"Shri-Lanka Mateca" (Ingliz tili: Mother Sri Lanka"; Sinhala: ශ්රී ලංකා මාතා, lotin: Śrī Laṁkā Mātā; Tamil: ஸ்ரீ லங்கா தாயே, lotin: Srī Laṅkā Tāyē) — Shri Lanka milliy madhiyasi hisoblanadi. Ananda Samarakoon tomonidan yaratilgan va dastlab „Namo Namo Matha“ („Salom! Salom! Vatan“) deb nomlangan.
|
Shri Lanka davlat madhiyasi
|
Soʻz muallif(lar)i | Ananda Samarakoon |
---|
Bastakor | Ananda Samarakoon |
---|
Qabul qilindi | 1951-yil |
---|
Audio |
---|
Shri Lanka milliy madhiyasi |
|
„Shri-Lanka Matha“ birinchi marta 1949-yil 4-fevralda Torrington maydonidagi Mustaqillik memorial zalida milliy bayram marosimida ijro etilgan. Madhiya 1978-yilgi Ikkinchi Respublika Konstitutsiyasida toʻliq konstitutsiyaviy tan olingan.
Tarix
„Shri-Lanka Matha“ ning kelib chiqishi haqida turli xil qarashlar mavjud. Eng keng tarqalgan fikr shundan iboratki, Shri-Lankalik bastakor Ananda Samarakoon hind bengal shoiri Rabindranath Tagoredan ilhomlangan va qoʻshiqning musiqasi va soʻzlarini yozgan[1][2][3][4]. Shuningdek, Tagore madhiyani yozgani haqida qarashlar mavjud[5][6][7][8]. Baʼzilar Tagore musiqani yozgan, Samarakoon esa qoʻshiq matnini yozgan deb taxmin qilishdi[9][10]. Tagore qoʻshiqni yaratishda bevosita ishtirok etganini hind Lipi Ghosh va Shri-Lankalik Sandagomi Koperaxeva kabi baʼzi tarixchilar inkor etishgan[11]. Samarakoon Santiniketandagi Visva-Bharati universitetida Tagorening shogirdi boʻlgan. Samarakoon Seylonga qaytgach, Galledagi Mahinda kollejida musiqadan dars berdi[12][13][14][15]. Oʻsha paytda „Namo Namo Mata“ nomi bilan tanilgan qoʻshiq birinchi marta Mahinda kolleji talabalari tomonidan kuylangan[16][17]. Kolombodagi Musay kolleji xori tomonidan ommaviy tadbirda kuylangandan soʻng, u Seylonda juda mashhur boʻlib, radioda keng tarqala boshlagan[18].
2020-yilda Shri Lanka hukumati Mustaqillik kunini nishonlashda milliy madhiyaning tamilcha versiyasidan foydalanishni to‘xtatdi. Biroq, mintaqaviy mustaqillik kunini nishonlash, jumladan, Tamil aholisi koʻp boʻlgan hududlarda hukumat ishtirokida ham Tamil, ham Sinhalada kuylashda davom etmoqda[19][20].
Matn
Sinhala tilida
Sinhala tilida[21] | Lotin alifbosida | IPA transkripsiyasi |
---|
