Reddit

çevrimiçi sosyal medya platformu

Reddit (/ˈrɛdɪt/), bir Amerikan sosyal haber, tartışma sitesidir. Siteye kayıtlı kullanıcılar bağlantı, metin, fotoğraf, anket ve video içerebilen gönderiler paylaşabilir, diğer kullanıcılar da bu gönderileri oylayarak gönderinin sayfada üste çıkmasını veya alta inmesini sağlayabilirler. Reddit'te gönderiler kullanıcılar tarafından oluşturulmuş; spor, oyun, müzik, yemek, fotoğrafçılık, haber gibi farklı konuları ele alan, "subreddit" denilen alt gruplarda paylaşılır. Bir subreddit'te paylaşılmış gönderi yeteri kadar oy alırsa bu gönderi Reddit'in ana sayfasına çıkar. Siteye kayıtlı her kullanıcı kendi subreddit'ini oluşturabilir.

Reddit
SahipAdvance Publications
OluşturanSteve Huffman
Alexis Ohanian
URLwww.reddit.com
SloganDive into anything
Ticari?Evet
Site türüHaber sitesi
KayıtOpsiyonel (gönderide bulunmak, yorum yapmak ve oy kullanmak için zorunlu)
Üye sayısı330 milyon (2018)
Kullanılabilir dil(ler)Çok dilli, ağırlıklı olarak İngilizce
Başlama tarihi23 Haziran 2005 (18 yıl önce) (2005-06-23)[1]
Gelir110 milyon $
Geçerli durumAktif

Genel bilgiler

Reddit'in ismi İngilizce'deki "Bunu Reddit'te okudum" anlamına gelen "I've read it on Reddit" kelime oyunundan gelir. Reddit'teki içerikler kullanıcılar tarafından oluşturulur. Kullanıcıların oluşturduğu gönderiler bağlantı, fotoğraf, video veya sadece metin içerebilir. Siteye kayıtlı olmayan ziyaretçiler siteye girdiklerinde sadece yüksek oy alarak anasayfaya çıkan gönderileri görürler.

Reddit'te gönderiler kullanıcılar tarafından oluşturulmuş; spor, oyun, müzik, yemek, fotoğrafçılık gibi farklı konuları ele alan, "subreddit" denilen alt gruplarda paylaşılır. Kullanıcılar gönderilere yorum yapabilir ve gönderiyi upvote (olumlu oy) veya downvote (olumsuz oy) vererek oylayabilirler. Ayrıca kullanıcılar yorumları da oylayabilir, onlara da cevap verebilirler. Kullanıcılar aldıkları oylara göre "karma" denilen puanı elde ederler. Bu puan profillerinde gözükür ve negatif bir sayıya düşebilir. Karmasının düşük olması kullanıcının bazı subredditlerde paylaşım yapmasını veya gönderi paylaşmasının engellenmesine sebep olabilir.

Kullanıcı isimleri ise "u/" ile başlar. ''u/'' harfinin anlamı ise İngilizce kullanıcı anlamına gelen ''User'' kelimesinin ilk harfinden gelmektedir. Mesela reddit'in CEO'su Steve Huffman'in ismi "u/spez"dir.

Subreddit

Subredditlerin ismi "r/" ile başlar. Subredditlerin internet adresi de bu şekildedir. Mesela "r/Science" subredditinde bilim ile ilgili paylaşımlar yapılır.

Her subredditin kendi moderatörleri ve kuralları vardır. Subredditi oluşturan kişi istediğini moderatör yapabilir. Moderatörler yetkilerine göre bir kullanıcıyı bu subreddit'ten yasaklayabilir, bu subreddit'teki gönderileri ve yorumları silebilirler. Ayrıca subredditlerin hepsini kapsayan Reddit'in de kendi kuralları ve adminleri vardır. Bunlar subreddit moderatörlerinin yetkisine sahip olmakla birlikte subredditleri yasaklayabilir, kullanıcıları Reddit'in tamamından yasaklayabilirler. Kullanıcıların yasaklanması süresine ise " ban" adı verilir.

