Bartterov sindrom

U 90% slučajeva, neonatusni Barterov sindrom se viđa između 24. i 30. nedelje gestacije sa viškom amnionske tečnosti (polihidramnion). Nakon rođenja, dijete se vidi kako mokri i pije pretjerano (poliurija, odnosno polidipsija). Dehidracija opasna po život može nastati ako beba ne prima adekvatnu tečnost. Oko 85% dojenčadi odlaže višak [[kalcij[[a u urinu (hiperkalciurija) i bubrezima (nefrokalcinoza), što može dovesti do bubrežnih kamenaca. U rijetkim slučajevima, poemećaj novorođenčeta može napredovati u zatajenje bubrega.^[3]

Pacijenti sa klasičnim Barterovim sindromom mogu imati simptome u prve dvije godine života, ali se obično dijagnosticiraju u školskoj dobi ili kasnije. Kao i novorođenčad s neonatusnim podtipom, pacijenti s klasičnim Bartterovim sindromom također imaju poliuriju, polidipsiju i sklonost dehidraciji, ali normalno ili tek neznatno povećano izlučivanje kalcija u urinu bez sklonosti razvoju kamenca u bubregu. Ovi pacijenti također imaju povraćanje i usporavanje rasta. Funkcija bubrega je također normalna ako se bolest liječi,^[4] ali povremeno pacijenti prelaze do završnog stadija zatajenja bubrega.Barterov sindrom okarakteriziran je niskim nivoom kalija u krvi, alkalozom, normalnim do niskim krvnog pritiska i povišenim reninom i aldosteronom u plazmi. Vjerovatno postoje brojni uzroci ovog sindroma. Dijagnostički pokazatelji uključuju visok nivo kalija i hlorida u urinu, uprkos niskim vrijednostima u serumu, povećani renin u plazmi, hiperplaziju jukstaglomerularnog aparata na biopsiji bubrega i pažljivo isključivanje zloupotrebe diuretika. Često se nalazi prekomjerna proizvodnja prostaglandina u bubrezima. Može doći i do gubitka magnezija. Homozigotni pacijenti doživljavaju tešku hiperkalciuriju i nefrokalcinozu.^[5]

Barterov sindrom je uzrokovan mutacijama gena koji kodiraju proteine za transport iona kroz bubrežne ćelije u debei uzlazni nastavak nefrona koji se također naziva uzlaznom Henleovom petljom.^[4] Konkretno, mutacije koje direktno ili indirektno uključuju Na-K-2Cl-kotransporter su ključne. Kotransporter Na-K-2Cl je uključen u elektroneutralni transport jednog natrijevog, jednog kalijevog i dva hloridna iona preko apikalne membrane tubula. Bazolateralni kalcij-osjeztljivi receptor ima sposobnost da smanji aktivnost ovog transportera nakon aktivacije. Kada se jednom transportuju u ćelije tubula, ioni natrija se aktivno transportuju kroz bazolateralnu membranu pomoću Na⁺/K⁺-ATPaze, a hloridni ioni prolaze olakšanom difuzijom kroz bazolateralne hloridne kanale. Kalij, međutim, može da difunduje nazad u lumen tubula kroz apikalne kalijeve kanale, vraćajući neto pozitivni naboj u lumen i uspostavljajući pozitivan napon između lumena i intersticijskog prostora. Ovaj gradijent naboja je obavezan za paraćelijsku reapsorpciju iona i kalcija i magnezija.

Pravilna funkcija svih ovih transportera neophodna je za normalnu reapsorpciju iona duž debelog uzlaznog nastavka, a gubitak bilo koje komponente može dovesti do funkcionalne inaktivacije sistema u cjelini i dovesti do prezentacije Barterovog sindroma. Gubitak funkcije ovog reapsorpcijskog sistema rezultira smanjenom reapsorpcijom natrija, kalija i hlorida u debelom uzlaznom nastavku, kao i ukidanjem lumen-pozitivnog napona, što rezultira smanjenom reapsorpcijom kalcija i magnezija. Gubitak reapsorpcije natrija ovdje također ima neželjeni učinak ukidanja hipertonije bubrežne medule, ozbiljno narušavajući sposobnost kasnije reapsorpcije vode u distalnom dijelu nefrona i sistemu sabirnih kanala, što dovodi do značajne diureze i potencijala za volumensko iscrpljivanje. Konačno, povećano opterećenje natrijem na distalnom dijelu nefrona izaziva kompenzacijske mehanizme reapsorpcije, iako na račun kalija izlučivanjem iz glavnih ćelija i rezultira hipokalemijom. Ovo povećano izlučivanje kalija je djelimično nadoknađeno α-interkaliranim ćelijama na račun oona vodika, što dovodi do metaboličke alkaloze.

