Rhestr gwledydd yn nhrefn dyddiad eu annibyniaeth

Rhestr

DyddiadBlwyddynGwladRhyddid oNodiadau
Ionawr 11804  HaitiFfrainc
Ionawr 11956  SwdanYr Aifft a'r Deyrnas Unedig
Ionawr 11960  CamerŵnFfrainc a'r Deyrnas Unedig
Ionawr 11984  BrwneiY Deyrnas UnedigAnnibyniaeth oddi wrth y Deyrnas Unedig 1984, dathliadau Diwrnod Cenedlaethol yn cael eu cynnal ar 23 Chwefror.
Ionawr 11993  Gweriniaeth SiecTsiecoslofaciaDathlu annibyniaeth Y Weriniaeth Tsiec wedi rhannu Tsiecoslofacia.
Ionawr 41948  MyanmarY Deyrnas Unedig
Ionawr 221919  WcrainUno'r Wcrain ar 22 Ionawr 1919.[1]
Ionawr 311968  NawrwAwstralia, Seland Newydd a'r Deyrnas Unedig
Chwefror 41948  Sri LancaY Deyrnas Unedig
Chwefror 71974  GrenadaY Deyrnas Unedig
Chwefror 12 a Medi 181810  TsileSbaenDatganiad o Annibyniaeth 12 Chwefror 1810, dathliad o ffurfio'r Llywodraeth Junta cyntaf 12 Medi 1810.
Chwefror 131913  TibetDiwrnod Annibyniaeth Tibet

Enillodd Tibet Annibyniaeth o Frenhinlin Manchus Qing ym 1913. Goresgynnwyd y wlad gan Tsieina ym mis Hydref 1950.

Chwefror 151804  SerbiaYmerodraeth yr OtomaniaidDiwrnod y wladwriaeth

Yn nodi dechrau Gwrthryfel Serbia ym 1804 a ddatblygodd i fod yn rhyfel am annibyniaeth oddi wrth Ymerodraeth yr Otomaniaid.

Chwefror 161918  LithwaniaYmerodraeth Rwsia ac Ymerodraeth yr AlmaenGweithred Annibyniaeth Lithwania: Annibyniaeth oddi wrth Ymerodraethau Rwsia a'r Almaen, Chwefror 1918.
Chwefror 172008  CosofoSerbiaCydnabyddiaeth ryngwladol gyfyngedig
Chwefror 181965  GambiaY Deyrnas Unedig
Chwefror 221979  Sant LwsiaY Deyrnas Unedig
Chwefror 241918  EstoniaYmerodraeth Rwsia
Chwefror 251961  CoweitY Deyrnas Unedig
Chwefror 271844  Gweriniaeth DominicaHaitiDatganiad o annibyniaeth oddi wrth Haiti ym 1844, wedi 22 mlynedd o oresgyniad.
Mawrth 11992  Bosnia-HertsegofinaIwgoslafia
Mawrth 61957  GhanaY Deyrnas Unedig
Mawrth 111990  LithwaniaYr Undeb Sofietaidd
Mawrth 121968  MawrisiwsY Deyrnas Unedig
Mawrth 201956  TiwnisiaFfrainc
Mawrth 211990  NamibiaDe Affrica
Mawrth 251821  Gwlad GroegYmerodraeth yr OtomaniaidDatganiad o annibyniaeth oddi wrth Ymerodraeth yr Otomaniaid 1821 a dechrau'r Rhyfel Annibyniaeth Gwlad Groeg .
Mawrth 261971  BangladeshPacistan
Ebrill 41960  SenegalFfrainc
Iyar 5
(Rhwng Ebrill 15 a Mai 15, yn dibynnu ar y Calendr Hebreaidd).
5708 (1948)  IsraelY Deyrnas Unedig (Mandad Palestina)Yom Ha'atzmaut

Annibyniaeth o Fandad y DU dros Balestina ar 14 Mai, 1948 (5 Iyar 5708 yn y Calendr Hebreaidd ). Dethlir Yom Ha'atzmaut ar y Dydd Mawrth, Dydd Mercher neu'r Dydd Iau agosaf i 5 Iyar, mae'r dathliad rhwng 3 a 6 Iyar; sy'n golygu y gall yr ŵyl syrthio ar unrhyw ddyddiad rhwng 15 Ebrill a 15 Mai yn ôl Calendr Gregori.

