Tylluan
| Tylluanod | |
|---|---|
 | |
| Tylluan Wen (Tyto alba) | |
| Dosbarthiad gwyddonol | |
| Teyrnas: | Animalia |
| Ffylwm: | Chordata |
| Dosbarth: | |
| Is-ddosbarth: | |
| Inffradosbarth: | |
| Uwchurdd: | Neoaves |
| Urdd: | Strigiformes Wagler, 1830 |
| Teuluoedd | |
 | |
| Cyfystyron | |
Strigidae sensu Sibley & Ahlquist | |
Aderyn ysglyfaethus nosol yw tylluan (hefyd gwdihŵ), sy'n perthyn i urdd y Strigiformes.
Mae tua 229 o rywogaethau a geir bron ym mhob gwlad yn y byd.[1] Mae tylluanod yn hela mamaliaid bach, pryfed ac adar eraill ac mae ychydig o rywogaethau'n dal pysgod.[2]
Dosberthir tylluanod yn ddau isurdd: yr isurdd hwn, y Strigidae, neu'r ‘gwir dylluanod’ ac isurdd y Tytonidae, neu'r ‘dylluanod gwynion’ (barn-owls).
Mae'r dylluan mewn mytholeg clasurol yn symbol o wybodaeth, ond mewn mytholeg Geltaidd fe'i hystyrir yn aderyn marwolaeth. Trowyd Blodeuwedd yn dylluan, fel dial am odineb gyda Gronw Pebr. Ceir ei hanes ym Mhedwaredd Gainc y Mabinogi, sef Math fab Mathonwy. Cynllwyniodd Blodeuwedd gyda'i chariad Gronw Pebr, arglwydd Penllyn, i ladd Lleu, ac fel cosb cafodd hi ei throi'n dylluan gan Gwydion.
Rhestr rannol o rywogaethau
Rhestr Wicidata:
| teulu | enw tacson | delwedd |
|---|---|---|
| Cordylluan | Glaucidium passerinum | _Bia%C5%82owieza.jpg) |
| Cordylluan Bolifia | Glaucidium bolivianum |  |
| Cordylluan Brasil | Glaucidium brasilianum |  |
| Cordylluan Ciwba | Glaucidium siju | .jpg) |
| Cordylluan Hardy | Glaucidium hardyi | _in_tree.jpg) |
| Cordylluan dorchog | Glaucidium brodiei | _(48027990903).jpg) |
| Cordylluan fannog | Glaucidium perlatum | .jpg) |
| Cordylluan frongoch | Glaucidium tephronotum |  |
| Cordylluan resog Asia | Glaucidium cuculoides |  |
| Cordylluan y Gogledd | Glaucidium gnoma |  |
| Cordylluan y goedwig | Glaucidium radiatum | _Photograph_by_Shantanu_Kuveskar.jpg) |
| Cordylluan yr Andes | Glaucidium jardinii | _in_tree.jpg) |