Tarihçe

Reddit 2005 yılında Virginia Üniversitesi öğrencileri Steve Huffman ve Alexis Ohanian tarafından kuruldu. Y Combinator sitesinden maddi destek aldı. Siteyi geliştiren ve yöneten takıma 2005 yılında Christopher Slowe ve Aaron Swartz da katıldı. Wired'ın da sahibi Condé Nast yayınevi tarafından 2006 yılında satın alındı.

Reddit 2008 yılında açık kaynak koduna geçti.

Ocak 2010'da Reddit kullanıcıları Haiti'deki deprem mağdurları için $134,000 bağış yaptı.

Temmuz 2010'da Reddit Gold adlı aylık $3.99 olan ücretli sisteme geçti. Buna göre siteye para karşılığı üye olan kullanıcılar için bazı ekstra özellikler getirildi.

2011'de Condé Nast'ın alt şirketi olduğu Advance Publications'un bir alt şirketi oldu. 2014'te Reddit'e Sam Altman tarafından 50 milyon dolar yatırım yapıldı ve şirket 500 milyon dolar değerine ulaştı. 2017'de Reddit'e 200 milyon dolar daha yatırım yapıldı ve değeri 1.8 milyar dolara ulaştı. Advance Publications en büyük hissedar olmaya devam etti. Tencent Şubat 2019'da Reddit'e şu ana kadar yapılmış en büyük yatırım olan 300 milyon dolarlık bir yatırım yaptı ve şirketin değeri 3 milyar dolara ulaştı.

Topluluk ve kültür

27 Kasım 2007'de; Reddit, "Mister Splashy Pants" logosu olarak kullanıldı.

Web sitesi, açık doğası ve içeriğini oluşturan çeşitli kullanıcı topluluğu ile tanınır.[2] Demografisi, geniş kapsamlı konu alanlarının yanı sıra daha küçük alt dizinlerin daha niş amaçlara hizmet etme becerisine izin verir.[3] Alt dizinlerin sağladığı olanaklar, çeşitli alanlarda dikkat çekmek ve tartışmayı teşvik etmek için yeni fırsatlar yaratır. Reddit, günde tekil kullanıcı sayısı açısından popülerlik kazanırken, bir dizi nedenden dolayı tanıtım yapmak için bir platform olmuştur.[4] Ek olarak, Reddit'in kullanıcı tabanı, Reddit topluluğuna bir hediye olarak 2009'da başlayan görüntü paylaşım topluluğu ve görüntü sunucusu Imgur dahil olmak üzere başka web sitelerini doğurdu.[5] İlk beş ayında, günlük bin ziyaretten toplamda bir milyon sayfa görüntülemesine sıçradı.[6]

Google Ad Planner'dan alınan istatistikler, Reddit kullanıcılarının %74'ünün erkek olduğunu gösteriyor.[7] 2016'da Pew Araştırma Merkezi, ABD'li yetişkinlerin %4'ünün Reddit kullandığını ve bunun %67'sinin erkek olduğunu gösteren bir araştırma yayınladı. Kullanıcıların %78'i haberleri Reddit'ten alıyor.[8] Kullanıcılar, ortalamadan önemli ölçüde daha genç olma eğilimindedir ve kullanıcıların %1'inden azı 65 yaş veya üzerindedir.[8] Politik olarak, Reddit topluluğu ağırlıklı olarak sola eğilimlidir ve kullanıcılarının %19'dan azı sağa eğilimlidir.[9]

Reddit kısmen, "sıradışı, ilginç ve düzen karşıtı" olarak tanımlanan tutkulu kullanıcı tabanı ile tanınır.[10][11] Slashdot etkisine " benzer şekilde Reddit etkisi, daha küçük bir web sitesi Reddit'e bağlandıktan sonra yüksek trafik akışı nedeniyle çöktüğünde meydana gelir; buna Reddit "ölüm kucaklaşması" da denir.[12][13]

