Search

Franse

Hierdie artikel handel oor die etniese groep. Vir die taal, sien Frans.

Die Franse (enkelvoud: Fransman, Frans: Français) is 'n nasie en etniese groep inheems aan Frankryk. Hulle deel 'n gemeenskaplike Franse geskiedenis, kultuur, afkoms en praat Frans of 'n ander Romaanse taal as moedertaal. Franse vorm die titulêre nasie van Frankryk, waar hulle 90% van die bevolking uitmaak, terwyl volgens die wetlike sin die hele bevolking van Frankryk Franse is.

Franse

Totale bevolking:ca. 113 miljoen
Belangrike bevolkings  in:Vlag van Frankryk Frankryk ~67 miljoen[1]

Vlag van Verenigde State van Amerika Verenigde State ~8,5 miljoen[2]
Vlag van Argentinië Argentinië 6,8 miljoen[3]
Vlag van Kanada Kanada 5,1 miljoen[4]
Vlag van Chili Chili 700 000[5]
Vlag van Brasilië Brasilië 500 000[6]
Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika 380 000[7][8]:18[9]
Vlag van Uruguay Uruguay 300 000[10]
Vlag van Peru Peru 255 000[11]
Vlag van Italië Italië 250 000[12]
Vlag van Switserland Switserland 158 862[13][14]
Vlag van Verenigde Koninkryk Verenigde Koninkryk 126 049[13]
Vlag van Madagaskar Madagaskar 124 000[15]
Vlag van Duitsland Duitsland 123 281[16][17]
Vlag van België België 123 076[18]
Vlag van Australië Australië 118 000[19][20]
Vlag van Marokko Marokko 100 000
Vlag van Spanje Spanje 92 000[13][21]
Vlag van Israel Israel 85 000[22]
Vlag van Meksiko Meksiko 60 000[23]
Vlag van Algerië Algerië 32 000[13]
Vlag van die Volksrepubliek China Volksrepubliek China 31 000[13]
Vlag van Luxemburg Luxemburg 31 000[13][24]
Vlag van Nederland Nederland 23 000[13]
Vlag van Senegal Senegal 20 000[13]
Vlag van Mauritius Mauritius 15 000[25]
Vlag van Hongkong Hongkong 10 000[26][27]
Vlag van Monaco Monaco 10 000[28]
Vlag van Oostenryk Oostenryk 8 246[29]
Flag of the Czech Republic Tsjeggië 5 503
Vlag van Dominikaanse Republiek Dominikaanse Republiek 3 434

Taal:Frans en ander tale (Langues d'oïl • Oksitaans • Auvergnat • Korsikaans • Katalaans • Arpitaans • Bretons • Baskies)
Geloofsoortuiging:Hoofsaaklik Rooms-Katolieke Kerk of
ongebonde (Ateïsme • Agnostisisme • Deïsme)
Minderhede Islam • Protestantisme • Boeddhisme • Judaïsme
Verwante etniese groepe:Ander Romaanse volke soos Italianers, Katalane, Portugese, Roemene en Spanjaarde; Bretonners
Marianne, nasionale personifikasie van Frankryk

Wêreldwyd leef sowat 113 miljoen Franse, waarvan omtrent 67 miljoen in Frankryk, 8,5 miljoen in die Verenigde State, 6,8 miljoen in Argentinië en 5 miljoen in Kanada. Behalwe vir Franse leef nog etniese minderhede soos Baske (239 000) en Bretonners (6–7 miljoen) in Frankryk. In onlangse tye het nog etniese groepe soos Arabiere (5,9 miljoen), Berbers (1,5 miljoen), Italianers (1,5 miljoen), Portugese (1,2 miljoen), Duitsers (1,1 miljoen), Nederlanders (~1 miljoen) en Pole (~1 miljoen) in Frankryk gevestig. Daar is sowat 380 000 Blanke Suid-Afrikaners van Franse afkoms aan die Kaap.

Met die uitbreiding van die Franse koloniale ryk het Franse in lande en gebiede soos Nieu-Frankryk, Algerië, Haïti, Madagaskar en Marokko gevestig. Daarbenewens leef Franse nog in Franse oorsese gebiede soos Guadeloupe, Martinique, Frans-Guyana en Frans-Polinesië. Etniese groepe van Franse afkoms sluit in die Cajuns in Louisiana, Franko-Kanadiërs (Québécois) in Quebec en die Hugenote wat weens hul vervolging onder Lodewyk XIV van Frankryk na Pruise en die Nederlandse Kaapkolonie gevlug het.

