Montgomery Clift
Edward Montgomery Clift (talaffuzi: Edvard Montgomeri Klift; 1920-yil 17-oktyabr — 1966-yil 23-iyul) amerikalik aktyor. Toʻrt karra Oscar mukofotiga nomzod boʻlgan. The New York Times gazetasi u „moody, sensitive young men“ obrazi bilan tanilganini aytgan[1][2].
| Montgomery Clift | |
|---|---|
 | |
| Tavalludi | Edward Montgomery Clift 1920-yil 17-oktyabr |
| Vafoti | 1966-yil 23-iyul New York, AQSh |
| Fuqaroligi | AQSh |
| Kasbi | Aktyor |
| Faoliyat yillari | 1935-yildan 1966-yilgacha |
| Otasi | William Brooks Clift |
| Onasi | Ethel Anderson Fogg |
U Howard Hawksning „Red River“ (1948), George Stevensning „A Palace in the Sun“ (1951), Fred Zinnemannning „From Here to Eternity“ (1953), Stanley Kramerning „Judgment at Nuremberg“ (1961) va John Hustonning „The Miisfits“ (1961) filmlaridagi rollari bilan mashhurlikka erishgan.
Marlon Brando va James Dean bilan bir qatorda Clift Hollywooddagi mashhur aktyorlaridan biri hisoblangan. U Lee Strasberg va Elia Kazan bilan aktyorlar studiyasida oʻqishga taklif qilingan birinchi aktyorlardan biri edi[3]. U, shuningdek, Hollywoodga kelganidan keyin shartnoma imzolamay, noyob harakatni amalga oshirdi, faqat birinchi ikkita filmi muvaffaqiyatli boʻlganidan keyin buni amalga oshirdi. Bu „keyingi 40 yil davomida yulduz-studiya munosabatlarini shakllantirishni davom ettiradigan kuch farqi“ deb taʼriflangan. Aktyor haqida yaratilgan koʻplab afsonalarga oydinlik kiritish uchun uning jiyani tomonidan 2018-yilda „Making Montgomery Clift“ nomli hujjatli film suratga olingan[4].
Yoshligi
Edward Montgomery Clift 1920-yil 17-oktyabrda Nebraska shtatining Omaha shahrida tugʻilgan. Uning otasi William Brooks „Bill“ Clift (1886—1964) Omaha National Trust kompaniyasi vitse-prezidenti boʻlgan[5]. Uning onasi Ethel Fogg „Sunny“ Clift (1888—1988) edi. Uning ota-onasi Quakerlar edi va Kornel universitetida talaba sifatida tanishib, 1914-yilda turmush qurishdi[6][7]. Cliftning Roberta ismli egizak singlisix va „Brooks“ nomi bilan mashhur boʻlgan katta akasi William Brooks Clift (1919—1986) bor edi. aktrisa Kim Stanley bilan noqonuniy oʻgʻli va keyinchalik siyosiy muxbir Eleanor Clift bilan turmush qurgan[8]. Cliftning otasi tomonida ingliz va shotland ajdodlari bor, ular Tennessi shtatining Chattanoga shahridan kelgan boy qarindoshlari edi. Asrab olingan bola, uning onasi Sunnining taʼkidlashicha, Cliftning haqiqiy onalik bobolari AQSh generali Montgomeri Blair hamda Ittifoq qoʻmondoni Robert Anderson boʻlib, uning nasl-nasabining bir qismi (u voyaga yetganida) unga aniqlik kiritgan. Uni dunyoga kelishidagi oila shifokori, doktor Edward Montgomery boʻlgan[9][10].
Shaxsiy hayoti
Aytilishicha, Clift shaxsiy hayotida maxfiylik va noaniqlikni qadrlagan, garchi u doʻstona va mehribon boʻlib, platonik sevgi va jinsiy joziba hissiyotlarini, xususan, yaqin doʻsti Elizabeth Taylor bilan, Paramount Pictures uni ishtirok etishga taklif qilgandan soʻng xiralashgan. Los-Anjelesdagi premyerasi „The Heiress“ Cliftning eʼlon qilingan sanasi sifatida[11].