Ebrill 91991  GeorgiaUndeb Sofietaidd
Ebrill 171946  SyriaFfraincDiwrnod Ymadael
Ebrill 181980  SimbabweY Deyrnas Unedig
Ebrill 241916 IwerddonY Deyrnas UnedigCyhoeddi Gweriniaeth Iwerddon a chychwyn Gwrthryfel y Pasg, 24 Ebrill 1916.
Ebrill 271960  TogoFfrainc
Ebrill 271961  Sierra LeoneY Deyrnas Unedig
Mai 41990  LatfiaYr Undeb SofietaiddAdfer annibyniaeth oddi wrth yr Undeb Sofietaidd, 4 Mai, 1990.
Mai 101877  RwmaniaYmerodraeth yr OtomaniaidDiwrnod coroni'r tywysog Carol, 1877 fel rhan o ryfel annibyniaeth 1877-1878
Mai 151811  ParagwâiSbaen[2]Día de Independencia - Diwrnod Annibyniaeth
Mai 171814  NorwyDenmarcDiwrnod y Cyfansoddiad, yn dathlu Annibyniaeth oddi wrth Ddenmarc ym 1814, mewn undeb â Sweden hyd Fehefin 1905 - pan ddaeth Norwy yn wlad hollol annibynnol.
Mai 201902  CiwbaSbaen
Mai 202002  Timor-LestePortiwgalAnnibyniaeth oddi wrth Portiwgal yn 2002 (cydnabyddiaeth o annibyniaeth); goresgynnwyd Dwyrain Timor gan fyddin Indonesia rhwng 1975 a 1999, ond yn swyddogol parhaodd yn ardal dan reolaeth Portiwgal).
Mai 212006  MontenegroSerbia a MontenegroRhannu Serbia a Montenegro yn 2006.
Mai 241822  EcwadorSbaenCafwyd annibyniaeth ar 24 Mai 1822 wedi Brwydr Pichincha.
Mai 241993  EritreaEthiopia
Mai 251946  Gwlad IorddonenY Deyrnas Unedig
Mai 281918  ArmeniaYmerodraeth Rwsia
Mai 261918  GeorgiaYmerodraeth Rwsia
Mai 261966  GaianaY Deyrnas Unedig
Mai 281918  AserbaijanYmerodraeth RwsiaDatganiad o annibyniaeth oddi wrth Ymerodraeth Rwsia 1918 a chreu'r weriniaeth.
Mehefin 11962  SamoaSeland Newydd
Mehefin 41970  TongaY Deyrnas Unedig
Mehefin 61523  SwedenUndeb Kalmar (Scandinafia)Diwrnod Cenedlaethol Sweden

Dethlir ethol Brenin Gustav Vasa yn 1523 a chyfansoddiad newydd 1809 a 1974. Etholiad y Brenin Gustav Vasa oedd diwedd yr Undeb Kalmar a chaiff ei ystyried fel Datganiad o Annibyniaeth ffurfiol.

Mehefin 121898  Y PhilipinauSbaen Unol Daleithiau AmericaDiwrnod Annibyniaeth y Philipinau (Araw ng Kalayaan)

Dethlir datganiad 1898 ar y dydd hwn, datganiad a wnaed gan Emilio Aguinaldo yn ystod Gwrthryfel y Philipinau yn erbyn Sbaen. Cafodd Gweriniaeth y Philipinau ymreolaeth oddi wrth Unol daleithiau America ar 4 Gorffennaf 1946, sef diwrnod dathliadau eu Diwrnod Annibyniaeth - hyd at 1964.

