Bizon

Bizon (lat. Bison) — Boşbuynuzlular fəsiləsindən öküz cinsi. İki müasir növü var: ZubrAmerika bizonu.

Bizon
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Klad:
Theriimorpha
Klad:
Theriiformes
Klad:
Trechnotheria
Klad:
Cladotheria
Klad:
Prototribosphenida
Klad:
Zatheria
Klad:
Tribosphenida
Yarımsinif:
İnfrasinif:
Maqndəstə:
Boreoeutheria
Dəstəüstü:
Klad:
Scrotifera
Qranddəstə:
Ferungulata
Ranqsız:
Klad:
Artiofabula
Klad:
Cetruminantia
Klad:
Ruminantiamorpha
Yarımdəstə:
İnfradəstə:
Pecora
Yarımfəsilə:
Triba:
Bovini
Yarımtriba:
Bovina
Cins:
Bizon
Beynəlxalq elmi adı

Bizonlar 10-20 baş kiçik sürülər halında yaşayırlar. Erkək və dişilər ayrılıqda yaşayırlar. Yalnız cütləşmə dövründə erkəklər dişilərlə birləşərək böyük sürülər əmələ gətirir. Bu zaman onların çıxardıqları səsləri 7 kilometr məsafədən eşitmək olur. Bizonların cütləşmə dövrü may ayından sentyabr ayına kimi davam edir. Cütləşmə dövründə erkəklər bir neçə gün seçdikləri dişi ilə birlikdə olur və digər erkəkləri qovurlar. Bəzi hallarda erkəklər arasında olan döyüş ölümlə nəticələnir. Doqquz aydan sonra bizonlar dünyaya bir bala gətirirlər. Balalarını yeddi ay südlə bəsləyirlər.

Növləri

  • Zubr (Bison bonasus)
  • Amerika bizonu (Bison bison)
  • B. antiquus
  • B. latifrons
  • B. occidentalis
  • B. priscus

Azərbaycanda

Azərbaycan faunasına aid olmasa da bizona aid olan sümüklər, bu heyvanın sümüklərindən düzəldilmiş əşyalar Qobustan ərazisində tapılmışdır. Qobustan qaya rəsmlərində bizon təsvirlərinə rast gəlmək mümkündür. Lakin yer quruluşunun fövqəladə dəyişikliyinin baş verməsi səbəbindən bəzi canlılar kimi bizonların da böyük qismi məhv olub.[3]

Hazırda Xızı rayonunun meşə massivində saxlanılan bizonlar buranın təbii mühitinə uyğunlaşıb və nəslini artırma imkanı daha əlverişli sayılır. Belə ki, 2015-ci ildə Azərbaycana Rusiyanın şimal vilayətindən gətirilmiş 2 baş bizon 2016-cı ildə nəsil artırmışdır. Heyvanlar yerli mühitə uyğunlaşdıqdan sonra onlardan bir dişi bala əldə olunmuşdur.[3]

İstinadlar