Paramount ijrochi direktori Luigi Luraschi Taylor, xuddi koʻplab amerikalik oʻsmirlar singari, „A Place in the Sun“ filmini suratga olish chogʻida „oshiq boʻlib“ tuyulganini esladi[12]. Ular 1950-yillar davomida jami uchta filmda ishqiy bosh rollarni ijro etishgan: "A Place in the Sun", bu yerda oʻzlarining romantik sahnalarida oʻzlarining tabiiyligi va tashqi koʻrinishi bilan katta eʼtirofga sazovor boʻlishdi, „Raintree County“ va "Suddenly Last Summer" filmlari.
Filmografiyasi
Film
| Yil | Sarlavha | Rol | Rejissyor |
|---|---|---|---|
| 1948 | The Search | Ralph „Steve“ Stevenson | Fred Zinnemann |
| Red River | Matthew „Matt“ Garth | Howard Hawks | |
| 1949 | The Heiress | Morris Townsend | William Wyler |
| 1950 | The Big Lift | Danny MacCullough | George Seaton |
| 1951 | A Place in the Sun | George Eastman | George Stevens |
| 1953 | I Confess | Fr. Michael William Logan | Alfred Hitchcock |
| Terminal Station (re-edited and rereleased in the United States as Indiscretion of an American Wife) | Giovanni Doria | Vittorio De Sica | |
| From Here to Eternity | Robert E. Lee „Prew“ Prewitt | Fred Zinnemann | |
| 1957 | Raintree County | John Wickliff Shawnessy | Edward Dmytryk |
| 1958 | The Young Lions | Noah Ackerman | Edward Dmytryk |
| Lonelyhearts | Adam White | Vincent J. Donehue | |
| 1959 | Suddenly, Last Summer | Dr. John Cukrowicz | Joseph L. Mankiewicz |
| 1960 | Wild River | Chuck Glover | Elia Kazan |
| 1961 | The Misfits | Perce Howland | John Huston |
| Judgment at Nuremberg | Rudolph Petersen | Stanley Kramer | |
| 1962 | Freud: The Secret Passion | Sigmund Freud | John Huston |
| 1966 | The Defector | Prof. James Bower | Raoul Lévy |
Televideniye
| Yil | Serial nomi | Rol |
|---|---|---|
| 1939 | Hay Fever | Performer |
| 1963 | Whatʼs My Line? | Mystery Guest |
| 1963 | The Merv Griffin Show | Oʻzi |
| 1965 | William Faulkner’s Mississippi | Narrator |
Teatr
| Yil | Spektakl | Rol | Joy |
|---|---|---|---|
| 1933 | As Husbands Go | Performer | Sarasota, Florida |
| 1935 | Fly Away Home | Harmer Masters | 48th Street teatri, Brodvey |
| 1935 | Jubilee | Prince Peter | Imperial teatri, Brodvey |
| 1938 | Yr. Obedient Husband | Lord Finch | Broadhurst teatri, Brodvey |
| 1938 | Eye On the Sparrow | Philip Thomas | Vanderbilt teatri, Brodvey |
| 1938 | The Wind and the Rain | Charles Tritton | Millbrook teatri, Nyu-York |
| 1938 | Dame Nature | Andre Brisac | But teatri, Brodvey |
| 1939 | The Mother | Tony | Litsey teatri, Brodvey |
| 1940 | There Shall Be No Night | Erik Valkonen | Elvin teatri, Brodvey |
| 1941 | Out of the Frying Pan | Performer | Mamlakat teatri, Suffern |
| 1942 | Mexican Mural | Lalo Brito | Chain Auditorium, Nyu-York |
| 1942 | The Skin of Our Teeth | Henry | Plimut teatri, Brodvey |
| 1944 | Our Town | George Gibbs | Shahar markazi, Brodvey |
| 1944 | The Searching Wind | Samuel Hazen | Fulton teatri, Brodvey |
| 1945 | Foxhole in the Parlor | Dennis Patterson | Ethel Barrimor teatri, Brodvey |
| 1945 | You Touched Me | Hadrian | But teatri, Brodvey |
| 1954 | The Seagull | Constantin Treplev | Feniks teatri, Brodveydan tashqari |