Mehefin 171944  Gwlad yr IâDenmarcSefydlu Gweriniaeth 1944.
Mehefin 251975  MosambicPortiwgal 1975.
Mehefin 261960  MadagasgarFfrainc
Mehefin 271977  JibwtiFfrainc
Mehefin 291976  SeychellesY Deyrnas Unedig
Mehefin 301960  Gweriniaeth Ddemocrataidd y CongoGwlad Belg
Gorffennaf 11867  CanadaY Deyrnas UnedigDiwrnod Coffa Meirwon y Rhyfel Byd Cyntaf
Gorffennaf 11960  SomaliaY Deyrnas Unedig a'r Yr EidalUnwyd Trust Territory of Somalia (a adnabyddid cynt fel 'Somaliland yr Eidal') a 'Somaliland Prydain' i ffurfio Gweriniaeth Somalia. Dethlir y digwyddiad hwn ar 'Ddiwrnod Annibyniaeth'.
Gorffennaf 11962  BwrwndiGwlad Belg
Gorffennaf 11962  RwandaGwlad Belg
Gorffennaf 31944  BelarwsYr Almaen NatsïaiddRhyddhau dinas Minsk
Gorffennaf 41776  Unol Daleithiau AmericaPrydain Fawr
Gorffennaf 41993  AbkhaziaGeorgiaNid yw'n cael ei gydnabod fel gwlad annibynnol gan y Cenhedloedd Unedig (yn 2016)
Gorffennaf 51811  FeneswelaSbaen
Gorffennaf 51962  AlgeriaFfrainc
Gorffennaf 51975  Cabo VerdePortiwgal
Gorffennaf 61964  MalawiY Deyrnas Unedig
Gorffennaf 61975  ComorosFfrainc
Gorffennaf 71978  Ynysoedd Solomon
Gorffennaf 91816  Yr ArianninSbaenDatganiad o annibyniaeth oddi wrth Ymerodraeth Sbaen 1816.
Gorffennaf 92011  De SudanSwdan
Gorffennaf 101973  BahamasY Deyrnas Unedig
Gorffennaf 121975  São Tomé a PríncipePortiwgal
Gorffennaf 121979  CiribatiY Deyrnas Unedig
Gorffennaf 171992  SlofaciaTsiecoslofaciaDatganiad o Annibyniaeth yn 1992 ('Diwrnod y Cofio' hyd at 1 Ionawr 1993 pan holltwyd Tsiecoslofacia yn ddwy wlad. Wedi hynny, dathlwyd yn Slofacia fel gŵyl y banc).
Gorffennaf 20 and Awst 71810 and 1819  ColombiaSbaen
Gorffennaf 211831  Gwlad BelgYr IseldiroeddAnnibyniaeth oddi wrth yr Iseldiroedd, 4 Hydref 1830. Leopold o Saxe-Coburg-Saalfeld yn cael ei ddyrchafu'n Frenin cyntaf Gwlad Belg 21 Gorffennaf 1831.
Gorffennaf 261847  LiberiaUnol Daleithiau AmericaAnnibyniaeth oddi wrth Cymdeithas Gwladychu America, 1847.
Gorffennaf 261965  MaldifY Deyrnas Unedig
Gorffennaf 281821  PeriwSbaenFiestas Patrias
Gorffennaf 301980  FanwatwY Deyrnas Unedig a Ffrainc
Awst 11291  Y SwistirDiwrnod Cenedlaethol y Swistir

Y gynghrair yn erbyn Yr Ymerodraeth Lân Rufeinig yn 1291.

Awst 11960  BeninFfrainc
Awst 31960  NigerFfrainc
Awst 51960  Bwrcina FfasoFfrainc
Awst 61825  BolifiaSbaen
Awst 61962  JamaicaY Deyrnas Unedig
Awst 71960  Arfordir IforiFfrainc
Awst 91965  SingapôrFfederasiwn MaleisiaAr y diwrnod hwn y cofir ymwahanu (neu 'ddiarddel') y ddinas-wladwriaeth oddi wrth Ffederasiwn Malaysia ym 1965.
Awst 101809  EcwadorSbaenDatganiad o Annibyniaeth oddi wrth Sbaen ar 10 Awst 1809, ond methodd, gan y dienyddiwyd y cynllwynwyr ar 2 Awst 1910.
Awst 111960  TsiadFfrainc
Awst 131960  Gweriniaeth Canolbarth AffricaFfrainc
Awst 141947  PacistanY Deyrnas UnedigDiwrnod Annibyniaeth Pacistan (Youm-e-Azadi)
Awst 151945  Gwlad IorddonenSefydlwyd Gweriniaeth Pobl Ddemocrataidd Corea yn 1948. Rhyfel Corea 1950-1953.
Awst 151945  De CoreaAnnibyniaeth oddi wrth Ymerodraeth Japan yn 1945. Ffurfiwyd llywodraeth dros dro yn 1919. Rhyfel Corea: 1950-1953.
Awst 151947  IndiaY Deyrnas Unedig
Awst 171960  GabonFfrainc
Awst 171945  IndonesiaYr IseldiroeddDiwrnod 'Datganiad o Annibyniaeth' (Hari Proklamasi Kemerdekaan R.I.) oddi wrth yr Iseldiroedd ar 17 Awst 1945. Cydnabuodd Llywodraeth yr Iseldiroedd eu hannibyniaeth yn 1949.[3]
Awst 191919  AffganistanY Deyrnas Unedig
Awst 201000  HwngariSefydlu Hwngari fel gwlad Gristnogol a Dydd Gŵyl Brenin Cristionogol cyntaf Hwngari - Sant Steffan
Awst 201991  EstoniaYr Undeb Sofietaidd
Awst 241991  WcrainYr Undeb Sofietaidd
Awst 251825  WrwgwáiBrasilDeclaratoria de la Independencia
Awst 271991  MoldofaYr Undeb Sofietaidd
Awst 311957  MaleisiaY Deyrnas UnedigHari Merdeka

Annibyniaeth Ffederasiwn Maleisia oddi wrth Y Deyrnas Unedig yn 1957.

