Üniteryenizm
Üniteryenizm (İngilizce: Unitarianism) Hristiyanlıktaki teslis inanışının aksine İsa'nın ve Kutsal Ruh'un tanrılığını reddeden Hristiyan teolojisi hareketidir.[1]
Üniteryen Hristiyanlar İsa’nın, Meryem’in karnında Kutsal Ruh aracılığıyla oluştuğundan “Tanrı’nın oğlu” olduğunu kabul eder. Bununla birlikte, Tanrı’nın kendisi olarak kabul etmezler.[2] Üniteryen Hristiyanlık’ta ilk günah ve mukadderat gibi soteryolojik doktrinler de dahil olmak üzere birçok geleneksel Hristiyan doktrini reddedilir.[3][4][5] J. Gordon Melton tarafından hazırlanan Amerikan Dinler Ansiklopedisi'nde "liberal" kiliseler arasında sınıflandırılmıştır.[6]
Üniteryen hareketi, her ne kadar başlangıçta "Üniteryen" olarak adlandırılmasa da, 16. yüzyılın ortalarında Polonya, Litvanya ve Transilvanya bölgesinde neredeyse aynı anda başlamıştır. Taraftarları arasında İtalyanlar önemli bir yer tutmaktaydı.[7][8] İngiltere'de ise ilk Üniteryen Kilisesi hâlen bugünkü İngiliz Üniteryen Merkezi'nin bulunduğu Essex Street, Londra'da 1774 yılında kurulmuştur.[9]
Kaynakça
Bibliyografya
- Allen, Joseph Henry (1882). Our Liberal Movement in Theology. Boston.
- Allen, Joseph Henry (1897). Sequel to Our Liberal Movement. Boston.
- Buzzard, Anthony F.; Hunting, Charles F. (1998). The Doctrine of the Trinity: Christianity's Self-Inflicted Wound. Lanham, Maryland: International Scholars Publications. ISBN 1573093092. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Chadwick, John White (1894). Old and New Unitarian Belief. Boston.
- Cooke, George Willis (1902). Unitarianism in America: A History of its Origin and Development. Boston: American Unitarian Association. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Emerton, Ephraim (1911). Unitarian Thought. New York: Macmillan Co. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Hewett, Austin Phillip (1955). An Unfettered Faith: The Religion of a Unitarian (PDF). Londra: Lindsey Press. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- Hill, Andrew M. (1994). The Unitarian Path. Londra: Lindsey Press. ISBN 0853190461.
- Howe, Charles A. (1997). For Faith and Freedom: A Short History of Unitarianism in Europe. Boston: Skinner House Books. ISBN 1558963596.
- Lloyd, Walter (1899). The Story of Protestant Dissent and English Unitarianism. Londra: Philip Green.
- Navas, Patrick (2007). Divine Truth or Human Tradition: A Reconsideration of the Roman Catholic-Protestant Doctrine of the Trinity in Light of the Hebrew and Christian Scriptures. Bloomington, Indiana. ISBN 1425948324.
- Rowe, Mortimer (1959). The Story of Essex Hall (PDF). Londra: Lindsey Press. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- Smith, Matthew F. (2005). "Unitarians". Bowden, John (Ed.). Christianity: The Complete Guide. Londra: Continuum. ISBN 0826459374.
- Tuggy, Dale. "Unitarianism (Supplement to 'Trinity')". Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- Wilbur, Earl Morse (1925). Our Unitarian Heritage (PDF). Berkeley, California: Starr King School for the Ministry. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).
- Wilbur, Earl Morse (1945). A History of Unitarianism: Socinianism and Its Antecedents. Harvard University Press. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Unitarian Ministries International
- Unitarianism3 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at BBC Religions
- American Unitarian Conference23 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- American Unitarian Reform
- General Assembly of Unitarian and Free Christian Churches (UK)23 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Biblical Unitarians10 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The Free Christian Church of Unitarians and Universalists[ölü/kırık bağlantı]