Britelira referendumo de 2016

Kongrue kun manifesta ordono de la Konservisma Partio, la jura bazo por referendumo estis establita fare de la Brita Parlamento pere de leĝo European Union Referendum Act 2015. Ĝi estis la dua fojo kiam la brita voĉdonantaro ricevis peton voĉdoni pri la afero de la membreco en la Eŭropa Unio: nome la unua referendumo okazis en 1975, kiam plua membreco estis aprobita de 67% de voĉdonantoj.^[4]

Tiuj kiuj favoris retiriĝon de Unuiĝinta Reĝlando el la Eŭropa Unio – ofte menciita angle kiel Brexit (Briteliro, nome vortokunfando el “British” (brita) kaj “exit” (eliro))^[5][6] – asertis ke la EU montras demokratian deficiton kaj ke esti membro subfosis nacian suverenecon, dum tiuj kiuj favoris membrecpluigon asertis ke en mondo kun multaj supernaciaj organizoj ajna perdo de suvereneco estas kompensata de la profitoj el la membreco en EU. Tiuj kiuj volis eliri el la EU asertis ke ĝi estus: ebligi ke la UR pli bone kontrolu enmigradon, tiele malpliigante la premon sur la publikaj servoj, loĝado kaj laborpostenoj; ŝparu milojn da milionoj da pundoj pro membrecaj monkontribuoj a la EU; ebligi ke la UR faru sian propran komerctraktadojn; kaj liberigi la UR el la eŭropuniaj regularoj kaj burokrataro kion ili vidas kiel sennecesaj kaj multekostaj. Tiuj kiuj volis resti asertis ke forlasi la EU estus: riskigi la prosperon de la UR; malpliigi ties influon super mondaj aferoj; endanĝerigi la nacian sekurecon pro limigo de la aliro al la komunaj eŭropuniaj krimdatumbazoj; kaj rezulto en komercaj barieroj inter la UR kaj la EU. Specife, ili asertis ke ĝi kondukus al laborpostenaj perdoj, malpliigoj de investado en la UR kaj riskoj al negocado.^[7]

Britain Stronger in Europe (Britio pli forta en Eŭropo) estis la ĉefa grupo kiu kampanjis por ke UR restu en la EU, kaj Vote Leave (Voĉdonu Foriron) la ĉefa grupo kiu kampanjis por ke UR abandonu la EU. Enmiksiĝis ankaŭ multaj aliaj kampanjogrupoj, politikaj partioj, entreprenoj, sindikatoj, gazetaro kaj gravulaj individuoj.

Tiu referendumo rezultis en ĝenerala voĉdonado por lasi la EU, pro 51.9% super 48.1%.^{[8][9][10][11]} Tamen, la voĉdonado estis disa inter la konstituantaj landoj de la Unuiĝinta Reĝlando, kun Anglio kaj Kimrio voĉdonantaj por eliro, kaj Skotlando kaj Norda Irlando voĉdonantaj por la restado.^[12] En reago al la rezulto, la Skotia Registaro jam anoncis la 24an de junio 2016 ke funkciuloj planos por "tre verŝajna" dua referendumo por la skota sendependeco el la Unuiĝinta Reĝlando.^[13] Financaj merkatoj reagis negative al la rezulto: borsaj indicoj falis draste, same kiel la valoro de la brita pundo (5–10% dum la komencaj horoj post la decido). La referendumo estis konektita al la interna luktado ene de la reganta konservativa partio, kaj la ĉefministro asertis ke li rezignos ĉar sia flanko malvenkis en la referendumo,^[14] kaj tion li faris laŭlonge de la 24a de junio 2016, fakte li anoncis ke li elposteniĝos Oktobre.^[15]

• (January 2000) “Britain: anatomy of a Eurosceptic state”, Journal of European Integration 22 (1), p. 15–33. doi:10.1080/07036330008429077. 

• (March 2007) “Proximate factors in the mobilization of anti‐EU groups in France and the UK: the European Union as first‐order politics”, Journal of European Integration 29 (1), p. 3–21. doi:10.1080/07036330601144177. 

• (April 2016) “The Economics of a Brexit”, Intereconomics 51 (2), p. 46–47. doi:10.1007/s10272-016-0574-2. 

• European Union ĉe la Projekto por Malferma Katalogo
• Electoral Commission guide to the EU Referendum Arkivigite je 2016-05-22 per la retarkivo Wayback Machine
• BBC News – EU Referendum
• Brita insularo: Timigitaj per mensogoj en retgazeto Nia Mondo