Na osnovu uključenih gena, Barterov i Gitelmanov sindrom mogu se podijeliti u različite podtipove:^[6]

Osobe s Bartterovim sindromom imaju simptome koji su identični onima kod pacijenata koji uzimaju diuretike za Henleovu petlju, kao što je furosemid, s obzirom da diuretici petlje ciljaju na tačan transportni protein koji je defektan u sindromu (barem za tip 1 Barterovog sindroma). Ostali podtipovi sindroma uključuju mutacije u drugim transporterima koje rezultiraju funkcionalnim gubitkom ciljnog transportera. Pacijenti često priznaju da preferiraju slanu hranu.^[9]

Klinički nalazi karakteristični za Bartterov sindrom su hipokalemija, metabolička alkaloza i normalan do nizak krvni pritisak. Ovi nalazi mogu biti uzrokovani i drugim stanjima, koja mogu izazvati zabunu. Prilikom postavljanja dijagnoze Barterovog sindroma, sljedeća stanja moraju biti isključena kao mogući uzroci simptomatologije:

• Hronično povraćanje: Ovi pacijenti će imati nizak nivo hlorida u urinu; imaju relativno viši nivo hlorida u urinu.
• Zloupotreba diuretičkih lijekova (pilule za vodu): Ljekar mora pregledati urin na više diuretika prije nego što se postavi dijagnoza.
• Magnezij i nedostatak kalcija: Ovi pacijenti će takođe imati nizak nivo magnezija i kalcija u serumu i urinu.

Pacijenti s Bartterovim sindromom također mogu imati povišene razine renina i aldosterona.

Preneonatusni Barterov sindrom može biti povezan sa polihidramnionom.^[10]

Neophodna je suplementacija natrija, hlorida i kalija pod medicinskim nadzorom, a spironolakton se također može koristiti za smanjenje gubitka kalija.^[2] Slobodan i nekvalificiran pristup vodi je neophodan kako bi se spriječila dehidracija, jer pacijenti održavaju odgovarajući odgovor na žeđ. U teškim slučajevima kada suplementacija sama po sebi ne može održati biohemijsku [[homeostaza|homeostazu, nesteroidni protivupalni lijekovi (NSAID) se mogu koristiti za smanjenje glomerulske filtracije i mogu biti vrlo korisni, iako mogu uzrokovati iritaciju želuca i treba ih primjenjivati zajedno sa terapije supresijom želučane kiseline. Inhibitori enzima koji konvertuje angiotenzin (ACE) se takođe može koristiti za smanjenje brzine glomerulske filtracije. Kod malih beba i djece neophodan je nizak prag za provjeru elektrolita u serumu tokom perioda bolesti koji ugrožava unos tekućine.^[11]

Nadzorni ultrazvuk bubrega treba koristiti za praćenje razvoja nefrokalcinoze, česte komplikacije koja dodatno povećava poteškoće u koncentraciji urina.^[12]

Dostupne ograničene prognostičke informacije sugeriraju da rana dijagnoza i odgovarajuće liječenje dojenčadi i male djece s klasičnim Barterovim sindromom mogu poboljšati rast, a možda i intelektualni razvoj. S druge strane, trajna hipokalemija i hiperreninemija mogu uzrokovati progresivni tubulointersticijski nefritis, što rezultira krajnjim stadijem bolesti bubrega (zatajenjem bubrega). Uz rano liječenje disbalansa elektrolita, prognoza za pacijente s klasičnim Barterovim sindromom je dobra.

Šablon:Poremećaji nadbubrežne žlijezdeŠablon:Urološka bolest