Sigwrat
Mae sigwrat (/ˈzɪɡʊˌræt/ ysgrifen gynffurf: 𒅆𒂍𒉪, Acadegː ziqqurratum / zaqārum[2] 'i ymwthio, i adeiladu'n uchel', [3] sy'n gytras ag 'ymwthio' mewn ieithoedd Semitig e.e. zaqar (זָקַר) yn Hebraeg[4][5]) yn fath o strwythur anferth a adeiladwyd ym Mesopotamia hynafol. Mae ar ffurf compownd teras o loriau neu lefelau sydd wedi eu gosod yn bellach yn ôl wrth fynd yn uwch. Ymhlith y sigwratau nodedig mae Sigwrat Fawr Ur ger Nasiriyah, Sigwrat Aqar Quf ger Baghdad, Etemenanki sydd bellach wedi'i ddinistrio ym Mabilon, Chogha Zanbil yn Khūzestān a Sialk. Credai'r Sumeriaid fod y duwiau'n byw yn y deml ar ben y sigwratau, felly dim ond offeiriaid ac unigolion uchel eu parch eraill allai fynd i mewn. Cynigiodd cymdeithas Sumerian lawer o bethau iddynt fel cerddoriaeth, cynhaeaf, a chreu cerfluniau defosiynol i fyw yn y deml.
Hanes
Daw'r gair sigwat o ziqqurratum (uchder, pinacl), yn Asyriaidd hynafol, o zaqārum (yn uchel i fyny). Sigwrat Neo-Swmeraidd yw Sigwrat Ur a adeiladwyd gan y Brenin Ur-Nammu, a'i cysegrodd er anrhydedd i Nanna/Sîn tua'r 21ain ganrif CC yn ystod Trydydd Brenhinllin Ur.[6]
Dylanwad
Mae hanes beiblaidd Tŵr Babel wedi'i gysylltu gan ysgolheigion modern ag ymgymeriadau adeiladu anferth igam-ogamiaid Mesopotamia,[7] ac yn arbennig i sigwrat Etemenanki ym Mabilon yng ngoleuni Tŵr Babel Stele [8] gan ddisgrifio ei adferiad gan Nebuchodonosor II .
Yn ôl rhai haneswyr mae'n bosibl bod cynllun pyramidau'r Aifft, yn enwedig cynlluniau grisiog y pyramidau hynaf (Pyramid Zoser yn Saqqara, 2600 BCE ), yn esblygiad o'r sigwartau a adeiladwyd ym Mesopotamia.[9] Dywed eraill y gallai Pyramid Zoser a'r pyramidiau Eifftaidd cynharaf fod wedi deillio'n lleol o feddrod siâp mainc mastaba.[10]
Profodd siâp y sigwrat adfywiad mewn pensaernïaeth fodern a phensaernïaeth Friwtalaidd ar ddechrau y 1970au. Adeilad y llywodraeth yn Baghdad yw Adeilad Al Zaqura. Mae'n gwasanaethu fel swyddfa prif weinidog Irac. Mae Gwesty'r Babylon ym Maghdad hefyd wedi'i ysbrydoli gan y sigwrat. Mae Adeilad Ffederal Chet Holifield yn cael ei adnabod ar lafar fel "y Sigwrat" oherwydd ei ffurf. Mae'n adeilad llywodraeth yr Unol Daleithiau yn Laguna Niguel, Califfornia, a adeiladwyd rhwng 1968 a 1971. Mae enghreifftiau pellach yn cynnwys The Ziggurat yn West Sacramento, Califfornia, ac Adeilad SIS yn Llundain.
