ფურინჯი
ფურინჯი (მოჯვეშაფილი ჯოხოდვალა. (ჰ)აეროპლანი) თაშნეშე ოჰეერე ხვამარდი — ატმოსფეროს ოფურინალო დორხველური ჰეერშე მონკა ოფურჷნალი აპარატი, ნამუთ ჭყანიერი დჷნადგარიშ დო უყარუ ფსუაშ მოხვარათ აკმოქიმინუნს აეროდინამიურ ემაკინალ ჭყანას. გიშმართჷნა ოურდუმე (ოლჷმე ფურინჯეფი დო სპეციალური ავიაციაშ ფურინჯეფი) დო ომენოღალე ფურინჯეფს; ხრახნიანს დო რეაქტიულს; ბგერაშახიანს, ჟიბგერითის დო ჰიპერბგერითის; ოსქირონე დო ოხვამარდე ბაზირაფაშ, ჰიდროფურინჯეფს დო ფურინჯ-ამფიბიეფს.
თეხანური ფურინჯეფი დაჭყაფუს ეთმეჭოფჷნა ჯიმალეფი რაიტეფიშ გჷმოგონებაშე, ნამუეფით ავიაციაშ საირქიანო ფედერაციაშით აღიარაფილ რენა სტანდარტეფიშ დჷმადგინალო დო რეკორდეფიშ ემაჭოფალო ავიაციას, კინ მუ გჷმოგონაფა — „მაართა სტაბილურ დო კონტროლირებაფონ ჰეერშე მონკა ეიოჯუმალით ანჯარელ ფურინუათ.“[1] 1905 წანას თინეფიშ აკნაქიმინა Wright Flyer III-ქ შილებუ ედომუშამო კონტროლირებაფონი, სტაბილური ფურინუა ფორჯიშ შანულამი ხანგჷნძალათ. 1906 წანას უკვე აეროპლანიშ წარმება ლეგალურო გჷნართინეს ააშ-იშ პატენტით ნომერი 821,393.
ეტიმოლოგია
მაფურინე ობიექტეფიშ მაართა ჯოხოდვალაქ XIX ოშწანურას გორჩქინდჷ. ზიტყვა აეროპლანს უღუ ბერძენული გოჭყაფა ἀήρ (აერ), „ჰეერი“[2] და πλάνος (პლანოს), „ტანტალი“.[3][4] თე ჟირი ანტიკური ბერძენული ზიტყვაშ ესვარუათ გიშმურს ἀερόπλανος (აეროპლანოს), მუთ „ჰეერს (ცას) ტანტალს“ შანენს.[5] ინგლისის, ამერიკაშ აკოართაფილ შტატეფს, კანადას დო თაშნეშე მოსოფელიშ უმენტაშ ქიანას ოფურჷნალი აპარატეფიშ ეიოშინალო გჷმირინუაფუ ტერმინი „airplane“.[6] დინნაჭარა „airplane“ მაართათ 1907 წანას გჷმირინეს.[7]
ბჟაშ ენერგიაშა მოხანდე ფურინჯი
ბჟაშ ენერგიაშა მოხანდე ფურინჯეფი ენერგიას ღებულენა ფოტოელემენტიშე. 2010 წანაშ 8 კვირკვეს სოლარ იმპულსიშ ეკიპაჟი რდჷ მაართა, ნამუქჷთ ბჟაშ ენერგიაშა მოხანდე ფურინჯით სერით ფურინჷნ.[8]
