Διηπειρωτικό Κύπελλο (ποδόσφαιρο)

Το Διηπειρωτικό Κύπελλο (αγγλικά: Intercontinental Cup), γνωστό επισήμως από το 1980 έως το 2004 με την ονομασία Toyota European South American Cup για εμπορικούς λόγους, ήταν ένας τελικός μεταξύ των νικητών του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης και του αντίστοιχου Κόπα Λιμπερταδόρες της Νότιας Αμερικής, τις δύο πιο ανεπτυγμένες ηπείρους του κόσμου του ποδοσφαίρου (ειδικά εκείνα τα χρόνια). Το 2005 αντικαταστάθηκε από το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων και διεξάγεται υπό την αιγίδα της FIFA.[1] Το 2017, η FIFA με συνάντηση στην Καλκούτα της Ινδίας επισήμανε επισήμως στους νικητές του κύπελλου τον τίτλο "παγκόσμιους πρωταθλητές FIFA".[2]

Διηπειρωτικό Κύπελλο
Λογότυπο της διοργάνωσης 1980–2004
ΔιοργανωτήςΟΥΕΦΑ και ΚΟΝΜΕΜΠΟΛ
Ίδρυση1960
1980 (τελική μορφή)
Κατάργηση2004
Αντικατάσταση απόΠαγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων
Αριθμός ομάδων2
Τρέχων κάτοχος Πόρτο
Περισ. κατακτήσεις Μπόκα Τζούνιορς
Μίλαν
Νασιονάλ
Πενιαρόλ
Ρεάλ Μαδρίτης
(3 τίτλοι)
ΧορηγόςToyota
Commons page Πολυμέσα σχετικά με τη διοργάνωση

Ιστορία

Το Διηπειρωτικό Κύπελλο δημιουργήθηκε το 1960 από μια ιδέα του Γάλλου Ανρί Ντελονέ, ώστε να αναδεικνύεται κάθε χρόνο η κορυφαία ομάδα στον κόσμο. Με δεδομένο ότι την εποχή εκείνη μόνο η Ευρώπη και η Νότια Αμερική είχαν αξιόλογα ποδοσφαιρικά σωματεία, ορίστηκε να το διεκδικούν οι κατ’ έτος νικήτριες ομάδες του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης και του Κόπα Λιμπερταδόρες της Νότιας Αμερικής.[3]

Αρχικά, η διοργάνωση δεν έτυχε καθολικής αποδοχής, κυρίως από τις ευρωπαϊκές ομάδες, με αποτέλεσμα δυο φορές (1975 και 1978) ο τελικός να ματαιωθεί. Επίσης, σε πέντε τελικούς (1971, 1973, 1974, 1977, 1979) συμμετείχε η φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης, έπειτα από άρνηση της κατόχου του Κυπέλλου να συμμετάσχει. Το ίδιο συνέβη το 1993, λόγω τιμωρίας της πρωταθλήτριας Ευρώπης Ολιμπίκ Μαρσέιγ.

Ως το 1979 ο τελικός διεξαγόταν σε δύο παιχνίδια στις έδρες των δύο φιναλίστ με εξαίρεση το 1973. Ως το 1968 ο νικητής αναδεικνυόταν από τις νίκες ανεξάρτητα από τα γκολ, γι’ αυτό τέσσερις φορές (1961, 1963, 1964 και 1967) χρειάστηκε και τρίτος αγώνας για την ανάδειξη του κυπελλούχου. Από το 1969 σε περίπτωση ισοβαθμίας καθιερώθηκε ο υπολογισμός των γκολ.

Τη δεκαετία του ’70 ο θεσμός αντιμετώπισε κρίση, λόγω της άρνησης πολλών ευρωπαϊκών ομάδων να συμμετέχουν. Έτσι από το 1980 καθιερώθηκε να διεξάγεται ένας τελικός το Δεκέμβριο στο Τόκιο της Ιαπωνίας και το κύπελλο αποκαλείται Toyota European South American Cup, αφού ως χορηγός ανέλαβε η ομώνυμη αυτοκινητοβιομηχανία. Από το 2001 ο τελικός διεξάγεται στο Στάδιο της Γιοκοχάμα.

Το 2005 το Διηπειρωτικό Κύπελλο αντικαταστάθηκε από το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων, το οποίο διεξάγεται υπό την αιγίδα της FIFA πάλι στην Ιαπωνία. Η ΦΙΦΑ είχε προσπαθήσει να κάνει μια ανάλογη διοργάνωση και το 2000 αλλά δεν βρήκε αποδοχή και η προσπάθεια δεν είχε συνέχεια.

Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων συμμετέχουν σε έναν πρώτο γύρο οι πρωταθλήτριες ομάδες των υπόλοιπων τεσσάρων ηπείρων (Ασίας, Αφρικής, Βόρ. Αμερικής και Ωκεανίας). Οι νικήτριες αντιμετωπίζουν στους ημιτελικούς τις εκπροσώπους της Ευρώπης και της Νότ. Αμερικής.

Πολυνίκης του θεσμού είναι έξι ομάδες από 3 κατακτήσεις η καθεμία: η Πενιαρόλ και η Νασιονάλ από την Ουρουγουάη, η Ρεάλ Μαδρίτης (Ισπανία), η Μίλαν (Ιταλία), η Μπόκα Τζούνιορς (Αργεντινή) και η Σάο Πάολο (Βραζιλία). Συνολικά το κύπελλο έχουν κατακτήσει 27 διαφορετικές ομάδες από 11 χώρες. Περισσότερες νίκες έχουν οι ομάδες της Αργεντινής: 6 φορές. Στις ομάδες υπολογίζεται και η Κορίνθιανς που κατέκτησε το Α΄ Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων της FIFA, που διεξήχθη του 2000 πριν ακόμα καταργηθεί το διηπειρωτικό.

Από τα 45 (ή 46 με του 2000) κύπελλα, τα 24 έχουν κατακτήσει ομάδες της Ν. Αμερικής (25 με εκείνο της Κορίνθιανς) και τα 22 ευρωπαϊκές.[4]

Οι τελικοί

1960 ως 1979

Διπλοί τελικοί[4]

ΈτοςΤελικόςΣκορ
1960 Ρεάλ ΜαδρίτηςΠενιαρόλ 0-0, 5-1
1961 ΠενιαρόλΜπενφίκα 0-1, 5-0, 2-1 (2-1 νίκες)
1962 Σάντος - Μπενφίκα 3-2, 5-2
1963 ΣάντοςΑΚ Μίλαν 2-4, 4-2, 1-0 (2-1 νίκες)
1964 ΊντερΙντεπεντιέντε Αβεγιανέδα 0-1, 2-0, 1-0 (παράταση) (2-1 νίκες)
1965 ΊντερΙντεπεντιέντε Αβεγιανέδα 3-0, 0-0
1966 Πενιαρόλ - Ρεάλ Μαδρίτης 2-0, 2-0
1967 Ρασίνγκ ΚλουμπΣέλτικ Γλασκόβης 0-1, 2-1, 1-0 (2-1 νίκες)
1968 Εστουντιάντες Λα ΠλάταΜάντσεστερ Γιουνάιτεντ 1-0, 1-1
1969 ΑΚ Μίλαν - Εστουντιάντες Λα Πλάτα 3-0, 1-2
1970 Φέγενορντ - Εστουντιάντες Λα Πλάτα 2-2, 1-0
1971 ΝασιονάλΠαναθηναϊκός 1-1, 2-1
1972 ΑΦΚ Άγιαξ - Ιντεπεντιέντε Αβεγιανέδα 1-1, 3-0
1973 ΙντεπεντιέντεΓιουβέντους 1-0 (Ρώμη)
1974 Αθλέτικο Μαδρίτης - Ιντεπεντιέντε 0-1, 2-0
1975Δεν έγινε
1976 Μπάγερν ΜονάχουΚρουζέιρο 2-0, 0-0
1977 Μπόκα ΤζούνιορςΓκλάντμπαχ 2-2, 3-0
1978Δεν έγινε
1979 ΟλίμπιαΜάλμε ΦΦ 1-0, 2-1

1980 ως 2004

Τελικός στο Τόκιο (Toyota European South American Cup)[4]