Awst 311962  Trinidad a ThobagoY Deyrnas Unedig
Awst 311991  CirgistanYr Undeb Sofietaidd
Medi 11991  WsbecistanYr Undeb Sofietaidd
Medi 21945  FietnamJapan, Ffrainc
Medi 21983  Gogledd CyprusDatganiad o Annibyniaeth oddi wrth Gweriniaeth Cyprus yn 1983.
Medi 61968  EswatiniY Deyrnas Unedig
Medi 71822  BrasilPortiwgal
Medi 81991  MacedoniaIwgoslafiaDen na nezavisnosta neu Ден на независноста
Medi 91991  TajicistanYr Undeb Sofietaidd
Medi 151821  Costa RicaSbaen
Medi 151821  El SalfadorSbaen
Medi 151821  GwatemalaSbaen
Medi 151821  HondwrasSbaen
Medi 151821  NicaragwaSbaen
Medi 161810  MecsicoSbaenGrito de Dolores

Annibyniaeth oddi wrth Sbaen yn 1810.Cydnabuwyd hynny 27 Medi 1821.

Medi 161963  MaleisiaHari Malaysia

Ffurfio Maleisia o Ffederasiwn Maleisia, Gogledd Borneo, Sarawak a Singapor.

Medi 161975  Papua Gini NewyddAwstralia
Medi 18 a Chwefror 121810  TsileSbaenDatganiad o Annibyniaeth 12 Chwefror 1810, dathlwyd ffurfio'r Llywodraeth Junta cyntaf ym Medi 12 1810
Medi 191983  Sant Kitts-NevisY Deyrnas Unedig
Medi 211964  MaltaY Deyrnas Unedig
Medi 211981  BelîsY Deyrnas Unedig
Medi 211991  ArmeniaYr Undeb Sofietaidd
Medi 221908  BwlgariaYmerodraeth yr Otomaniaid
Medi 221960  MaliFfrainc
Medi 241973  Gini BisawPortiwgal
Medi 301966  BotswanaY Deyrnas Unedig
Hydref 11960  CyprusY Deyrnas UnedigDaeth annibyniaeth oddi wrth y Deyrnas Unedig ar 16 Awst, 1960, ond mae diwrnod Annibyniaeth Cyprus yn cael ei ddathlu ar 1 Hydref.
Hydref 11960  NigeriaY Deyrnas Unedig
Hydref 11978  TwfalwY Deyrnas Unedig
Hydref 21958  GiniFfrainc
Hydref 31932  IracY Deyrnas Unedig
Hydref 41966  LesothoY Deyrnas Unedig
Hydref 81991  CroatiaIwgoslafia Sofietaidd
Hydref 91962  WgandaY Deyrnas Unedig
Hydref 101970  FfijiY Deyrnas Unedig
Hydref 121968  Gini GyhydeddolSbaen
Hydref 181991  AserbaijanYr Undeb Sofietaidd
Hydref 221953  LaosFfrainc
Hydref 241964  SambiaY Deyrnas Unedig
Hydref 261955  AwstriaDychwelyd sofraniaeth a datganiad o niwtraliaeth 1955.
Hydref 271979  Sant Vincent a'r GrenadinesY Deyrnas Unedig
Hydref 271991  TyrcmenistanYr Undeb Sofietaidd.[4]
Hydref 281918  Gweriniaeth SiecAwstria-HwngariDathliad o annibyniaeth Tsiecoslofacia o Ymerodrath Awstria Hwngari ym 1918
Hydref 291923  TwrciIstanbulDiwrnod Sofraniaeth

Sefydlwyd Prif Gynulliad Twrci a chafwyd Datganiad o Annibyniaeth oddi wrth Llywodraeth Istanbwl.

