Roy Orbison
Roy Kelton Orbison (ing. Roy Kelton Orbison; 23 aprel 1936–6 dekabr 1988) — "Böyük O" (The Big O) ləqəbi ilə tanınan amerikalı müğənni və bəstəkar. Özünəməxsus səs tembri, mürəkkəb musiqi kompozisiyaları və gərgin emosional balladaları ilə məşhurluq qazanmışdır.
| Roy Kelton Orbison | |
|---|---|
| ing. Roy Kelton Orbison | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Doğum adı | Roy Kelton Orbison |
| Ləqəbləri | Böyük O (The Big O) Rokun Karuzosu (The Caruso of Rock) |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Vernon, Texas, ABŞ |
| Vəfat tarixi | (52 yaşında) |
| Vəfat yeri | Hendersonvill, Tennessi, ABŞ |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Uşaqları | 5 |
| Musiqiçi məlumatları | |
| Fəaliyyəti | müğənni, musiqiçi, gitaraçı, bəstəkar, mahnı yazarı[d], müğənni-mahnı yazarı |
| Fəaliyyət illəri | 1954—1988 |
| Janrlar | rok-n-roll rokabilli kantri |
| Musiqi alətləri | gitara |
| Albom şirkətləri | Sun, Monument, MGM, London, Mercury, Asylum, PolyGram, Virgin |
| Təhsili |
|
| Mükafatları |  |
| royorbison.com | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Orbison Texasda böyümüş və orta məktəbdə ikən rokabilli/kantri və vestern musiqi qruplarında ifa etməyə başlamışdır. Ən böyük uğurlarını 1960–1964-cü illərdə Monument Records şirkətində yazdırdığı və Billboard Top Forty siyahısında yer alan 22 mahnısı ilə qazanmışdır, o cümlədən "Only the Lonely", "Crying" və "Oh, Pretty Woman". 1970-ci illərdə karyerasında durğunluq yaşansa da, bəzi mahnılarının kaver-versiyalarının ifası və Devid Linçin 1986-cı ildə çəkdiyi "Blue Velvet" filmində onun "In Dreams" mahnısının ifa edilməsi, Orbisonun karyerasını yenidən canlandırdı. 1988-ci ildə o, Corc Harrison, Bob Dilan, Tom Petti və Ceff Linnlə birlikdə "Traveling Wilburys" superqrupuna qoşulur və həmin il yeni solo albomunu buraxır.
Roy Orbison 6 dekabr 1988-ci ildə Tennessidə, anasının evində ürək tutmasından vəfat etmişdir. O ard-arda müxtəlif faciələrlə üzləşmişdi, birinci həyat yoldaşının və iki böyük oğlunun müxtəlif hadisələrdə ölümü onu sarsıtmışdı.
Mükafatları
1987-ci ildə Orbison "Rok-n-roll Şərəf zalına" və "Naşvill bəstəkarların Şərəf zalına", 1989-cu ildə isə "Beynəlxalq bəstəkarlar assosiasiyasının Şərəf zalı"na qəbul edilmişdir. Rolling Stone jurnalının "Bütün dövrlərin ən yaxşı 50 ifaçısı siyahısı"nda 37-ci və 2008-ci ildə tərtib edilmiş "Bütün dövrlərin 100 ən yaxşı vokalistindən 20-si" siyahısında isə 13-cü yeri tutur.
2002-ci ildə "Billboard" jurnalı Orbisonun adını "600 ən çox yazılan artist" siyahısında 74-cü yerdə yerləşdirmişdi. 29 yanvar 2010-cu ildə Hollivuddakı Şöhrət yolunda Roy Orbisonun ulduzu qoyulmuşdur.
