Project Gutenberg

Projekto Gutenberg estis lanĉita de Michael Hart en 1971, kiam li estis studento ĉe universitato de Illinois. Li komencis per enkomputiligo de la Usona Deklaro de Sendependeco.Hart (kiel studento ĉe la universitato de Ilinojso)akiris aliron al SDS Sigma-5 komputilego, kaj li ricevispreskaŭ senliman kvanton de komputilo-tempo.Hart diris ke li volis "doni reen" tiun donacon per farado de iagrandvaloraĵo. Lia komenca celo estis publikhavebligi la 10,000 plej konsultitajn librojnmalplejkoste, antaŭ la fino de la 20-a jarcento.

Tiu komputilo estis unu el la 15 nodoj de la pra-Interreto.Hart kredis, ke komputiloj estonte devus esti alireblaj por nespecialistoj.Li decidis senkoste igi verkojn de literaturo haveblaj en elektronika formo.Ĝia nomo devenis de la elpensinto de movebla tipo, germano Johannes Gutenberg.

Ĉiuj tekstoj estis entajpitaj permane ĝis malfruaj 1980aj jaroj,kiam skaniloj kaj optika-signorekona softvaro pliboniĝis kaj pli vaste havebliĝis. Tiam libroskanado iĝis pli farebla. En la 1990-aj jaroj, Hart translokigis la projekton al Illinois Benedictine College.

En 2000, neprofitcela organizaĵo fondiĝis por pritrakti la leĝajn bezonojn de la projekto.Ĝi nomiĝis "Project Gutenberg Literary Archive Foundation".

Charles Franks ankaŭ fondis Distributed Proofreaders(Distribuitajn korektistojn) en 2000, por distribui la provlegadonde skanitaj tekstoj inter multaj volontuloj per la interreto.Tiu klopodo tre kreskigis la nombron kaj diversecon de tekstoj aldonitaj al Project Gutenberg,kaj ankaŭ provizis bonan komencmetodon por novaj volontuloj.

Ekde 2004, nova reta katalogo de la projekto pli faciligis foliumadon, aliradon kaj hiperligadon.Gutenberg-Projekto nun estas gastigita per ibiblio (antaŭe SunSITE.unc.edu kaj MetaLab.unc.edu) ĉe la Universitato de Norda Karolino ĉe Chapel Hill.

Ĝia tekstaro estas havebla per la Interreto.

Ekde mezo de junio 2012, Projekto Gutenberg havis pli ol 40,000 libraĵojn en la kolekto, kaj pli da e-libroj estas aldonitaj ĉiun tagon.Krom literaturo (kiel ekzemple romanoj, poeziaroj, noveloj kaj dramoj), la projekto ankaŭ havaskuirlibrojn, referenclibrojn kaj numerojn de gazetoj.La kolekto ankaŭ havas kelkajn ne-tekstaĵojn, ekzemple sondosierojn kaj muziknotacio-dosierojn.

La plejparto de la eldonoj estas anglalingva, sed multaj alilingvajverkoj ankaŭ estas haveblaj; plej multnombraj estas la franca, la germana, la finna, la nederlanda, la portugala, kaj la ĉina.

Laŭeble, ĉiuj tekstoj havebligas nurtekst-formate. Ankaŭ multaj havebligas HTMLe.

Michael Hart diris en 2004, The mission of Project Gutenberg is simple: "To encourage the creation and distribution of ebooks." (La celo de Gutenberg-Projekto estas simpla: Stimuli la kreadon kaj distribuadon de e-libroj.)Li volas plejeble provizi multaj e-libroj je multaj formatoj,legebla al la tuta mondo je plej multaj lingvoj. Ankaŭ, slogano de la projekto estas break down the bars of ignorance and illiteracy. (Detruu la barojn de nescio kaj analfabeteco.)

Project Gutenberg estas malcentrigita. Ekzemple, ne ekzistas oficiala selektado-listopri kiuj tekstoj oni devas aldoni. Anstataŭe, individuaj volontuloj preparas tekstojnlaŭ intereso, aŭ havebleco. Oni intencas, ke la gutenberg-projekta kolektolongtempe daŭros, kaj konservos libraĵojn, tiel ke ili ne povas perdiĝipro iu ajn unuloka akcidento. Por certigi tion, la tuta kolekto estassekurkopiata ofte kaj kopiita al serviloj en multaj malsamaj lokoj.

Project Gutenberg tre zorgas pri la statuson de ĝiaj e-libroj laŭ usonaj kopirajtleĝoj. Oni povas aldoni materialon al la arkivo nur post kopirajtokontrolo.

Malkiel iomaj aliaj ciferecaj bibliotekoj, la Gutenberg-Projekto ne pretendasnovan kopirajton por ĝiaj publikigitaj titoloj. Anstataŭe, ĝi sugestas, ke oni libere reproduktukaj distribuadu ilin.

La plej multaj libroj en la kolekto estas distribuitaj kiel publika havaĵo laŭ usona kopirajtleĝo.

Ekzistas ankaŭ kelkaj kopirajtigitaj tekstoj, kiun Project Gutenberg distribuas kun permeso de la kopirajtposedanto.

Kelkaj homoj kritikis Gutenberg-Projekton por manko de klera rigoroen ĝiaj e-tekstoj: ekzemple, ne ĉiam ekzistas adekvataj informoj pri la origina eldono uzita,kaj kelkafoje forlaso de originalaj antaŭparoloj. Tamen, John Mark Ockerbloom de laUniversitato de Pensilvanio notis, ke Gutenberg-Projekto estas respondema koncernetraktado de eraroj post kiam ili estas identigitaj, kaj la plejparto de novajtekstoj nun inkludas specifajn fonteldonajn informojn. En multaj kazoj la eldonojankaŭ estas ne la plej nunaj sciencaj eldonoj, ĉar tiuj pli postaj eldonoj estas jam kopirajtitaj.

Ĉiuj ligitaj projektoj estas sendependaj organizoj,kiuj havas la samajn idealojn, kaj estis donita permeso uzi la Project Gutenberg-an nomon. Ili ofte havas specialan landon, aŭ lingvan fokuson.

• Project Gutenberg Australia [1]
• Project Gutenberg of the Philippines [2] Arkivigite je 2007-08-24 per la retarkivo Wayback Machine
• Project Gutenberg of Taiwan [3] Arkivigite je 2011-05-11 per la retarkivo Wayback Machine
• Project Gutenberg Europe [4] Arkivigite je 2007-08-20 per la retarkivo Wayback Machine
• Project Gutenberg Luxembourg [5]
• Projekti Lönnrot [6]
• Project Gutenberg Canada [7]

• Guglo-libroj [8]
• Open Content Alliance [9] Arkivigite je 2016-11-13 per la retarkivo Wayback Machine

• Oficiala retejo
• Esperantolibroj ĉe Project Gutenberg Arkivigite je 2015-04-21 per la retarkivo Wayback Machine
• Team Esperanto - Grupo preparas pli da Esperantolibroj por PG ĉe Distributed Proofreaders
• Project Gutenberg News - Novaĵoj de Project Gutenberg. Kun arkivo ekde 1989. (Anglalinvge)