Hayırseverlik

Kullanıcılar hayırsever ve hayırsever çabaları için Reddit'i bir platform olarak kullandılar.[14] Reddit kullanıcıları, komedyenler Jon Stewart'ın ve Stephen Colbert'in Rally to Restore Sanity and/or Fear'ı desteklemek için hayır işleri için 100.000 dolardan fazla para topladı ; Haiti deprem yardım çalışmaları için 180.000 dolardan fazla; ve gıda kilerinin Amazon dilek listelerini teslim etti.[14][15][16] 2010'da Hristiyanlar, Müslümanlar ve Ateistler, grupların 50.000 dolardan fazla topladığı dostça bir bağış toplama yarışması düzenlediler.[17] 2011'deki benzer bir bağış kampanyası, ateizm subredditinin yardım için 200.000 doları aştığını gördü.[18] Şubat 2014'te Reddit, yıllık reklam gelirinin %10'unu kullanıcılarının oyladığı kar amacı gütmeyen kuruluşlara bağışlayacağını duyurdu.[19] Kampanya sonucunda Reddit, Electronic Frontier Foundation, Planned Parenthood Federation of America, Sınır Tanımayan Doktorlar, Erowid Center, Wikimedia Vakfı, Multidisipliner Association for Psychedelic Studies, NPR, Free Software Foundation, Freedom From Religion Foundation ve Tor Projesi'ne her biri 82.765$ bağışladı.[20]

Aktivizm

Reddit, Barack Obama,[21][22] Donald Trump,[23] Hillary Clinton,[24] ve Bernie Sanders'ın başkanlık kampanyaları dahil olmak üzere çok çeşitli siyasi katılım için kullanıldı.[25] Protestolar, politikacılar ve aktif topluluklarla iletişim gibi kendi kendini örgütleyen sosyopolitik aktivizm için de kullanılmıştır. Reddit, dünya çapındaki siyasi tartışmalar için popüler bir yer haline geldi.[26]

Bilim Yürüyüşü

Bilim Yürüyüşü, Reddit'te Beyaz Saray web sitesinde iklim değişikliğine ilişkin tüm referansların silinmesiyle ilgili bir tartışmadan kaynaklandı ve bu konuda bir kullanıcı "Washington'da bir Bilim İnsanı Yürüyüşü olmalı" yorumunu yaptı.[27][28][29] 22 Nisan 2017'de dünya çapında 66 ülkede 600'den fazla etkinliğe 1 milyondan fazla bilim insanı ve destekçi katıldı.[30]

İnternet gizliliği, tarafsızlık ve anonimlik

Reddit kullanıcıları, İnternet gizliliğini , ağ tarafsızlığını ve İnternet anonimliğini savunmakla meşgul oldular.

Reddit bir İnternet karartma günü yarattı ve 2012'de Çevrimiçi Korsanlığı Durdur ve IP'yi Koru yasalarını protesto etmek için Wikipedia ve diğer siteler katıldı.[31][32] 18 Ocak'ta Reddit, önlemlerle ilgili bir kongre komitesi duruşmasına denk gelmesi için site genelinde 12 saatlik bir kesintiye katıldı.[32][33] Bu süre zarfında Reddit, önerilen yasalarla ilgili kaynakların yanı sıra mevzuatın Reddit üzerindeki etkileri hakkında bir mesaj görüntüledi.[33] Mayıs 2012'de Reddit, gelecekteki protestoları düzenlemek için oluşturulmuş bir grup olan İnternet Savunma Ligi'ne katıldı.[34]

Site ve kullanıcıları, ağ tarafsızlığı kurallarını rafa kaldırmaya hazırlanan Federal İletişim Komisyonu'nu protesto etti.[35] 2017'de, kullanıcılar "Battle for the Net" gönderilerini tüm ön sayfayı dolduracak kadar çok oyladılar.[35] Başka bir gün, ön sayfa Kongre üyelerinin telekomünikasyon endüstrisinden aldığı kampanya bağışlarını sergileyen gönderilerle doldu. Reddit CEO'su Steve Huffman'da net tarafsızlık kurallarını savundu.[36][37] 2017'de Huffman, The New York Times'a net tarafsızlık korumaları olmadan "internet servis sağlayıcılarına kazananları ve kaybedenleri seçme olanağı verdiğinizi" söyledi.[36] Reddit'te Huffman, redditörleri net tarafsızlığı desteklerini ifade etmeye ve Washington DC'deki seçilmiş temsilcileriyle iletişime geçmeye çağırdı.[37] Huffman, net tarafsızlık kurallarının yürürlükten kaldırılmasının rekabeti boğduğunu söyledi. Kendisinin ve Reddit'in net tarafsızlığı savunmaya devam edeceğini söyledi.[38]