| İl | Mükafat | Nailiyyət |
|---|---|---|
| 1980 | "Qremmi" mükafatı | Emili Harrislə duetdə ən yaxşı vokal kantri ifasına görə |
| 1986 | "Qremmi" mükafatı | Ən yaxşı danışıq albomuna və ya qeyri-musiqili alboma görə |
| 1988 | "Qremmi" mükafatı | Ketrin Don Lanqla birlikdə ən yaxşı birgə vokal kantri ifasına görə |
| 1989 | "Qremmi" mükafatı | The Traveling Wilburys qrupu ilə birlikdə ən yaxşı vokal rok ifasına görə |
| 1990 | "Qremmi" mükafatı | Ən yaxşı vokal ifası |
| 1998 | "Grammy Lifetime Achievement Award" mükafatı | Musiqi sənayesinin inkişafına verdiyi əvəzolunmaz töhfələrə görə |
Diskoqrafiya
| İl | Albom | Firma | Qeyd | Çartlarda ən yüksək yeri | RIAA-nın ABŞ-da sertifikasiyası | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 ABŞ (Billboard 200)[1] | .svg){kind=small} Böyük Britaniya[2] | .svg){kind=small} Kanada |  Norveç[3] |  İsveç[4] |  Avstraliya[5] |  Yeni Zelandiya[6] | Nielsen SoundScan | |||||
| 1961 | Roy Orbison at the Rock House | Sun | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1961 | Lonely and Blue | Monument | — | 15 | — | — | — | — | — | |||
| 1962 | Crying | Monument | 21 | 17 | — | — | — | — | — | |||
| 1962 | Roy Orbison's Greatest Hits | Monument | Toplu | 13 | — | — | — | — | — | — | Qızıl albom Gümüş albom [7] | |
| 1963 | In Dreams | Monument | 35 | 6 | — | — | — | — | — | |||
| 1964 | More of Roy Orbison's Greatest Hits | Monument | Toplu | 19 | — | — | — | — | — | — | ||
| 1964 | Early Orbison | Monument | Toplu | 101 | — | — | — | — | — | — | ||
| 1965 | There Is Only One Roy Orbison | MGM | 55 | 10 | — | — | — | — | — | |||
| 1965 | Orbisongs | Monument | 136 | 40 | — | — | — | — | — | |||
| 1966 | The Orbison Way | Monument | 128 | 11 | — | — | — | — | — | |||
| 1966 | The Classic Roy Orbison | MGM | — | 12 | — | — | — | — | — | Qızıl albom | ||
| 1966 | The Very Best of Roy Orbison | Monument | Toplu | 94 | — | — | — | — | — | — | ||
| 1967 | Roy Orbison Sings Don Gibson | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1967 | Cry Softly Lonely One | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1969 | Roy Orbison's Many Moods | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1970 | Hank Williams the Roy Orbison Way | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1970 | The Big O | London | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1972 | Roy Orbison Sings | MGM | — | — | — | — | — | — | — | Qızıl albom | ||
| 1972 | Memphis | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1973 | Milestones | MGM | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1976 | I'm Still in Love with You | Mercury | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1977 | All-Time Greatest Hits | Monument | Toplu | — | 39 | — | 4 | 26 | — | — | Platin albom | |
| 1977 | Regeneration | Monument | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1979 | Laminar Flow | Asylum | — | — | — | — | — | — | — | |||
| 1985 | Class of '55 | PolyGram | Toplu | — | 15 | — | — | — | — | — | ||
| 1987 | In Dreams: The Greatest Hits | Virgin | Toplu | 95 | 86 | — | — | — | — | 2 | Qızıl albom Gümüş albom [7] | |
| 1988 | For the Lonely: 18 Greatest Hits | Rhino | Toplu | 110 | — | — | — | — | — | — | ||
| 1989 | Mystery Girl | Virgin | Ölümündən sonra | 5 | 2 | 4 | 1 | 1 | 1 | 7 | Platin albom 3x Platin albom Platin albom [7]Qızıl albom  [8]Qızıl albom  [9] | |
| 1989 | The Legendary Roy Orbison | PolyGram | Toplu | — | 1 | 53 | — | — | — | — | Platin albom 2x Platin albom [7] | |
| 1989 | A Black & White Night Live | Virgin | Konsert | 123 | 51 | 63 | — | 45 | 28 | 14 | ||
| 1992 | King of Hearts | Virgin | Ölümündən sonra | 179 | 23 | 69 | — | — | 25 | 18 | ||
| 1995 | Super Hits | Epic | Toplu | — | 54 | — | — | — | — | — | Qızıl albom | |
| 1996 | The Very Best of Roy Orbison | Virgin | Toplu | 186 | 18 | — | 8 | 33 | — | 22 | Gümüş albom [7] | |
| 1999 | 16 Biggest Hits | Monument | Toplu | — | — | — | — | — | — | — | Qızıl albom | |
| 2000 | 20 Golden Hits | TeeVee | Toplu | — | 69 | — | — | — | — | — | ||
| 2001 | Love Songs | Virgin | Toplu | — | 4 | — | — | 8 | — | — | Qızıl albom [7] | |
| 2006 | The Essential Roy Orbison | Monument | Toplu | — | 62 | — | 6 | 5 | 39 | — | ||
| 2006 | The Very Best of Roy Orbison | Virgin | Toplu | — | — | 33 | — | — | 11 | 3 | ||
İstinadlar
Xarici keçidlər
- royorbison.com — Roy Orbison rəsmi saytı
- CMT's tribute to Orbison Contains a music video section that contains the entire "Diamond Career Awards" from 11–18-88, and also several rare videos "Heartbreak Radio" and "Walk On"
- Roy Orbison: The Big O Arxivləşdirilib 2010-02-17 at the Wayback Machine life story by Marie Claire Magazine Australia
- 1975 Roy Orbison private phone interview with Ronnie Allen (researcher for Casey Kasem)
- Hugo Keesing Collection on Roy Orbison — Special Collections in Performing Arts, University of Maryland