Geneva universiteti
University of Geneva (fransuzcha: Université de Genève) Shveytsariyaning Jeneva shahrida joylashgan davlat tadqiqot universitetidir. U 1559-yilda Jon Kalvin tomonidan teologik seminariya sifatida tashkil etilgan[1][2]. U yerda XVII asrga qadar ilohiyotga eʼtibor qaratilgan, u maʼrifiy stipendiya markaziga aylandi. Bugungi kunda u talabalar soni boʻyicha Shveytsariyadagi uchinchi yirik universitetdir[3].
| Geneva universiteti | |
|---|---|
 | |
| Xalqaro nomi | Université de Genève |
| Shiori | Post tenebras lux (Lotin tilida), Light after darkness (ingliz tilida) |
| Asos solingan | 1559 |
| Oʻquv yurti turi | Mahalliy universiteti |
| Rektori | Yves Flückiger |
| Talabalari | 17,271 |
| Vebsayti | www.unige.ch |
6°8′40.055999999999″E / 46.19899000000000200°N 6.14445999999999959°E G O
1873-yilda u oʻzining diniy mansubligidan voz kechdi va rasman dunyoviy boʻldi[2]. 2009-yilda Geneva universiteti tashkil topganining 450 yilligini nishonladi[4]. Talabalarning qariyb 40 foizi xorijiy davlatlardan kelgan.
Tarixi
Universitet 1559-yilda Jon Kalvin tomonidan Academy of Geneva(Academie de Genève) sifatida, protestant Jenevada xalq taʼlimi markazi boʻlishi uchun tashkil etilgan[5]. 1565-yilda akademiyada huquqshunoslik oʻqitilishi boshlandi[5].
Fransiyaning Jenevani qoʻshib olishi davrida (1798-1813) maktab darajalar va uning fakultetlarga boʻlinishi joriy qilingan holda yanada universal formatga aylantirildi[5]. Ushbu modernizatsiya jarayoni milliy tiklanish davrida davom etdi[5].
Manzili
Jeneva universiteti shaharning sharqiy qismidagi bir nechta tumanlarda va unga yaqin joylashgan Karuj shahrida (Leman va Rona koʻlining chap qirgʻogʻida) joylashgan va turli binolar baʼzan bir-biridan juda uzoqda joylashgan. Eng qadimgi bino (1559) Kalvin kolleji boʻlib, u endilikda universitet binosi hisoblanmaydi. Maʼruzalar olti xil asosiy joyda Les Bastions, Uni Dufour, Sciences I, II va III, Uni Mail va Uni Pignon, Center Médical Universitaire (CMU) va Battelleda oʻtkaziladi[6].
Uni Bastion
1868-1871-yillarda qurilgan Uni Bastions Jenevaning akademik hayotining ramzi hisoblanadi. U parkning oʻrtasida joylashgan boʻlib, protestant ilohiyot fakulteti va sanʼat fakulteti hisoblanadi[7].
Uni Dufour
Uning arxitekturasi Le Korbusier binosidan ilhomlangan holda qilingan. Unda rektorat va universitet maʼmuriyati joylashgan.[8]
Uni Mail
Bu Shveytsariyaning ijtimoiy fanlarga bagʻishlangan eng katta binosi. Hozirda u huquq, iqtisodiyot va boshqaruv fakulteti[9], psixologiya va pedagogik hamda tarjima va tarjimonlik fakultetlari hisbolanadi[10].
Tashkilot
Jeneva universiteti turli fanlar boʻyicha taʼlim, tadqiqot va jamiyatga xizmat koʻrsatadigan turli fakultetlar va fakultetlararo markazlardan tuzilgan.
Fakultetlar
Universitet toʻqqizta fakultetdan iborat:[11]
- Fanlar fakulteti
- Tibbiyot fakulteti
- Gumanitar fanlar fakulteti
- Jeneva iqtisodiyot va menejment maktabi (GSEM) fakulteti
- Jeneva ijtimoiy fanlar maktabi fakulteti (G3S)
- Huquq fakulteti (Jeneva yuridik maktabi)
- Ilohiyot fakulteti (Wayback Machine saytida 2021-01-24 sanasida arxivlangan)
- Psixologiya fakulteti va taʼlim maktabi
- Tarjima va tarjimonlik fakulteti
Moliya
Jeneva universiteti 2016-yil uchun taxminan 760 million CHF byudjetiga ega edi[12]. Bu asosan oʻqish toʻlovlaridir[13].
