Лютер, Мартин

Ма́ртин Лю́тер (нем. Martin Luther [ˈmaʁtin ˈlʊtɐ]; 1483 шеран 10 ноябрь, Айслебен, Саксони — 1546 шеран 18 февраль, циггахь) — керста динан Ӏилманхо, Реформаци дӀайолинарг, Библи немцойн матта йаьккхинарг. Цьуна цӀе тиллина Лютеранствон (керста динан дакъа).

Мартин Лютер
Martin Luther
Лютер 1529 шарахь
Лютер 1529 шарахь
Бакъ цӀенем. Martin Luder
ГӀуллакхан тайпатеолог, политик
Вина терахь1483 шеран 10 ноябрь({{padleft:1483|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:10|2|0}})
Вина меттигЛютерштадт-Айслебен, Саксони
Кхелхина терахь1546 шеран 18 февраль({{padleft:1546|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (62 шо)
Кхелхина меттигЛютерштадт-Айслебен, Саксони
ДаГанс Лютер (1459 — 1530)
НанаМаргарита Лютер
ЗудаКатарина фон Бора
Бераш
  1. Ханс
  2. Элизабет
  3. Магдалена
  4. Мартин
  5. Пауль
  6. Маргарет
Куьг таӀорКуьг таӀор
Мартин Лютер Викилармехь
Ганс а, Маргарита а Лютер. Лукас Кранахс диллина сурт
Мартин Лютерс йагайо булла. Диттах йина гравюра, 1557 шо
Бугенхаген Лютер д1авуллуш
ГДРн почтан марка
Мартин Лютер. Лукас Кранахс диллина сурт 1526 шо
Эшарийн гуламан Мартин Лютерс йазйина терахьшхьалхе (1524 шо)
Мартин Лютерс йазйина эшар «Ein' feste Burg»

Лютер искусствехь

Лютер Вормсехь
Фильмаш
  • «Лютер» (Luther, США-Канада, 1973 шо)
  • «Мартин Лютер» (Martin Luther, Германия, 1983 шо)
  • «Страсти по Лютеру» (ФРГ, 2003 шо). Мартин Лютер — Джозеф Файнс

Сочинениш

  • Лекции о Послании к Римлянам (1515 шо—1516 шо)
  • 95 тезисов об индульгенциях (1517 шо)
  • К христианскому дворянству немецкой нации (1520 шо)
  • О вавилонском пленении церкви (1520 шо)
  • Письмо Мюльпфорту (1520 шо)
  • Открытое письмо папе Льву Х (1520 шо), 6 сентября.
  • О свободе христианина
  • Против проклятой буллы Антихриста
  • О рабстве воли (1525 шо)
  • Большой и малый Катехизис (1529 шо)
  • Письмо о переводе (1530 шо)
  • Похвала музыке (перевод на немецкий язык) (1538)
  • О евреях и их лжи (1543 шо)

Лютерас йазйинарш арахецар

Викитекин логотип
Викитекехь ду  йозанаш
  • Luthers Werke. Kritische Gesamtausgabe. 65 Bde. Weimar: Bohlau, 1883—1993 (лучшее издание трудов Лютера, считается нормативным для исследователей наследия Лютера).
  • Luther’s Work. American Edition. 55 vls. St. Louis, 1955—1986 (перевод трудов Лютера на англ. язык; издание не окончено).
  • Лютер М. Время молчания прошло. Избранные произведения 1520—1526. — Харьков, 1994.
  • Лютер М. Перевод Библии. 1534. переиздана 1935
  • Лютер М. Избранные произведения. — СПб., 1997.
  • Лютер М. 95 тезисов. — СПб.: Роза мира, 2002.
  • Мартин Лютер - реформатор, проповедник, педагог / Ольга Курило. — РОУ. — 238 с. — 3000 экз. — ISBN 5-204-00098-4.

Билгалдахарш

Литература

  • Лютер, Мартин // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  • Blankenburg W. Überlieferung und Textgeschichte von Martin Luthers «Encomion musices» // Luther-Jahrbuch (1972), SS. 80—104.
  • Schalk C. Luther on Music: Paradigms of praise. St. Louis, 1988.
  • Ameln K. Luthers Kirchenlied und Gesangbuch: offene Fragen // Jahrbuch für Liturgik und Hymnologie XXXII (1989), SS.19—28.
  • Порозовская Б. Д. Мартин Лютер. Его жизнь и реформаторская деятельность. — СПб, 1997.
  • Гобри И. Лютер / Предисл. А. П. Левандовского. (ЖЗЛ, вып. 786) — М.: Молодая гвардия, 2000.
  • Leaver, Robin A. Luther’s liturgical music: principles and implications. Grand Rapids, Michigan, 2007.
  • The Arts and the Cultural Heritage of Martin Luther, ed. by E.Ølstrem, J.Fleischer, N.H.Petersen. Copenhagen: Museum Tusculanum Press, 2002.

Хьажоргаш