Tachwedd 11981  Antigwa a BarbiwdaY Deyrnas Unedig
Tachwedd 31903  PanamaColombiaBu Panama yn aelod o'r "Gran Colombia" hyd at 1903. Dethlir eu hannibyniaeth oddi wrth Colombia fel gŵyl flynyddol swyddogol ar 3 Tachwedd.
Tachwedd 31978  DominicaY Deyrnas Unedig
Tachwedd 91953  CambodiaFfrainc
Tachwedd 111918  Gwlad PwylRwsia, Prwsia ac AwstriaŚwięto Niepodległości

Adfer annibyniaeth Gwlad Pwyl yn 1918 ar ôl 123 mlynedd o'i rannu rhwng Rwsia, Prwsia, ac Awstria.

Tachwedd 111965  RhodesiaY Deyrnas UnedigDiwrnod Annibyniaeth

oddi wrth y Deyrnas Unedig yn 1965.

Tachwedd 111975  AngolaPortiwgal
Rhagfyr 11821  Gweriniaeth DominicaSbaen
Rhagfyr 61917  Y FfindirYmerodraeth Rwsia
Rhagfyr 121963  CeniaY Deyrnas UnedigJamhuri Day
Rhagfyr 161971  BahreinY Deyrnas Unedig
Tachwedd 181918  LatfiaYr AlmaenDatganiad o Annibyniaeth ar 18 Tachwedd 1918. Bu Latfia'n rhan o Ymerodraeth Rwsia hyd at y Rhyfel Byd Cyntaf, ond dygwyd y tiroedd gan Ymerodraeth yr Almaen ym Mawrth 1918.
Tachwedd 181955  MorocoFfrainc a SbaenDiwrnod Annibyniaeth (عيد الاستقلال)
Tachwedd 221943  LibanusFfrainc
Tachwedd 251975  SwrinamYr Iseldiroedd
Tachwedd 281912  AlbaniaYmerodraeth yr Otomaniaid.Datganiad gan Ismail Qemali ym 1912 a diwedd 5 canrif o berthyn i reolaeth gan Ymerodraeth yr Otomaniaid.
Tachwedd 281821  PanamaSbaen
Tachwedd 281960  MawritaniaFfrainc
Tachwedd 301966  BarbadosY Deyrnas Unedig
Tachwedd 301967  IemenY Deyrnas UnedigDatganiad annibyniaeth De Iemen o'r DU.
Rhagfyr 11640  PortiwgalUndeb Iberia1640 adfer annibyniaeth Portiwgal oddi wrth yr Undeb Iberia gyda Sbaen.
Rhagfyr 21971  Emiradau Arabaidd UnedigY Deyrnas Unedig
Rhagfyr 91961  TansanïaY Deyrnas UnedigAnnibyniaeth Tanganyika o'r DU, 1961.
Rhagfyr 111931  De AffricaY Deyrnas UnedigAnnibyniaeth oddi wrth y Deyrnas Unedig yn 1931 ('Datganiad Balfour' yn 1926, ond nid yw'r ŵyl cyhoeddus. Ffurfiwyd 'Undeb De Affrica' ar 31 Mai 1910 a Gweriniaeth De Affrica ar 31 Mai 1961 da Apartheid. Cafwyd rheolaeth gan fwyafrif ar 27 Ebrill 1994 - sy'n cael ei ddathlu'n flynyddol fel 'Diwrnod Rhyddid'.
Rhagfyr 161991  CasachstanYr Undeb Sofietaidd
Rhagfyr 181971  QatarY Deyrnas UnedigDiwrnod Annibyniaeth Qatar

Roedd y Diwrnod Annibyniaeth gwreiddiol ar 7 Medi

Rhagfyr 241951  LibiaYr EidalAnnibyniaeth oddi wrth yr Eidal ar 10 Chwefror 1947, cadarnhawyd hynny gan Brydain a Ffrainc ar 24 Rhagfyr 1951.
Rhagfyr 26 a Mehefin 251990  SlofeniaIwgoslafiaDiwrnod Undod ac Annibyniaeth

Dayddiad rhyddhau canlyniadau'r plebiscite yn 1990, a oedd yn cadarnhau newid o Iwgoslafia. Cadarnahwyd yr annibyniaeth yn 1991.

Rhagfyr 29[5]1911  MongoliaDiwrnod annibyniaeth oddi wrth y Brenhinllin Qing yn 1911.[6][7] Ond, roedd y Llywodraeth Mongolaidd newydd yn rhy wan i wrthsefyll goresgyniad gan Gweriniaeth Tsieina yn 1919 a dechrau 1921. Wedi iddynt ddisodli byddin fechan Roman von Ungern-Sternberg sefydlwyd y llu Comiwnyddol - yn swyddogol ar 11 Mehefin 1921.[8]

Cyfeiriadau