Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας

Η Διεθνής Ένωση Καθαρής και Εφαρμοσμένης Χημείας (International Union of Pure and Applied Chemistry - IUPAC) είναι διεθνής ομοσπονδία εθνικών (μη κυβερνητικών) συμβαλώμενων οργανώσεων (National Adhering Organizations) που αντιπροσωπεύουν τους χημικούς στις αντίστοιχες ανεξάρτητες χώρες. Είναι μέλος του ευρύτερου Διεθνούς Συμβουλίου Επιστημονικών Ενώσεων (International Council of Scientific Unions - ICSU).[1] Η έδρα της IUPAC βρίσκεται στη Ζυρίχη της Ελβετίας. Το διοικητικό γραφείο, γνωστό ως Γραμματεία της IUPAC (IUPAC Secretariat) βρίσκεται στο Τριγωνικό Πάρκο Έρευνας (Research Triangle Park), στη Βόρεια Καρολίνα των ΗΠΑ. Αυτό το διοικητικό γραφείο έχει επικεφαλής τον εκτελεστικό διευθυντή (executive director) της IUPAC,[2] που προς το παρόν είναι ο Λυνν Σόμπυ (Lynn Soby).[3]

Λογότυπο της IUPAC

Η IUPAC ιδρύθηκε το 1919, ως διάδοχη οργάνωση του Διεθνούς Κογκρέσου Εφαρμοσμένης Χημείας (International Congress of Applied Chemistry), με στόχο την πρόοδο της χημείας. Τα μέλη της IUPAC μπορεί να είναι ενώσεις χημικών, εθνικές ακαδημίες επιστημών ή άλλα αντίστοιχα σώματα που εκπροσωπούν (σε εθνικό επίπεδο) χημικούς. Προς το παρόν υπάρχουν 43 εθνικές συμβαλώμενες οργανώσεις και τρεις (3) συνδυασμένες συμβαλώμενες εθνικές οργανώσεις (Associate National Adhering Organizations)[1] Η Επιτροπή Εσωτερικής διαίρεσης Ονοματολογίας και Συμβολισμών (IUPAC's Inter-divisional Committee on Nomenclature and Symbols, ονοματολογία IUPAC) είναι η αναγνωρισμένη διεθνής αρχή που αναπτύσσει τα πρότυπα για την ονοματοδοσία χημικών ειδών. Από την ίδρυσή της, η IUPAC λειτουργεί πολλές διαφορετικές επιτροπές, με διαφορετικά καθήκοντα.[4] Αυτές οι επιτροπές λειτουργούν διαφορετικά σχεδιαγράμματα έργων, που περιλαμβάνουν την προτυποποίηση και την ονοματολογία,[5] βρίσκοντας τρόπους να προάγουν τη χημεία στον κόσμο[6] και δημοσιεύοντας έργα,[7] τόσο διαδικτυκά, όσο και σε μορφή έντυπων βιβλίων.

Η IUPAC είναι περισσότερο γνωστή για τα έργα της πάνω στην προτυποποίηση της ονοματολογίας στη Χημεία, αλλά οι δημοσιεύσεις της επεκτείνονται επίσης και σε πολλά άλλα πεδία που αφορούν τη χημεία, τη βιολογία και τη φυσική.[8] Παράδειγματα σημαντικών εργασιών που έγινε από την IUPAC αποτελεί η προτυποποίηση των βάσεων των νουκλεοτιδίων με βάση τις ονομασίες των κωδωνίων τους, η δημοσίευση βιβλίων για περιβαντολλοντολόγους, χημικούς και φυσικούς, οδηγώντας έτσι τον τρόπο βελτίωσης της εκπαίδευσης σε αυτές τις επιστήμες.[9][10] Η IUPAC είναι επίσης γνωστό για την προτυποποίηση των ατομικών βαρών των χημικών στοιχείων, μέσω της παλαιότερης επιτροπής της που εξακολουθεί να υφίσταται, της Επιτροπής Ισοτοπικής Αφθονίας και Ατομικών Βαρών (Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weight).Εκδίδει (μεταξύ άλλων) το βιβλίο Quantities, Units and Symbols in Physical Chemistry, γνωστό και ως «πράσινη βίβλος», με στοιχεία χημικής ορολογίας. Επίσης, το συμπληρωματικό έργο Recommendations for nomenclature and tables in biochemical thermodynamics, 1994, με συστάσεις για την ονοματολογία και πίνακες στη βιοχημική θερμοδυναμική είναι ηλεκτρονικά διαθέσιμο.[11]

Παραπομπές