Прэзыдэнт Ірану
Прэзыдэнт Ірану — пасада, якая была ўведзена ў Іране ў 1980 годзе пасьля рэфэрэндуму. Прэзыдэнт выбіраецца народам Ірану на непасрэдных выбарах на чатыры гады. Перавыбірацца можна толькі двойчы. Прэзыдэнтам можа быць грамадзянін Ірану, шыіт, які ўхвалены на пасадзе Рахбарам.
Гісторыя
Пасьля ісламскага перавароту ў 1979 годзе было праведзена народнае галасаваньне, на якім было прынята рашэньне аб абвяшчэньні ісламскай рэспублікі. Аятала Хамэйні наказаў правесьці выбары ў Раду старцаў, якая павінна была напісаць новую ўстаўную грамату. Рада абнародвала ўстаўную грамату 24 кастрычніка 1979 году. Грамату ўхваліў Хамэйні й прэм’ер-міністар Махдзі Базарган.
Устаўная грамата адмяняла пасаду шаха. Уводзіла пасаду Рахбара, прэзыдэнта. Першым прэзыдэнтам стаў Абальхасан Банісадр 25 студзеня 1980 году. За ўвесь час пасаду займалі: Раджай, Хамэнэі, Рафсаджані, Хатамі, Ахмадзінэжад, Рухані. Усе займалі пасады двойчы.
Сьпіс правадыроў грамады
| # | Імя | Здымак | Нарадзіўся/памёр | Пачатак службы | Канец службы | Родная грамада | Прэм’ер-міністар | Віцэ-прэзыдэнт | Абраньне |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Абальхасан Банісадр |  | 1933— | 4 лютага 1980 | 22 чэрвеня 1981 (адстаўка) | Незалежны | Махамат Алі Раджай | Пасада ня створана | Выбары прэзыдэнта Ірану 1980 году |
| Земская часовая рада (Старшыня: Махамат Бэхэшты, затым Абдул Кярым Мусаві Ардабілі) | — | 22 чэрвеня 1981 | 2 жніўня 1981 | - | - | ||||
| 2 | Махамат Алі Раджай |  | 1933—1981 | 2 жніўня 1981 | 30 жніўня 1981 (забіты) | Ісламская рэспубліканская партыя | Махамат Джават Бахонар | Выбары прэзыдэнта Ірану 1981 году | |
| Земская часовая рада (Старшыня: Махамат Раза Махдаві Кяні) | — | 30 жніўня 1981 | 13 кастрычніка 1981 | - | Махамат Раза Махдаві Кяні | - | |||
| 3 | Алі Хамэнэі | 1939— | 13 кастрычніка 1981 | 16 жніўня 1985 | Ісламская рэспубліканская партыя ↓ Сувязь сьвятароў-барацьбітоў | Мір Хасэйн Мусаві | Выбары прэзыдэнта Ірану 1981 году | ||
| 16 жніўня 1985 | 3 жніўня 1989 | Выбары прэзыдэнта Ірану 1985 году | |||||||
| 4 | Алі Акбар Хашэмі Рафсанджані |  | 1934— | 3 жніўня 1989 | 3 жніўня 1993 | Сувязь сьвятароў-барацьбітоў ↓ Спраўнікі спакойнай грамады | Пасада адменена | Хасан Хабібі | Выбары прэзыдэнта Ірану 1989 году |
| 3 жніўня 1993 | 2 жніўня 1997 | Выбары прэзыдэнта Ірану 1993 году | |||||||
| 5 | Махамат Хатамі |  | 1943— | 2 жніўня 1997 | 8 жніўня 2001 | Сувязь сьвятароў-барацьбітоў | Выбары прэзыдэнта Ірану 1997 году | ||
| 8 жніўня 2001 | 3 жніўня 2005 | Махамат Раза Арэф | Выбары прэзыдэнта Ірану 2001 году | ||||||
| 6 | Махмуд Ахмадзінэжад | .jpg) | 1956— | 3 жніўня 2005 | 5 жніўня 2009 | Сувязь будаўнікоў ісламскага Ірану | Парвіс Давудзі | Выбары прэзыдэнта Ірану 2005 году | |
| 5 жніўня 2009 | (Час службы да 2 жніўня 2013) | Эсфандзяр Рахім Машэй | Выбары прэзыдэнта Ірану 2009 году | ||||||
| Махамат Раза Рахімі | |||||||||
| 7 | Хасан Рухані |  | 1948— | 3 жніўня 2013 | Сувязь сьвятароў-барацьбітоў | Будзе прызначаны | Выбары прэзыдэнта Ірану 2013 году | ||