ශ්රී ලංකා මාතා අප ශ්රී ලංකා නමෝ නමෝ නමෝ නමෝ මාතා සුන්දර සිරිබරිනී සුරැඳි අති සෝබමාන ලංකා ධාන්ය ධනය නෙක මල් පලතුරු පිරි ජය භුමිය රම්යා අප හට සැප සිරි සෙත සදනා ජීවනයේ මාතා පිළිගනු මැන අප භක්තී පූජා නමෝ නමෝ මාතා අප ශ්රී ලංකා නමෝ නමෝ නමෝ නමෝ මාතා
ඔබ වේ අප විද්යා ඔබ මය අප සත්යා ඔබ වේ අප ශක්ති අප හද තුළ භක්තී ඔබ අප ආලෝකේ අපගේ අනුප්රාණේ ඔබ අප ජීවන වේ අප මුක්තිය ඔබ වේ
නව ජීවන දෙමිනේ නිතින අප පුබුදු කරන් මාතා ඥාන වීර්ය වඩවමින රැගෙන යනු මැන ජය භූමී කරා එක මවකගෙ දරු කැල බැවිනා යමු යමු වී නොපමා ප්රේම වඩා සැම භේද දුරැර දා නමෝ නමෝ මාතා අප ශ්රී ලංකා නමෝ නමෝ නමෝ නමෝ මාතා}} | Śrī laṁkā mātā, apa Śrī laṁkā Namō namō namō namō mātā Sundara siribarinī Suræn̆di ati sōbamāna laṁkā Dhānya dhanaya neka Mal palaturu piri jaya bhumiya ramyā Apa haṭa sæpa siri seta sadanā Jīvanayē mātā Piḷiganu mæna apa bhaktī pūjā Namō namō mātā, apa Śrī laṁkā Namō namō namō namō mātā
Oba vē apa vidyā Oba maya apa satyā Oba vē apa śakti Apa hada tuḷa bhaktī Oba apa ālōkē Apagē anuprāṇē Oba apa jīvana vē Apa muktiya oba vē
Nava jīvana demine Nitina apa pubudu karan mātā Gnāna vīrya vaḍavamina rægena Yanu mæna jaya bhūmī karā Eka mavakage daru kæla bævinā Yamu yamu vī nopamā Prēma vaḍā sæma bhēda duræra dā Namō namō mātā, Apa Śrī laṁkā Namō namō namō namō mātā}} | [sriː laŋ.kaː maː.taː | a.pə sriː laŋ.kaː] [na.moː na.moː na.moː na.moː maː.taː] [sun.də.rə si.ri.ba.ri.niː] [su.ræ.ⁿdi a.ti soː.bə.maː.nə laŋ.kaː] [dʱaː.njə dʱa.nə.jə ne.kə] [mal pa.lə.tu.ru pi.ri d͡ʒa.jə bʱu.mi.jə ram.jaː] [a.pə ha.ʈə sæ.pə si.ri se.tə sa.də.naː] [d͡ʒiː.ʋə.nə.jeː maː.taː] [pi.ɭi.ga.nu mæ.nə a.pə bʱak.tiː puː.d͡ʒaː] [na.moː na.moː maː.taː | a.pə sriː laŋ.kaː] [na.moː na.moː na.moː na.moː maː.taː]
[o.bə ʋeː a.pə ʋid.jaː] [o.bə mə.jə a.pə sat.jaː] [o.bə ʋeː a.pə ʃak.ti] [a.pə ha.də tu.ɭə bʱak.tiː] [o.bə a.pə aː.loː.keː] [a.pə.geː a.nu.praː.neː] [o.bə a.pə d͡ʒiː.ʋə.nə ʋeː] [a.pə muk.ti.jə o.bə ʋeː]
[na.ʋə d͡ʒiː.ʋə.nə de.mi.ne] [ni.ti.nə a.pə pu.bu.du kə.ran maː.taː] [gnaː.nə ʋiːr.jə ʋa.ɖə.ʋə.mi.nə ræ.ge.nə] [ja.nu mæ.nə d͡ʒa.jə bʱuː.miː ka.raː] [e.kə ma.ʋə.kə.ge da.ru kæ.lə bæ.ʋi.naː] [ja.mu ja.mu ʋiː no.pə.maː] [preː.mə ʋa.ɖaː sæ.mə bʱeː.də du.ræ.rə daː] [na.moː na.moː maː.taː | a.pə sriː laŋ.kaː [na.moː na.moː na.moː na.moː maː.taː] |
Tamil tilida
Tamil tilida[22] | LLotin alifbosida | IPA transkripsiyasi |
---|
