Κινέζοι Χαν
Οι Κινέζοι Χαν[29][30][31][32][33][34][35] (Κινέζικα: 漢人, πινγίν: Hànrén, κυριολεκτικά "Χαν",[36] ή 漢族, Hànzú, κυριολεκτικά "εθνότητα Χαν"[37] ή "εθνική ομάδα Χαν"[38]) ή απλώς Χαν[34][35], είναι ανατολική ασιατική εθνοτική ομάδα και έθνος[39][40][41] και η κυρίαρχη εθνότητα της Κίνας, αποτελώντας το 92% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Αποτελούν επίσης την κυρίαρχη εθνότητα της Ταϊβάν (95% του πληθυσμού)[42][43], και της Σιγκαπούρης (76% του πληθυσμού)[44]. Επίσης, αποτελούν το 23% του πληθυσμού της Μαλαισίας, και περίπου το 18% του παγκόσμιου πληθυσμού[45][46]. Οι Κινέζοι Χαν είναι η μεγαλύτερη εθνότητα στον κόσμο με πάνω από 1,3 δις μέλη. Στο Χονγκ Κονγκ και το Μακάου, δύο ειδικές διοικητικές περιοχές της Κίνας, η συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων είναι Κινέζοι αλλά δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για τους Χαν[47][48][49].
| Συνολικός πληθυσμός | |
|---|---|
| Περίπου 1.3 δισεκατομμύριο[1] | |
 Κίνα | 1.260 δισεκατομμύρια[2] |
 Ταϊβάν | 22.575.365 |
 Ταϊλάνδη | 9.392.792[3] |
 Μαλαισία | 6.650.000[4] |
 Ηνωμένες Πολιτείες | 3.794.673[5] |
 Ινδονησία | 2.832.510[6] |
 Σιγκαπούρη | 2.547.300[7] |
 Μιανμάρ | 1.637.540[8] |
 Καναδάς | 1.469.195[9] |
 Φιλιππίνες | 1.350.000[10] |
 Περού | 1.300.000[11] |
 Αυστραλία | 1.213.903[12] |
 Βιετνάμ | 823.071[13] |
 Ιαπωνία | 730.890[14] |
 Ηνωμένο Βασίλειο | 433.150[15] |
 Νότια Αφρική | 350.000[16] |
 Ιταλία | 333.986[17] |
 Ρωσία | 998.000[11] |
 Γαλλία | 600.000–700.000[11] |
 Γερμανία | 212.000[18] |
 Νότια Κορέα | 210.000[19] |
 Καμπότζη | 210.000[20] |
 Ισπανία | 171.508[21] |
 Ινδία | 189.470[11] |
 Λάος | 185.765[11] |
 Βραζιλία | 151.649[11] |
 Ολλανδία | 144.928[11] |
 Παναμάς | 135.000[22][23] |
 Νέα Ζηλανδία | 96.000[24] |
 Μεξικό | 70.000[25] |
 Φινλανδία | 23.500 |
 state | 19.170[26] |
 Δημοκρατία της Ιρλανδίας | 11.218[27] |
| Γλώσσες | |
| Κινέζικα | |
| Θρησκεία | |
| Μη θρησκευόμενοι, Κινεζική παραδοσιακή θρησκεία (συμπεριλαμβανομένου του Ταοϊσμού, προγονικής λατρείας, Κομφουκιανισμού κ.α.), Βουδισμός Μαχαγιάνα, Χριστιανισμός και άλλες πίστεις.[28] | |
| Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες | |
| Σινοθιβετικοί λαοί | |
Ορισμένες πηγές αναφέρονται στους Κινέζους Χαν άμεσα ως "Κινέζους" ή τους ομαδοποιούν με άλλους σινοθιβετικούς λαούς. | |
Το όνομα Χαν προέρχεται από τη δυναστεία Χαν της Κίνας, που διαδέχθηκε τη σημαντική αλλά μικρής διάρκειας δυναστεία Τσιν. Η περίοδος της δυναστείας Χαν θεωρείται ως η πρώτη "Χρυσή Εποχή" της περιόδου της Αυτοκρατορικής Κίνας, λόγω της προβολής ισχύος και επιρροής της σε ένα μεγάλο τμήμα της Ασίας. Ως αποτέλεσμα της δόξας της δυναστείας τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στα εξωτερικά ζητήματα, πολλοί Κινέζοι ξεκίνησαν να προσδιορίζουν τους εαυτούς τους ως Χαν, μια ονομασία που συνεχίζεται έως σήμερα. Παρομοίως, η κινεζική γλώσσα από τότε έφτασε να ονομάζεται γλώσσα Χαν.