Akademiklar
Kirish va toʻlovlar
Bakalavr dasturiga topshirish uchun Sheytsariya boshlangʻich taʼlim diplomi yoki Jeneva Universiteti tomonidan ekvivalent deb hisoblangan oʻrta diplomga ega boʻlishi kerak[14]. Agar daraja fransuz tilida oʻqilmagan boʻlsa, abituriyentlar sentyabr oyining boshida ogʻzaki va yozma testidan va yozma inshodan iborat boʻlgan fransuz tili boʻyicha imtihondan oʻtishlari kerak[15]. Oʻqish toʻlovlari bir semestr uchun 500 CHF.
QS World University Rankings[16] Jeneva universitetini quyidagicha baholadi:
Global reytinglari
2016-yilda Jeneva universiteti Shanxay reytingiga koʻra dunyoda 53-oʻrinni egalladi. 2012-yilda u Shanxay reytingiga koʻra dunyoda 69-oʻrinni, QS reytingiga koʻra umumiy 74-oʻrinni va THE reytingiga koʻra 133-oʻrinni egalladi. 2006-yilda Newsweek universitetni dunyoda 32-oʻringa qoʻydi[17].
Times Higher Education World University Rankings [18] Jeneva universitetini quyidagi tarzda joylashtirdi:
| Yil | Shveytsariyada | Yevropada | Dunyoda |
|---|---|---|---|
| 2016-yil | - | - | 89 |
| 2015-yil | - | - | 85 |
| 2012-yil | - | - | 74 |
| 2011-yil | - | - | 69 |
| Yil | Shveytsariyada | Yevropada | Dunyoda |
|---|---|---|---|
| 2015-2016- yillar | 6 | 131 | |
| 2012-2013- yillar | 5 | 52 | 133 |
| 2011-2012-yillar | 7 | 46 | 116 |
| 2010-2011-yillar | 5 | 34 | 118 |
Taniqli bitiruvchilari
- Henri of Luxembourg (HEI)
- Maria Teresa Mestre
- Astrid de Belgique (IUEE)
- Joséphine-Charlotte de Belgique
- Nora of Liechtenstein (HEI)
- Elias Farah
- Emanuele Filiberto di Savoia
- Bonaya Adhi Godana
- Hartley Shawcross, Baron Shawcross
- Sir Norman Angell
- Natalia Aszkenazy
- José Manuel Durão Barroso (IUEE)
- Ferdinand P. Beer
- Manolo Blahnik
- Nicolas Bouvier
- Micheline Calmy-Rey (HEI)
- Róbert Cey-Bert
- Marguerite Champendal
- Corinne Chaponnière
- Albert Cohen
- Hernando de Soto
- Ruth Dreifuss
- Jacques Dubochet
- Georges Favon
- Ian Fleming
- Paul Flowers
- Claude Goretta
- Martin Hairer
- Jean Hoerni
- Afet İnan
- Sandra Kalniete (HEI)
- Sophie Kanza
- Lazare Kopelmanas
- Zygmunt Krasiński
- Dominique Lévy[19]
- Moshe Many
- Gilles Marchand
- Fátima Mereles
- Serge Moscovici
- Placide Nicod
- Claude Nicollier
- Jean Pictet
- Emma Pieczynska-Reichenbach
- Claude Piron
- Hans-Gert Pöttering
- Nasser Mohammed Al-Ahmed Al-Sabah
- Arnold Reymond
- Marco Solari
- Jürgen Wöhler
- Ehsan Naraghi
- Georg Seelig
- Sigmund Widmer
- Tariq Ramadan
- Hani Ramadan
- Elena Aprile
- Paul Dubrule
- Frank Martin
- Enrique Moles Ormella
- Riadh Sidaoui
- Alain Tanner
- Sophie Schwartz
- Alan E. Zimmer
Badiiy adabiyotda
- Jeyms Bond, uning yaratuvchisi Ian Fleming singari insonlar qisqa muddat Jeneva universitetida tahsil olgan[20].