Verde, Silangang Timor, Guinea-Bissau, Makaw, Mozambique, Portugal at ng São Tomé at Príncipe.

Paghahambing sa Wikang Romanse

Makikita ang mga pagkakahambing ng Portuges sa mga katulad nitong Romanseng wika:

Ela fecha sempre a janela antes de jantar/cear. (Portuges)
Ela pecha sempre a xanela/fiestra antes de xantar/cear. (Galiciano)
Ella pieslla siempre la ventana primero de cenar. (Asturiano)
Ella cierra siempre la ventana antes de cenar. (Espanyol)
Ella tanca sempre la finestra abans de sopar. (Katalan)
Ella barra sempre la finestra abans de sopar. (Occittan)
Ella (or lei) chiude sempre la finestra prima di cenare. (Italyano)
Ea închide întotdeauna fereastra înainte de a cina. (Romana)
Elle ferme toujours la fenêtre avant de dîner/souper. (Pranses)
Illa claudit semper fenestram ante quam cenat. (Latin)
Palagi niyang (babae) sinasara ang bintana bago maghapunan.

Paghahambing sa Espanyol

Madalas inihahambing ang Portuges sa Espanyol. Magkatulad ang dalawa sa anyo at pinagmulan (Romanse ang dalawa), ngunit ang pinakamatingkad na kaibahan ng dalawa ay sa bigkas. Higit na mahihirapang makaunawa kung ang pag-uusapan ay mga taga-Europa at mga taga-Timog Amerika. Narito ang maikling talaan ng mga pagkakatulad ng dalawang wika.

Talasalitaan

SalitaKahuluganBigkas sa PortugalBigkas sa Brasil
mondodaigdig[mon-du][mon-du]
cançãoawit[kan-sawng][kan-sawng]
telefonetelepono[te-le-fo-n][te-le-fo-ni]
águatubig[ag-wuh][ag-wuh]
fogoapoy[fo-gu][fo-gu]
livroaklat[liv-ru][liv-ru]
lapizlapis[la-pish][la-pis]
casabahay[ka-zuh][ka-zuh]
camakama[kuh-muh][kuh-muh]
vidabuhay[vi-duh][vi-duh]
negroitim[neg-ru][neg-ru]
brancoputi[brang-ku][brang-ku]
meninolalaki[me-ni-nu][me-ni-nu]
meninababae[me-ni-na][me-ni-na]
amormahal[a-mur][a-mur]
grandemalaki[gran-di][gran-dyi]
pequenomaliit[pe-ke-nu][pe-ke-nu]
noitegabi[noy-ti][noy-tsi]
manhãumaga[mang-yang][mang-yang]
díaaraw[di-yuh][dyi-yuh]
mêsbuwan[mesh][mes]
porquesapagkat[pur-ki][pur-ki]
masngunit[mash][mas]
PortugalPortugal[pur-tu-gal][poh-tu-gaw]
PortuguêsPortuges[pur-tu-gesh][poh-tu-ges]
BrazilBrasil[bra-zeew]
Ilhas FilipinasPilipinas[il-yash fi-li-pi-nash][il-yas fi-li-pi-nas]

Pananalita

Mga Pangungusap na Portuges
TagalogPortuges
(Pagbati)Olá
Kumusta?Como está?

Como vai você?

Magandang umagaBoa día
Magandang tanghaliBoa tarde
Magandang gabiBoa noite
PaalamAdeus

Tchau (Italyano)

PasensiyaMe desculpe

Perdão

SalamatObrigado (Panlalaki)

Obrigada (Pambabae)

Walang anumanDe nada

Kawing Panlabas

Mga Talasalitaan

Wikang Ingles para sa mga Baguhan