Ο ιδρυτής της δυναστείας Χαν, αυτοκράτορας Λιόου Μπανγκ, αρχικώς είχε αναγνωριστεί ως βασιλιάς της περιοχής Χαντζόνγκ μετά την ανατροπή της δυναστείας Τσιν, ένας τίτλος που αργότερα συντμήθηκε στο "Ο Βασιλιάς των Χαν". Το όνομα Χαντζόνγκ με τη σειρά του προήρχετο από τον ποταμό Χαν, που ρέει ανάμεσα στις πεδιάδες της περιοχής. Ο ποταμός Χαν με τη σειρά του όφειλε το όνομά του σε εκφράσεις όπως Τιενχάν (δηλ. "ο Ουράνιος Ποταμός"), Γινχάν (δηλ. "ο Ασημένιος Ποταμός"), Σινγκχάν (δηλ. "Ο Ποταμός Αστέρι") ή Γιουνχάν (δηλ. "Ο Ποταμός Σύννεφο"), όλες τους παλαές κινεζικές ποιητικές ονομασίες για τον Γαλαξία μας.
Πριν από την περίοδο της δυναστείας Χαν, οι αρχαίοι Κινέζοι λόγιοι χρησιμοποιούσαν στα κείμενά τους τον όρο Χουασιά, ήτοι οι "Μεγαλοπρεπείς Σια", προκειμένου να περιγράψουν την κυρίως Κίνα ως μια περιοχή θαυμαστής ευημερίας και πολιτισμού, ενώ οι απλοί Κινέζοι αναφέροντο ως "Χουά" ή "Σια" (μονοσύλλαβη λέξη η Σια). Οι παραπάνω όροι συνέβαλαν στην ανάπτυξη του όρου Χουαρέν (δηλ. "οι άνθρωποι Χουά"), ενός όρου που χρησιμοποιείται συχνά σήμερα από τους Κινέζους εκτός της χώρας για να προσδιορίσουν την εθνική τους ταυτότητα-προέλευση, καθώς και στην ανάπτυξη ενός φιλολογικού ονόματος για την Κίνα, του ονόματος Τζονγκχουά (δηλ. "οι κεντρικοί Χουά").
Προϊστορία
Η προϊστορία της εθνότητας των Χαν είναι στενά περιπεπλεγμένη τόσο με τα γραπτά αρχεία όσο και με τη μυθολογία. Οι Κινέζοι Χαν έλκουν την καταγωγή τους από μια συνομοσπονδία γεωργικών φυλών της Νεολιθικής/πρώιμης Eποχής του Xαλκού, οι οποίες ζούσαν κατά μήκος του λεκανοπεδίου Γκουαντζόνγκ και του λεκανοπεδίου του Κίτρινου ποταμού στη σημερινή βόρεια Κίνα.
Συγγραφείς της περιόδου των δυναστειών των Δυτικών Τζόου και Χαν ανάγουν την αρχαία καταγωγή των Κινέζων Χαν σε πληροφορίες βασισμένες σε υλικό θρύλων και μύθων της περιόδου της δυναστείας Σανγκ, ενώ ο διάσημος Κινέζος ιστορικός Σιμά Τσιεν τοποθετεί τη βασιλεία του "Κίτρινου Αυτοκράτορα" (Χουάνγκ Ντι), του μυθικού ηγέτη της συνομοσπονδίας φυλών Γιοουσιόνγκ, στην αρχή της κινεζικής ιστορίας. Ο "Κίτρινος Αυτοκράτορας" παραδοσιακά θεωρείται ότι ενσωμάτωσε στις δυνάμεις του τις δυνάμεις της γειτονικής συνομοσπονδίας φυλών Σεννόνγκ, μετά την ήττα του αρχηγού της δεύτερης, "Αυτοκράτορα-Φλόγα" (Γιεν Ντι) στη μάχη της Μπαντσιουέν (Banquan). Η νεοδημιουργηθείσα από τη συγχώνευση συνομοσπονδία φυλών Γιενχουάνγκ, νίκησε τον εχθρό από τα ανατολικά, ήτοι τη φυλή Τσιγιόου από τη συνομοσπονδία φυλών Τζιουλί, στη μάχη στην περιοχή Τζουολού, και επέβαλαν την πολιτιστική τους κυριαρχία στην περιοχή των Κεντρικών Πεδιάδων. Μέχρι σήμερα, οι Κινέζοι Χαν αναφέρονται στους εαυτούς τους ως απογόνους των Γιεν και Χουάνγκ (δηλ. των δυνάμεων των αυτοκρατόρων Γιεν Ντι και Χουάνγκ Ντι από τις οποίες προέκυψε η συνομοσπονδία φυλών Γιενχουάνγκ).