சிறீ லங்கா தாயே – நம் சிறீ லங்கா நமோ நமோ நமோ நமோ தாயே நல்லெழில் பொலி சீரணி நலங்கள் யாவும் நிறை வான்மணி லங்கா ஞாலம் புகழ் வள வயல் நதி மலை மலர் நறுஞ்சோலை கொள் லங்கா நமதுறு புகலிடம் என ஒளிர்வாய் நமதுதி ஏல் தாயே நம தலை நினதடி மேல் வைத்தோமே நமதுயிரே தாயே – நம் சிறீ லங்கா நமோ நமோ நமோ நமோ தாயே
நமதாரருள் ஆனாய் நவை தவிர் உணர்வானாய் நமதேர் வலியானாய் நவில் சுதந்திரம் ஆனாய் நமதிளமையை நாட்டே நகு மடி தனையோட்டே அமைவுறும் அறிவுடனே அடல் செறி துணிவருளே
நமதார் ஒளி வளமே நறிய மலர் என நிலவும் தாயே யாமெலாம் ஒரு கருணை அனைபயந்த எழில்கொள் சேய்கள் எனவே இயலுறு பிளவுகள் தமை அறவே இழிவென நீக்கிடுவோம் ஈழ சிரோமணி வாழ்வுறு பூமணி நமோ நமோ தாயே – நம் சிறீ லங்கா நமோ நமோ நமோ நமோ தாயே}} | Srī laṅkā tāyē – nam Srī laṅkā Namō namō namō namō tāyē Nalleḻil poli cīraṇi Nalaṅkaḷ yāvum niṟai vāṉmaṇi laṅkā Ñālam pukaḻ vaḷa vayal nati malai malar Naṟuñcōlai koḷ laṅkā Namatuṟu pukaliṭam eṉa oḷirvāy Namatuti ēl tāyē Namatalai niṉataṭi mēl vaittōmē Namatuyirē tāyē – nam Srī laṅkā Namō namō namō namō tāyē
Namatāraruḷ āṉāy Navai tavir uṇarvāṉāy Namatere valiyāṉāy Navil cutantiram āṉāy Namatiḷamaiyai nāṭṭē Naku maṭi taṉaiyōṭṭē Amaivuṟum aṟivuṭaṉē Aṭalceṟi tuṇivaruḷē
Namatōr oḷi vaḷamē Naṟiya malar eṉa nilavum tāyē Yāmellām oru karuṇai aṉaipayanta Eḻilkoḷ cēykaḷ eṉavē Iyaluṟu piḷavukaḷ tamai aṟavē Iḻiveṉa nīkkiṭuvōm Īḻa cirōmaṇi vāḻvuṟu pūmaṇi Namō namō tāyē – nam Srī laṅkā Namō namō namō namō tāyē}} | /ɕɾiː ləŋ.gaː taː.jeː | nəm ɕɾiː ləŋ.gaː/ /nə.moː nə.moː nə.moː nə.moː taː.jeː/ /nəl.le.ɻil po.li siː.ɾə.ɳi/ /nə.ləŋ.gəɭ jaː.ʋum ni.rəɪ ʋaːn.mə.ɳi ləŋ.gaː/ /ɲaː.ləm pu.kəɻ ʋə.ɭə ʋə.jəl nə.di mə.ləɪ mə.ləɾ/ /nə.ruɲ.t͡ʃoː.ləɪ koɭ ləŋ.gaː/ /nə.mə.du.ru pu.gə.li.ɖəm e.nə o.ɭiɾ.ʋaːj/ /nə.mə.du.di eːl taː.jeː/ /nə.mə.də.ləɪ ni.nə.də.ɖi meːl ʋəɪt.toː.meː/ /nə.mə.du.ji.ɾeː taː.jeː | nəm ɕɾiː ləŋ.gaː/ /nə.moː nə.moː nə.moː nə.moː taː.jeː/
/nə.mə.daː.ɾə.ɾuɭ aː.naːj/ /nə.ʋəɪ tə.ʋiɾ u.ɳəɾ.ʋaː.naːj/ /nə.mə.de.ɾe ʋə.li.jaː.naːj/ /nə.ʋil su.dən.di.ɾəm aː.naːj/ /nə.mə.di.ɭə.məɪ.jəɪ naːɖ.ɖeː/ /nə.gu mə.ɖi tə.nəɪ.joːɖ.ɖeː/ /ə.məɪ.ʋu.rum ə.ri.ʋu.ɖə.neː/ /ə.ɖəl.t͡ʃe.ri tu.ɳi.ʋə.ɾu.ɭeː/
/nə.mə.doːɾ o.ɭi ʋə.ɭə.meː/ /nə.ri.jə mə.ləɾ e.nə ni.lə.ʋum taː.jeː/ /jaː.mel.laːm o.ɾu kə.ɾu.ɳəɪ a.nəɪ.bə.jən.də/ /e.ɻil.goɭ seːj.gəɭ e.nə.ʋeː/ /i.jə.lu.ru pi.ɭə.ʋu.gəɭ tə.məɪ ə.rə.ʋeː/ /i.ɻi.ʋe.nə niːk.ki.ɖu.ʋoːm/ /iː.ɻə si.ɾoː.mə.ɳi ʋaːɻ.ʋu.ru puː.mə.ɳi/ /nə.moː nə.moː taː.jeː | nəm ɕɾiː ləŋ.gaː/ /nə.moː nə.moː nə.moː nə.moː taː.jeː/ |
Manbalar
Havolalar