Hristiyanlıkta melekler
Hristiyanlar meleklere olan inanışlarıyla ilgili olarak Yahudi geçmişini varsayarlar ancak sınırlarını vurgularlar. Hristiyanlar için melekler tıpkı Yahudi melekleri gibi Tanrı’nın mesajını getiren ve Tanrı’nın elçileridir. Melekler Tanrı’ya tapınır, insanoğluna mesaj getirir ve insanoğlu için Tanrı’ya şefaatte bulunurlar.[1][2]
Meleklerin gerçekliği[3]
Melekler dünyaya ait tinsel güçlerdir. Bir diğer deyişle evrensel düzenin sonu olan ilkelerinde bilinçli yaratılmışlardır. Mekanik ya da materyal bir bileşim değillerdir. Bilimsel ya da nicel deneysel bilginin nesnesi olamazlar. Meleklerin dünya ile ilişkisinin temelinde var oluşu ve Yaratılışının ilkeleri vardır.[4]
Melekler sık sık azizlerle karıştırılır. Yaygın bir bağlılıkla yayılan azizlerin kültü, meleklerle paylaşılır. Aziz olarak da kabul edilen üç melek özellikle Hristiyan geleneğinde ünlüdür.
- Adı 'Tanrı gibi bir km var'[5] anlamına gelen Mikail. Vahiy kitabında 12:7-9 Şeytanı ve gökten düşen melekleri cennetten atandır. Aynı zamanda yargı gününde Tanrı’nın kararını yerine getirecek melek olarak kabul edilir.
- Cebrail’in anlamı 'Tanrı gücümdür'[6] demektedir. Luka 1:19, 26’da müjdenin meleğidir.
- Rafael’in anlamı Tanrı benim sağlığımdır. Tobit’in eğitmeni ve Tobias’ın koruyucusudur. Bütün koruyucu meleklerin başıdır.
Koruyucu melek, belirli bir kişiyi, grubu ya da ulusu korumak ve rehberlik etmek için Tanrı tarafından gönderilen bir tür melektir. (Catechismus Romanus IV 9, 4). Orta çağlarda, her insanın yanında böyle bir ruh olduğu görüşü vardı (Thomas Aquinas – Summa Theologica 1a 113. 2-5).
Kutsal yazılarda meleklerin varlığı
Yaratılış 3:24’te melekler yeryüzü cennetini kapattılar. Yaratılış 19:4 Lut’u korudular. Yaratılış 21:17 Agar ve çocuğunu kurtardılar. Yaratılış 22:11 de İbrahim, oğlu İshak’ın kurban etmek üzereyken Melek Zadkiel onun elini tuttu. Çıkış 23:20-23 çölde Tanrı’nın halkına yol gösterdiler Yeşaya 6:6 da peygamberlerin yanında oldular.
Melek Cebrail Vaftizci Yahya’nın ve Luka 1:11-20 de ise İsa’nın doğumunu bildirdi. Matta 1:20 de Meryem hakkında Yusuf’u yönlendirdi. Luka 2:9-12 de İsa’nın doğumu çobanlara bildirdi. Luka 2:13-14’te İsa’nın doğumunda Tanrı’yı övdüler. Matta 2:13 ve 19-20 göre İsa’nın çocukluğunu korudular. Matta 4:11 de İsa çölde şeytan tarafından ayartıldığı zaman O’na hizmet ettiler. Luka 22:43 de Getsemani’de İsa’yı ızdıraplarıyla güçlendirdiler. Markos 16:5-7 de İsa’yı takip edenlere dirilişini bildirirdiler.
Melekler ve Hristiyan teolojisi[7]
Pseudo-Dionysius melekler hakkında ilk incelemesini yazdı. Büyük Gregorius ve Augustinus kurtuluş konusunda rol oynadıkları için meleklere büyük önem verdiler. Kilise Babaları’nın hepsi meleklerin manen saf olduklarında ısrar ettiler. Onlar için melekler ahlaki varlıklardı ve bu da onların günah işleyebilecekleri anlamına geliyordu. Origenes’s göre Şeytan ve bütün kötü melekler Tanrı’nın onlara emrettiği hizmetleri kötüye kullandılar (Origenes, Hezekiel kitabı hakkında 4. vaaz). Origenes, melekleri "saf akıllar" olarak tanımlar, ancak "İlk İlkeleri"nde onları Tanrı'dan ayırmak için "ruhsal" bir bedene sahip olduklarını iddia eder.[8] Origenes'e göre, önce akılları Tanrı yarattı, ancak bazı akıllar Tanrı'nın iradesini ihmal etmeye karar verdiler ve Tanrı'nın huzurundan düştüler. Tanrı'nın hizmetinde kalanlar melek oldular, orta derecede günah işleyip yine de tövbe edebilenler insan oldular ve kurtarılamayan canlar şeytan oldular.[9] Bununla Origenes, insanları da "düşmüş melekler" olarak kabul eder ve meleksel düşüşü Hristiyanlığın "ilk günah" kavramıyla teselli eder.
Orta Çağlarda Hristiyan teologlar gördüler ki melekler sonu olan materyal olmayan entelektüel varlıklardır. Neo-platonik derece kavramını kullanan Orta Çağ teologları meleklerin insandan “daha yüksek” gördüler. Thomas Aquinas bizzat meleklerin metafiziksel varoluşun üzerine çok fazla kafa yordu.
Meleklerin rolü
Melekler 3 role bürünürler.
- Her şeyden önce onların iyi bir rehber oldukları söylenir.
- İkinci olarak doğanın güçlerini yönetiyor olarak görülürler.
- Üçüncü ise elçi olarak görev yaparlar. Tanrı’nın mesajını direkt insanoğluna iletirler.
Pavlus’un Koloselilere 1:16 ve Romalılara 8:38 mektuplarına göre bütün meleklerin kendilerine verilmiş bir görevi vardır. Onların görevi her zaman Tanrı’nın kurtuluş planıyla ilgilidir. İyi melekler gerçekten de bizi kurtaran Tanrı’nın hizmetkarlarıdır. Onlar hizmet ederler ve Tanrı’yı yüceltirler ve Tanrı’ya insandan daha yakındırlar. (Cf Daniel 7:10)
Nasıl resmedilirler?
Meleklerle ilgili çeşitli semboller vardır; müzik aletleri, kalkanlar ve parşömenler gibi. Bazen Tanrı’nın buyruklarını yönlendiren asayı taşırken resmedilirler. Bazıları kötü ruhun saldırısını engellemedeki özel güçlerinden dolayı kılıçla görülürler. Bazıları da Mezmur 9:4’e atıfta bulunduğu gibi diz çökerek tapınma duruşuyla gösterilirler.
Mısır'dan Çıkış 25:18’de imgeleri dört gözlü, mavi kanatlı ve muazzam bilgileri temsil eden bir kitap gibi Mısır'dan Çıkış 25:18 anlaşma sandığı üzerine altınla dikilir.