Burgerskap en wettige verblyf

Om Frans te wees, volgens die eerste artikel van die Franse Grondwet, is om 'n burger van Frankryk te wees, ongeag 'n mens se herkoms, ras of godsdiens (sans distinction d'origine, de race ou de religion).[30] Volgens sy beginsels het Frankryk hom gewy aan die lot van 'n voorstel nasie, 'n generiese gebied waar mense slegs begrens word deur die Franse taal en die veronderstelde bereidwilligheid om saam te leef, soos gedefinieer deur Ernest Renan se "plébiscite de tous les jours" ('alledaagse volksstemming') oor die bereidwilligheid om saam te lewe, in Renan se 1882-opstel "Qu'est-ce qu'une nation?").

Die Franse sien hulself as 'n inklusiewe nasie met universele waardes, en het altyd assimilasie waardeer en sterk voorgestaan. Die sukses van sulke assimilasie is egter onlangs in twyfel getrek. Daar is toenemende ontevredenheid met, en binne, groeiende etno-kulturele enklaves (kommunautarisme). Die Franse onluste van 2005 in sommige moeilike en verarmde voorstede (les quartiers sensibles) was 'n voorbeeld van sulke spanning. Dit moet egter nie geïnterpreteer word as etniese konflikte nie (soos voorheen in ander lande soos die VSA en die VK voorgekom het), maar as sosiale konflikte gebore uit sosio-ekonomiese probleme wat volle integrasie in gevaar stel.[31]

Die moderne Franse is die afstammelinge van mengsels insluitend Romeine, Kelte, Iberiërs, Liguriërs en Grieke in Suid-Frankryk,[32][33] Germaanse volke wat aan die einde van die Romeinse Ryk aankom soos die Franke en die Boergondiërs,[34][35][36] en 'n paar Wikings wat met die Normandiërs gemeng het en hulle meestal in Normandië in die 9de eeu gevestig het.[37]

Genetika

Geslagte setlaars het oor die eeue heen na Frankryk gemigreer, wat 'n bont groepering van mense geskep het. Die historikus John F. Drinkwater sê: "The French are, paradoxically, strongly conscious of belonging to a single nation, but they hardly constitute a unified ethnic group by any scientific gauge."[38]

Frankryk sit aan die rand van die Europese skiereiland en het golwe van migrasie gesien van groepe wat dikwels gevestig is as gevolg van die teenwoordigheid van fisiese hindernisse wat voortgaande migrasie verhoed. Dit het gelei tot taal- en streekkulturele variegasie, maar die mate waarin hierdie patroon van migrasies in bevolkingsgenetika-studies verskyn het, was onduidelik tot die publikasie van 'n studie in 2019 wat genoomwye data gebruik het. Die studie het ses verskillende genetiese trosse geïdentifiseer wat oor populasies onderskei kan word. Die studie het tot die gevolgtrekking gekom dat die bevolkingsgenetiese trosse korreleer met linguistiese en historiese verdelings in Frankryk en met die teenwoordigheid van geografiese hindernisse soos berge en groot riviere. 'n Bevolkingsknelnek is ook in die veertiende eeu geïdentifiseer, in ooreenstemming met die tydsberekening vir die Swart Dood in Europa.[39]

Verwysings

Eksterne skakels

Ontsluit van "https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=af&q=Franse&oldid=2641856"
🔥 Top keywords: Spesiaal:SoekTuisbladPornhubMediese diagnoseAardverwarmingSpesiaal:Onlangse wysigingsTrappe van vergelykingAntoniemSuid-AfrikaApartheidNazi-DuitslandTropiese sikloonCarles PuigdemontErfenisdag (Suid-Afrika)AardbewingGeweldVergelykings (taalkunde)Intensiewe vormGetalMieliestronkDroogteNelson MandelaErfenisAfkortingBoelierySwangerskapNasionale erfenisterreine van Suid-AfrikaLionel PetersonMenseregteVoornaamwoordHolocaustBynierWaarheid-en-versoeningskommissieSelfstandige naamwoordMarie AntoinetteByvoeglike naamwoordWikipediaRobbeneilandWikipedia:Gebruikersportaal