Αλμπέρ Φερ
Ο Αλμπέρ Φερ (Albert Fert, γενν. 7 Μαρτίου 1938) είναι Γάλλος φυσικός, βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ το 2007 από κοινού με τον Πέτερ Γκρύνμπεργκ[18] για την ανακάλυψη της γιγάντιας μαγνητοαντίστασης (GMR), που έφερε επανάσταση στη χωρητικότητα των σκληρών δίσκων.
Βιογραφικά δεδομένα
Ο Φερ γεννήθηκε στο Καρκασσόν της Γαλλίας και απεφοίτησε το 1962 από την École Normale Supérieure στο Παρίσι.[19] Εκεί παρακολούθησε τα μαθήματα μεγάλων φυσικών, όπως ήταν οι Αλφρέντ Καστλέρ και Ζακ Φριντέλ. Ως νέος είχε πάθος για τη φωτογραφία και τον καλλιτεχνικό κινηματογράφο (ήταν θαυμαστής του έργου του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν).[20]
Μετά την αποφοίτησή του από την École Normale Supérieure, ο Φερ παρακολούθησε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ και το 1963 πήρε το διδακτορικό του (doctorat de troisième cycle) από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού με μια διατριβή που εκπονήθηκε στη Σχολή Θετικών Επιστημών του Παρί-Σακλέ και στο εργαστήριο φυσικής φασματομετρίας του Πανεπιστημίου της Γκρενόμπλ.
Μετά τη στρατιωτική θητεία του, το 1965, ο Φερ έγινε επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Θετικών Επιστημών Ορσέ του Πανεπιστημίου Paris XI (Université Paris-Sud)[21], όπου εκπόνησε υπό την επίβλεψη του Ίαν Κάμπελ στο Εργαστήριο Φυσικής Στερεάς Καταστάσεως διατριβή υφηγεσίας (doctorat des sciences) με θέμα τις ιδιότητες ηλεκτρικής μεταφοράς στο νικέλιο και τον σίδηρο, την οποία ολοκλήρωσε το 1970[19] και έγινε καθηγητής α΄ βαθμίδας στην ίδια σχολή το 1976.
Ο Φερ εργάσθηκε ως διευθυντής ερευνών στο εργαστήριο φυσικής συμπυκνωμένης ύλης από το 1970 μέχρι το 1995 και κατόπιν επικεφαλής της Unité Mixte de Physique, ενός εργαστηρίου του Πανεπιστημίου Paris XI και της εταιρείας τεχνολογίας Thales.
Το 1988, μαζί με τον Πέτερ Γκρύνμπεργκ, ταυτοχρόνως και ανεξαρτήτως ο ένας από τον άλλον, ανεκάλυψαν τη γιγάντια μαγνητοαντίσταση (GMR) των μαγνητικών πολυστρωματικών υλικών.[22][23] Αυτή η ανακάλυψη αναγνωρίζεται ως η γέννηση της σπιντρονικής[24][25], ενός ερευνητικού πεδίου που συνιστά έναν νέο τύπο ηλεκτρονικής, ο οποίος εκμεταλλεύεται όχι μόνο το ηλεκτρικό φορτίο των ηλεκτρονίων, αλλά και το σπιν τους (μαγνητισμό). Η σπιντρονική έχει ήδη σημαντικές εφαρμογές. Είναι γνωστό ότι η εισαγωγή των κεφαλών αναγνώσεως GMR σε σκληρούς δίσκους έχει οδηγήσει σε σημαντική αύξηση της πληροφοριακής αποθηκευτικής τους ικανότητας.[25] `Αλλες σπιντρονικές ιδιότητες χρησιμεύουν στις M-RAM[25][26], που αναμένεται να επιδράσουν σύντομα στην τεχνολογία των υπολογιστών και των τηλεφώνων.
Ο Α. Φερ συνεισέφερε πολλά στην ανάπτυξη της σπιντρονικής και, μετά το Βραβείο Νόμπελ, εξερευνά προς την κατεύθυνση της εκμεταλλεύσεως των τοπολογικών σπιντρονικών ιδιοτήτων.[27] Οι πιο πρόσφατες εργασίες του έχουν θέμα τα τοπολογικώς προστατευμένα μαγνητικά σολιτόνια που αποκαλούνται «skyrmions»[28] και τη μετατροπή ανάμεσα στο ρεύμα φορτίου και σπιν από τοπολογικούς μονωτές.[29]
Τιμητικές διακρίσεις
- «Διεθνές Βραβείο Νέων Υλικών» από την Αμερικανική Εταιρεία Φυσικής (1994)
- Μέγα Βραβείο Φυσικής «Jean Ricard» της Γαλλικής Εταιρείας Φυσικής (1994)
- Βραβείο Μαγνητισμού της Διεθνούς Ενώσεως Καθαρής και Εφαρμοσμένης Φυσικής (IUPAP) (1994)
- Βραβείο «Europhysics» της Hewlett-Packard (1997)
- Χρυσό μετάλλιο του CNRS (2003)
- Εκλογή του ως μέλους της French Academy of Sciences (2004)
- Βραβείο Βολφ Φυσικής (2006)
- Επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φυσικής του Πολυτεχνείου του Καϊζερσλάουτερν (Οκτώβριος 2006)
- Διεθνές Βραβείο της Ιαπωνίας (300.000 ευρώ, 2007)
- Βραβείο Νόμπελ Φυσικής (2007)
- Βραβείο «Gay-Lussac Humboldt» (2014)
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
- Ο Αλμπέρ Φερ στον ιστότοπο των Βραβείων Νόμπελ