"Gerçeği Geri Getirmek" kampanyası

Glenn Beck'in 28 Ağustos 2010, Restoring Honor mitingine bir yanıt olarak , Eylül 2010'da Reddit kullanıcıları hicivci Stephen Colbert'i Washington DC'de bir karşı miting düzenlemeye ikna etmek için bir hareket başlattı.[15] "Restoring Truthiness" olarak adlandırılan hareket, Stephen Colbert'in DC'de hiciv mitingi düzenlediği bir rüyadan uyandığını anlattığı bir gönderide mrsammercer kullanıcısı tarafından başlatıldı.[39] Colbert'in dikkatini çekmek için hayır kurumlarına 100.000 dolardan fazla para toplandı.[15][39] Kampanyadan birkaç kez canlı yayında bahsedildi ve Akıl Sağlığını ve/veya Korkuyu Yeniden Kurma Mitingi30 Ekim 2010'da Washington DC'de düzenlendi, binlerce redditor yolculuk yaptı.

Miting sonrası bir basın toplantısında Reddit'in kurucu ortağı Ohanian, "İnternet kampanyası sizi bu mitingi düzenlemeye ikna etmede nasıl bir rol oynadı?" diye sordu. Jon Stewart, çok güzel bir jest olmasına rağmen, kendisinin ve Colbert'in bu fikri zaten düşündüklerini ve National Mall'u kullanmak için depozitonun yaz boyunca zaten ödendiğini, bu nedenle bunun çoğunlukla "neyi doğrulamak" gibi davrandığını söyleyerek yanıt verdi. Colbert daha sonra Reddit topluluğuna gönderdiği bir mesajda, "Düzenleme çabalarınızın ve hikayenin size düşen kısmına açıkça getirdiğiniz neşenin, katılıma ve başarıya büyük katkı sağladığından hiç şüphem yok.'' [40]

Reddit'i engelleyen ülkeler

Endonezya

Reddit, Mayıs 2014'ten bu yana Endonezya'da İletişim ve Bilgi Teknolojileri Bakanlığı tarafından çıplaklık içeren içerik barındırdığı için engellendi.[41][42]

Rusya

Ağustos 2015'te Rusya Federal Uyuşturucu Kontrol Servisi, Reddit'in psychedelic ilaçlar hakkında konuşmaları teşvik ettiğini belirledi. Roskomnadzor, neden olarak Halüsinojen mantarlar nasıl yetiştirileceğine dair tavsiyeleri öne sürerek web sitesini yasakladı. Rus hükümeti daha önce Reddit'ten uyuşturucuyla ilgili paylaşımları yanıt alamayınca kaldırmasını istemişti. Site daha sonra engellendi.[43][44]

Çin

Haziran 2015'te Reddit, Çin'de birkaç hafta süreyle engellendi.[45] Sitenin engellemesi daha sonra kaldırıldı. Daha sonra Ağustos 2018'de yeniden engellendi ve Eylül 2021 itibarıyla engellenmiş durumda kaldı.[46]

Hindistan

Hindistan'daki İSS'lerin 2019'da bazı bölgelerde Reddit üzerinden trafiği aralıklı olarak engellediği tespit edildi.[47]

Tartışmalar

Reddit'te özgür düşünce ortamının olup olmadığı ve kullanıcıların özel bilgilerinin gizli tutulup tutulmadığı tartışmalı konulardır. 2016 yılında Reddit'in CEO'su Steve Huffman Reddit'te kendisine yapılan hakaret içeren yorumları değiştirip kendi ismi yerine Trump destekçilerinin açmış olduğu r/The_Donald subreddit'inin moderatörlerinin ismini koyduğunu itiraf etti.[48] Huffman, aynı zamanda r/The_Donald subreddit'inde paylaşılan gönderilerin ana sayfaya çıkamayacağını da paylaştığı bir gönderide belirtti. Huffman bunun sebebi olarak "üyelerinin kırmızı çizgiyi sürekli olarak geçtiği topluluklara" karşı önlem aldığını söyledi.[49]

Kaynakça