Beweglichi Fiirtig


En Fiirtig isch denn biweglich, wenn er nöd uf en bstimmte Kalendertaag fallt. Bstimmt werd er noch em Ostertermin. De Ostersunntig fallt jewils uf de erst Sunntig noch em Früeligsvollmoo, da haisst em Vollmoo noch de Früeligs-Tagundnachtgliichi um de 21. März. Nöd all Tääg geltet as ofizielli Fiirtig.

Osterzyklus

Fasnacht und Fastezit

Im früene Mittelalter het d Fastezit 40 Tag vor Oostere aagfange, so ass d Fasnacht denn gendet het. Im Konzil vo Benevent ane 1091 het mer aber bischlosse, ass die sechs Sünntig kai Fastetäg sind und drum isch de Aafang vo de Fastezit um sechs Täg verschobe, uf de Äschermittwuch. Well aber nöd all Piet dere Reglig gfolget sind, sind hüt d Fasnachtstermin verschide. D Herrefasnacht oder Pfaffefasnacht fangt am Sunntig (Lätare) vor em Äschermittwuch aa und d Puurefasnacht oder di «Alt Fasnacht» em Sunntig (Invocavit) noch em Äscheremittwoch. D Fasnachtsbrüüch und d Näme vo de ainzelne Fasnachtstäg änderet starch vo Ort zu Ort, am bikanntiste sind d Lozärner und Basler Fasnacht. D Fastezit, wo noch de Fasnacht chunnt, erinneret an 40tägig Ufethalt vom Jesus i de Wüesti.

Charwuche und Oostere

D Charwuche und s Osterfest sind s wichtigst christlichi Fest. Si fangt am Palmsunntig aa, en erinnerig an Jesus, wo uf emen Eseli i d Stadt Jerusalem grittet isch und d Lüt hend em mit Palmwedel zuegwunke. Em Hoodunnstig isch er noch em Oobigmool verhaftet wore. Em Charfritig ("Liidefriitig") isch er gchrüzigt worde, drum isch de en Truurtag. Am Pessahfest, wo immer bi Vollmoo stattfindet isch er den Uferstande und so isch Ostere en Froidetag.

Uuffert und Pfingste

De Uferstandni Jesus het sich 40 Tag lang sinene Jünger zaigt und isch denn is Himmelriich gfaare und a Pfingste het sich de Hailig Gaist a de Apostel offebart.

Liste vo de bewegliche Fiirtig

Name vom TagWuchtetagAbstand vom
Ostersunntig
Bimerkig
Schmotzig DunnschtigDu- 52 TägAafang vo de Fasnacht
Ruessig FriitigFr- 51 Täg 
FasnachtssunntigSu- 49 TägHerrefasnacht
Güdelmeentig
Hirzmeentig
Me- 48 Täg 
Güdelziistig
Chlii Ziistig
Zy- 47 Täg 
ÄschermittwuchMi- 46 TägEnd vo de Fasnacht
Chüechlisunntig
Funkesunntig
Su- 42 TägAlti Fasnacht
Puurefasnacht
Moorgestraich
Blochmeentig
Me- 41 TägBasel
Appizell
PalmsunntigSu- 7 Täg 
Hoodunnstig
Grüedunnstig
Du- 3 Täg 
CharfriitigFr- 2 TägGsetzliche Fiirtigi i de Schwiz
OstersunntigSu0 
OstermeentigMe+ 1 TagGsetzliche Fiirtig i de Schwiz
UffertDu+ 35 TägGsetzliche Fiirtig i de Schwiz
PfingstsunntigSu+ 49 Täg 
PfingstmeentigMe+ 50 TägGsetzliche Fiirtig i de Schwiz
DrüüfaltigkaitSu+ 56 Täg 
FroolychnamDu+ 60 Tägkatholische Fiirtig

Anderi biweglichi Fiirtig

Au anderi Fiirtig sind nöd fest an es Datum bunde, aber unabhängig vom Ostertermin, so de Muettertag, wo uf de zwait Sunntig im Mai fallt oder s Zörcher Sächsilüüte, wo maist uf de dritt Meentig im April chunnt. De Aidgnössisch Bettag fallt uf de dritt Sunntig im Septembr. Au die lokaale Chilbitääg falled i de Regle uf e bestimmts Wuchenend.

Daate vo de wichtigere Fiirtig

Name vom Fiirtig20072008200920102011201220132014201520162017Abstand zum Ostersunntig
Hoodunnstig05.04.20.03.09.04.01.04.21.04.05.04.28.03.17.04.02.04.24.03.13.04.    − 3 Tag
Charfriitig06.04.21.03.10.04.02.04.22.04.06.04.29.03.18.04.03.04.25.03.14.04.    − 2 Tag
Ostermeentig09.04.24.03.13.04.05.04.25.04.09.04.01.04.21.04.06.04.28.03.17.04.    + 1 Tag
Uufert17.05.01.05.21.05.13.05.02.06.17.05.09.05.29.05.14.05.05.05.25.05.    + 39 Tag
Pfingstmeentig28.05.12.05.01.06.24.05.13.06.28.05.20.05.09.06.25.05.16.05.05.06.    + 50 Tag
Froolychnam07.06.22.05.11.06.03.06.23.06.07.06.30.05.19.06.04.06.26.05.15.06.    + 60 Tag