ΈτοςΤελικόςΣκορ
1980 ΝασιονάλΝότιγχαμ Φόρεστ 1-0
1981 ΦλαμένγκοΛίβερπουλ 3-0
1982 ΠενιαρόλΆστον Βίλα 2-0
1983 ΓκρέμιοΑμβούργο 2-1 (παράταση)
1984 ΙντεπεντιέντεΛίβερπουλ 1-0
1985 ΓιουβέντουςΑρχεντίνος Τζούνιορς 2-2 (4-2 πέναλτι)
1986 Ρίβερ ΠλέιτΣτεάουα Βουκουρεστίου 1-0
1987 ΦΚ Πόρτο - Πενιαρόλ 2-1 (παράταση)
1988 ΝασιονάλΠΣΦ Αϊντχόφεν 2-2 (7-6 πέναλτι)
1989 ΑΚ ΜίλανΑτλέτικο Νασιονάλ 1-0 (παράταση)
1990 ΑΚ Μίλαν - Ολίμπια 3-0
1991 Ερυθρός Αστέρας ΒελιγραδίουΚόλο-Κόλο 3-0
1992 Σάο ΠάολοΜπαρτσελόνα 2-1
1993 Σάο Πάολο - ΑΚ Μίλαν 3-2
1994 Βέλες Σάρσφιλντ - ΑΚ Μίλαν 2-0
1995 Άγιαξ - Γκρέμιο 0-0 (4-3 πέναλτι)
1996 Γιουβέντους - Ρίβερ Πλέιτ 1-0
1997 Μπορούσια Ντόρτμουντ - Κρουζέιρο 2-0
1998 Ρεάλ ΜαδρίτηςΒάσκο ντα Γκάμα 2-1
1999 Μάντσεστερ ΓιουνάιτεντΠαλμέιρας 1-0
2000 Μπόκα ΤζούνιορςΡεάλ Μαδρίτης 2-1
2001 Μπάγερν Μονάχου - Μπόκα Τζούνιορς 1-0
2002 Ρεάλ Μαδρίτης - Ολίμπια 2-0
2003 Μπόκα Τζούνιορς - ΑΚ Μίλαν 1-1 (3-1 πέναλτι)
2004 ΦΚ ΠόρτοΌνσε Κάλντας 0-0 (8-7 πέναλτι)

Τίτλοι ανά σύλλογο

Το τρόπαιο στα χέρια παραγόντων της Εστουδιάντες το 1968
ΣύλλογοςΚύπελλαΤελικοίΈτη
Πενιαρόλ
3
2
1961, 1966, 1982
Νασιονάλ Μοντεβιδέο
3
-
1971, 1980, 1988
ΑΚ Μίλαν
3
4
1969, 1989, 1990
Ρεάλ Μαδρίτης
3
2
1960, 1998, 2002
Μπόκα Τζούνιορς
3
1
1977, 2000, 2003
Σάο Πάολο
2
-
1992, 1993
Σάντος
2
-
1962, 1963
Ίντερ
2
-
1964, 1965
Ιντεπεντιέντε
2
4
1973, 1984
ΑΦΚ Άγιαξ
2
-
1972, 1995
Γιουβέντους
2
1
1985, 1996
Μπάγερν Μονάχου
2
-
1976, 2001
ΦΚ Πόρτο
2
-
1987, 2004
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ
1
1
1999
Ρασίνγκ Κλούμπ
1
-
1967
Εστουντιάντες Λα Πλάτα
1
2
1968
Φέγενορντ
1
-
1970
Ατλέτικο Μαδρίτης
1
-
1974
Ολίμπια
1
2
1979
Φλαμένγκο
1
-
1981
Γκρέμιο ΦΜΠΑ
1
1
1983
Ρίβερ Πλέιτ
1
1
1986
Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου
1
-
1991
Βέλες Σάρσφιλντ
1
-
1994
Μπορούσια Ντόρτμουντ
1
-
1997
  • Η Κορίνθιανς κατέκτησε το Α΄ Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων που διοργάνωσε εκτός σειράς η FIFA το 2000.

Τίτλοι ανά χώρα

ΧώραΣύλλογοιΚύπελλαΈτη
 Αργεντινή691967, 1968, 1973, 1977, 1984, 1986, 1994, 2000, 2003
Ιταλία371964, 1965, 1969, 1985, 1989, 1990, 1996
 Ουρουγουάη261961, 1966, 1971, 1980, 1982, 1988
 Βραζιλία661962, 1963, 1981, 1983, 1992, 1993
 Ισπανία241960, 1974, 1998, 2002
 Γερμανία231976, 1997, 2001
Ολλανδία231970, 1972, 1995
 Πορτογαλία121987, 2004
 Παραγουάη111979
Γιουγκοσλαβία111991
 Αγγλία111999

Τίτλοι ανά ήπειρο

ΣυνομοσπονδίαΣύλλογοιΧώρεςΚύπελλα
ΚΟΝΜΕΜΠΟΛ
13
4
22
ΟΥΕΦΑ
12
7
21

Δείτε επίσης

Παραπομπές

Σημείωση