Kig
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ.
Kig vez graet eus forzh peseurt tamm loen ennañ danvez kigenn dreist holl met ivez druzoni, stirennoù, gwad. Ar bouzelloù hag ar flugez all a c'hell bezañ renket e-touezh ar c'hig, daoust dezho bezañ stummet gant nebeut-tre pe tamm kigenn ebet.
Dont a ra ar c'hig eus ar sevel loened pe eus ar chaseal.
Savet e vez al loened a-ratozh evit o c'hig, (chatal pe loened bihan) pe e c'hell bezañ ur produ ouzhpenn pa vez savet al loened evit un abeg all, laezh, vioù, gloan hag all. Pa 'z eo mod-se al loened re gozh a vezont treuzfurmet e kig memestra.
Graet e vez jiboez eus al loened chaseet evit o c'hig.
E broioù zo hag e relijionoù zo e c'hell tammoù kig, pe seurt kig, pe ar c'hig da vat bezañ difennet dindan abegoù disheñvel.
Etimologiezh
Diwar ar ger henvrezhonek cic, kic 1339, da geñveriañ gant ar gerioù cig e kembraeg, kyk e kerneveureg, cìch en iwerzhoneg, cico- e galianeg[1].
Ar ger kig a vez implijet ivez e brezhoneg evit kalz traoù liammet, kigaj, kigder, kigenn, kiger, digigañ, tric'hig hag all.
Perzhioù ar c'hig, boued ha yec'hed
Boued a galite eo ar c'hig dre ar proteinioù a zo ennañ (Etre 20 ha 30% hervez ar seurt kig). Kavet e vez er c'hig trenkennoù amine pennañ ne c'hell ket bezañ stummet gant ar c'horf. Mineralioù a vez kavet ivez, dreist holl houarn er c'hig ruz. Vitaminoù a zo ivez dreist holl vitaminoù B. Druzoni a zo c'hoazh mui pe vui hervez an tamm kig hag ar seurt loen (tro dro 10,7 g / 100 g a geidenn).
An elfennoù boued a c'hell bezañ disheñvel-tre hervez spesad hag oad al loen, ar pezh en deus debret ha peseurt tamm kig eo.
A bep seurt kig
Renket e vez alies ar seurtoù kig hervez o liv
- kig ruz o tont eus ar chatal, ar c'hezeg, ar spilhenn houad
- kig gwenn o tont eus al laboused, eus al loened bihan (lapined hag all), eus ar moc'h pe eus al leue
- kig du o tont eus ar jiboez
Renket e vez ivez ar seurtoù boued hervez o orin
- kig sevel loened
- kig dreineg pe jiboez
Posupl eo ivez renkañ ar seurtoù kig hervez ma eo bet treuzfurmet pe get
- kig fresk
- kig sec'het
- kigaj
Pennadoù kar
Levrlennadur
