Siracusa

An Siracusa^{[3][lower-alpha 1]} o kundi man Sirakusa^[5] (ha Iningles: Syracuse /ˈsɪrəkjuːs, -kjuːz/) usá nga makasaysayan nga syudad ha purô han Sicilia, an pamunuan ha Italyano nga lalawigan han Siracusa. Kilalado an syudad tungod han iya Griyego ngan Romano nga kaagi, kultura, mga ampitreatro, arkitektura, ngan komo an lugar nga diin natawo an nangunguna nga matematiko ngan inhenyero nga hi Archimedes.^[6] Ini nga syudad nga 2,700-ka-tuig-hin-kamaiha nagdara hin importante nga papel han kahadto nga panahon, nga diin usá iní han mga dagko nga kagamhanan han kalibutan han Mediteraneo. Nahamutáng an Siracusa ha timugan nga pag-ultan han purô han Sicilia, sapit han Gulfo han Siracusa nga sapit han Dagat Ionico.

Siracusa Siracusa  (Initalyano) Sarausa  (Sicilian)
Comune
Comune di Siracusa
Purô han Ortygia, nga diin gintukod an Siracusa ha panahon han kahadto nga mga Griyego. An Bukid Etna nakikit-an ha hirayo.
Siracusa Kahamutang han Siracusa ha Italya
Coordinates: 37°04′09″N 15°17′15″E / 37.06917°N 15.28750°E / 37.06917; 15.28750 15°17′15″E / 37.06917°N 15.28750°E / 37.06917; 15.28750
Nasod	Italya
Rehiyon	Sicilia
Lalawigan / Metropolitano nga syudad	Siracusa (SR)
Kagamhanan
• Mayor	Francesco Italia
Langyab
• Total	207.78 km2 (80.22 sq mi)
Kahitaas[2]	17 m (56 ft)
Molupyo (31 Disyembre 2017)
• Total	121,605[1]
(Mga) Demonimo	Siracusano, Siracusanon, Siracusahanon Siracusano (it)
Zona hin oras	CET (UTC+1)
• Summer (DST)	CEST (UTC+2)
Kodigo postal	96100
Kodigo hin pagtawag	0931
Santo patron	Santa LUcia
Adlaw han santo	13 Disyembre
Websayt	comune.siracusa.it

Gintukod an syudad han Kahadto nga Griyego nga mga taga-Corinto ngan mga taga-Tenea^[7] ngan iní nagin usá nga gamhanon nga syudad-nga-estado. An Siracusa kasabot upod han Esparta ngan Corinto ngan nagdará iní hin impluwensya ha kabug-osan han Magna Graecia, nga diin iní an pinaka-importante nga syudad. Ginpahayag iní ni Cicero nga amo "an pinaka-harangdon nga Griyego nga syudad ngan gimahusayi ha ira nga tanan",^[8] nagin patas iní han Atenas hin kadako dida han ika-limá nga gatostuig UC.^[9] Ha urhe, iní nagin kabahin han Republika Romana ngan han Imperyo Bizantino. Ha ilarom ni Emperador Constante II, nagsirbe iní nga pamunuan han Imperyo Bizantino (663–669). Katapos hiní, nabatan an Siracusa han Palermo hin pagka-importante, komo pamunuan han Ginhadi-an han Sicilia. Ha urhe, an ginhadi-an iguusa upod han Ginhadi-an han Napoles nga maghihimo han Duha nga Sicilia kutob han paghiusa han Italya han 1860.

Ha yana nga adlaw, gintalaan an syudad han UNESCO nga usá nga World Heritage Site upod han Necropolis ha Pantalica. Ha butnga ha sawang han syudad, mayda iní kamolupyohan hin mga 125,000 ka tawo. Ginngaranan an Siracusa ha Bibliya ha barasahon han Mga Buhat han mga Apostol ha 28:12 nga dida naghuron hi Pablo nga Apostol.^[10] An santo patron han syudad hi Santa Lucia; natawo hiyá ha Siracusa ngan an adlaw han ya fiesta, an Adlaw ni Santa Lucia, ginsasaurog dida hit 13 Disyembre.