Tunesien
Tunesien oda Tunesia (arab. تونس, tūnis, [ˈtuːnɪs]), vullstende Tunesischa Repablik (arab. الجمهورية التونسية, al-ǧumhūriyya at-tūnisiyya, franz. République tunisienne), is a Stoot z Noadafrika, da wou af n Noadn un af n Oustn min Mittlmear (1 566 Kilometa Gstodn[1]), af n Westn mid 965 Kilometa Grenz mid Algeria un af n Sidsidoustn mid 459 Kilometa Grenz mid Libyen zamma stoussd oda zammroint. D Haptstod Tunis ligt in n Noadoustn von n Land, õn n End vo da gleichnomatn Bucht, en Gulf vo Tunis. Mejra wej 30 % vo da Owaflechn von n Land wiad vo da Sahara vanumma, es Iwa han Beaḡreḡiona u fruchtbora Eemman.
Tunisia is s Zentrum vo da Kultua vo Capsa, heit Gafsa, oina mesolithischn Kultua, dej wou s duatn von n 10. bis i s 6. Joatausnd v. Kr. gem houd. Es Landl is aa s Wejḡal vo da Karthagischn Ziwelisazion, dej wou, nu bvua dass a Toal von n vaointn Numidjen woan is, ara irnana Blej in n 3. Jh. v. Kr. ghobt houd u spada nou a wichtes Provinzal von n Rejmischn Reich woan is. Long, speziell za Zeit vo d Osmanna, hod ma aa "Regentschaft vo Tunis" (franz. Régence de Tunis) gsogt; Tunisia is en 12. Moa 1881 mid da Untaschrifd von n Vatroḡ vo Bardo a franzejsischs Protektorat woan. Ba da Unohangekait, en 20. Miarz 1956 is s zejascht unta n Lamine Bey,[2][3] en neinzeantn u letzatn Bey vo da Dynasti vo d Husseinitn,[4] a konstituzionella Monarchi gweng. En 25. Jule 1957 is d Repablik proklamiad u da nazionalna Fejara Habib Bourguiba is da ejascht President vo da tunesischn Repablik wuan.
Da President Bourguiba hod nou dreißg Jouana es Land awl weita u mejra vire bracht u modeanisiad, bis dass af s End schou scheja uniwatroffn i Spezlwiatschaft u steingatn Islamismus gweng is. In n 1987a Joua is da Held u Fejara von n Premierminista Zine el-Abidine Ben Ali owa 'varrammt' woan. Aa da neia President hod deja generelln Zill von Burgibismus vafulgt u d Wiatschaft vullas libaralesiad, owa aa a autoritativa u polezei-gstitzta Presidentnherrschaft asgejbt, d wou karakterisiad gweng is duach a ganz a houcha Wichtekait von en Hentafholtn u Se-Schmian-Loua.[5][6] Da Ben Ali is en 14. 11. 2011 nou von n Pewl un n Vulk inrana Revoluzion von n Troun oiagschuckad woan; u zwengs an intanazionalnan Haftbföll is ar nou mid san Wei, da Leïla, af Dschidda z Saudearabian tiamt u "vaschloffn".[7][8]
Eiglidad i d Haptorganisaziona vo da intanazionalnan Gmoischaftn wej da UNO un en Intanazionaln Grichtshuaf is Tunisia aa a Toal von a haffa Zechn u Vaoinn, wej da Union von n Arabischn Maghreb, da Arabischn Liga, da Groussn Arabischn Freihandlszoun, dan Gmoisamma Moakt von n Estlinga u Sidlinga Afrika, da Organisazion fia Islamischa Zammoawad, da Union fia s Mittlmearnata, da Afrikanischn Union, da Intanazionaln Organisazion fia d Frankofoni, da Gruppn vo d 77, da Gmoischaft vo de Sahel- u Sahara-Stootn u da Bewegung vo de Blockfreinan Stootn. U Tunisia houd aa an Assoziiatn-Vatroḡ mid da Eiropejschn Union ogschlossn un en Status von an Vullallejiatn ned-NATO-Mitglid dakrejgt.
Beleg
Algerien |Angola |Äquatorialguinea |Äthiopien |Benin |Botsuana |Burkina Faso |Burundi |Dschibuti |Egyptn |Öifnboaküstn |Eritrea |Eswatini |Gabun |Gambia |Ghana |Guinea |Guinea-Bissau |Kamerun |Kap Verde |Kenia |Komorn |Kongo (Dem. Rep.) | Kongo (Rep.) |Lesotho |Liberia |Libyen |Madagaskar |Malawi |Mali |Marokko |Mauretanien |Mauritius |Mosambik |Namibia |Niger |Nigeria |Ruanda |Sambia |São Tomé und Príncipe | Senegal |Seychelln |Sierra Leone |Simbabwe |Somalia |Sidafrika |Sudan |Sidsudan |Tansania |Togo |Tschad |Tunesien |Uganda |Zentralafrikanische Republik |
Ägypten |Algerien |Angola |Äquatorialguinea |Äthiopien |Benin |Botswana |Burkina Faso |Burundi |Dschibuti |Elfenbeinküste |Eritrea |Eswatini |Gabun |Gambia |Ghana |Guinea |Guinea-Bissau |Kamerun |Kap Verde |Kenia |Komoren |Kongo, Demokratische Republik |Kongo, Republik |Lesotho |Liberia |Libyen |Madagaskar |Malawi |Mali |Marokko |Mauretanien |Mauritius |Mosambik |Namibia |Niger |Nigeria |Ruanda |Sambia |São Tomé und Príncipe |Senegal |Seychellen |Sidafrika |Sidsudan |Sierra Leone |Simbabwe |Somalia |Sudan |Tansania |Togo |Tschad |Tunesien |Uganda|Zentralafrikanische Republik
Indanational ned okennde Mitglieda:Demokratische Arabische Republik Sahara
Afghanistan |Ägypten |Albanien |Algerien |Aserbaidschan |Bahrain |Bangladesch |Benin |Brunei |Burkina Faso |Dschibuti |Elfenbeinküste |Gabun |Gambia |Guinea | Guinea-Bissau |Guyana |Indonesien |Iran |Irak |Jemen |Jordanien |Kamerun |Kasachstan |Katar |Kirgisistan |Komoren |Kuwait |Libanon |Libyen | Malaysia | Maledivn |Mali | Marokko |Mauretanien | Mosambik |Niger | Nigeria |Oman |Pakistan |Palästinensische Autonomiegebiete | Saudi-Arabien |Senegal |Sierra Leone |Somalia |Sudan |Suriname |Syrien |Tadschikistan |Togo |Tschad |Tunesien |Türkei |Turkmenistan |Uganda |Usbekistan |Vereinigte Arabische Emirate