Öd (lat. fel s. bilis; yun. χολή) onurğalı heyvanlarda və insanda qaraciyərin vəzili hüceyrələrinin fasiləsiz olaraq hasil etdiyi sekret.
Öd yaşıl- sarımtıl rəngdə, çox acı, neytral reaksiyalı maye halda məhsuldur; xüsusi çəkisi 1010–1040 — dır; daim ifraz olunur, ancaq həzm vaxtı onikibarmaq bağırsağa tökülür. Həzm olunmayan zaman öd öd kisəsinə toplanaraq, onun divarındakı vəzilərdən ifraz olunan seliklə qarışır. qaraciyərdən gələn öd duru və açıq olur, öd kisəsində olan öd isə tünd, qatı və selikli olur. Öddə bəzən yağ damcıları, öd yollarından qırılmış silindirəbənzər hüceyrələr, öd boyağı dənələri və xolesterin kristalları olur.
Qaraciyər və öd kisəsi ödünün ümumi xarakteristikası[1]| Göstəricilər | Qaraciyər ödü | Öd kisəsi ödü |
|---|
| Turşuluğu, рН | 7,3–8,2 | 6,5–6,8 |
| Xalis çəkisi | 1,01–1,02 | 1,02–1,048 |
| Quru çəkisi, q/l | 26,0 | 133,5 |
| Su, % | 95–97 | 80–86 |
Qaraciyər və öd kisəsi ödünün tərkibindəki üzvi maddələrə görə xarakteristikası[1]| Üzvi maddələr | Qaraciyər ödü mmol/l | Öd kisəsi ödü mmol/l |
|---|
| Öd turşuları | 35,0 | 310,0 |
| Öd piqmentləri | 0,8–1,0 | 3,1–3,2 |
| Xolesterin | ~3,0 | 25,0–26,0 |
| Fosfolipidlər | 1,0 | 8,0 |
Qaraciyər və öd kisəsi ödünün ion tərkibinə görə xarakteristikası[1]| İonlar | Qaraciyər ödü mmol/l | Öd kisəsi ödü mmol/l |
|---|
| Natrium (Na+) | 165,0 | 280,0 |
| Kalium (K+) | 5,0 | 15,0 |
| Kalsium (Ca2+) | 2,4–2,5 | 11,0–12,0 |
| Xlor (Cl−) | ~90 | 14,5–15,0 |
| Bikarbonat (НСО3−) | 45–46 | ~8 |
Öd turşuları
Xol turşusu
Xenodeoksixol turşusu
Qlikoxol turşusu
Tauroxol turşusu
Deoksixol turşusu
Litoxol turşusu
Həmçinin bax
Mənbələr
İstinadlar
