بحث:شیر (صورت فلکی)
افسانه
نا م یک صورت فلکی در نیمکره شمالی آسمان .ستارگاني كه امروزه به نام اسد خوانده مي شوند در فرهنگهاي باستاني، سومري ، بابلي، ايراني، سوري، يوناني و رومي شناخته شده بودند.
سر صورت فلكي شير و يال آن با هم شكل داس را مي سازند. در ران شير يك مثلث از ستارگان وجود دارند.
در افسانه هاصورت فلكي اسد حتي در زمان مصريان باستان هم مورد احترام بوده است ، زيرا به هنگام طغيان سالانه با بركت رود نيل خورشيد در اين صورت فلكي قدم مي گذاشت . اين طغيان براي باروري زمين اهميت داشت . امروزه هنوز هم فواره هاي سنگي زيبايي به شكل شير ، كه در آنها آب از دهان مجسمه سنگي جاري است ، ارتباط اين صورت فلكي را با طغيان رود نيل به ياد بينندگان مي آورد .
اين صورت فلكي نافذ و درخشان همچنين انسان را با ياد هركول قهرمان بزرگ افسانه اي يونان مي اندازد . اين قهرمان ماموريت داشت شيرنيميا را كه در نزديكي قصبه نيميا ( nemea ) موجب اذيت و آزار و اضطراب مردم شده بود ، از پا در آورد . جانور درنده عملا" شكست ناپذير و پوست او سخت تر از فولاد بود . غاري كه شير در آن مي زیست دو راه خروجي داشت و جانور درنده به راحتي مي توانست خود را نجات دهد . هركول يكي از راههاي خروجي را بست و بر سر راه خروجي ديگر به كمين شير خطرناك و ترسناك نشست . سرو كله جانور درنده خيلي زود پيدا شد . هركول با كمان خود نيزه هايي به سوي حيوان انداخت ، ولي نيزه ها به پوست سخت جانور كارگر نيفتاد و كمانه كرد . هركول بالاخره موفق شد حيوان درنده را با دستهايش خفه كند . جانور مرده نيز براي هركول مشكلات زيادي ايجاد كرد ، زيرا كندن پوست حيوان با ابزار معمولي غير ممكن مي نمود . تنها يال شير كه سخت تر از الماس بود ، توانست به قهرمان كمك كند تا عاقبت پوست را پاره كند و از بدن جانور جدا سازد . او پوست با شكوه و فولاد مانند شير را در بر كرد و به اين ترتيب خود ، روئين تن و شكست ناپذير شد .
خداي خدايان صورتهاي فلكي زئوس ، عاقبت شير را به يكي از زيباترين صورتهاي فلكي منطقة البروج تبديل كرد ، تا ما را در تمام زمانها به ياد پيكارهاي قهرمانانه هركول بياندازد . بسياري از اقوام باستاني ستاره اصلي صورت فلكي را كه " قلب الاسد " نام دارد مظهر قدرت و فرمانرواي آسمان مي شمردند . ایرانیها آن را يكي از چهار نگهبان آسمان مي دانستند كه ثروت ، قدرت و افتخار با خود مي آورد . امروزه مي دانيم كه ستاره قلب الاسد حدود 85 سال نوري از زمين فاصله دارد و ۳۵۰ بار نوراني تر از خورشيد مي درخشد .
منبع: دانشنامه ستاره شناسی
اسد : به معنی شیر صورت شمالی منطقه البروج است . در نجوم احکامی ، اسد برجی است ثابت ، نر ، ربیعی ، شمالی ، آتشی ، گرم و خشک و روزی ، خانه ی خورشید و شریک زحل و وبال زحل است . رب ( صاحب ) روز اسد ، خورشید و رب شب آن ، مشتری است . در خرافات یونان ، برج اسد همان شیری است که هرکول در کودکی آن را در کوه المپ به قتل رسانید ، ژوپیتر آن شیر را به احترام هرکول به آسمان برد . در احکام و منسوبات برج ها ، دلیری ، سخت دلی ، جفا کاری ، غرور و فراموشی به برج اسد نسبت داده شده است . اسد خداوند سواران ، ضرابان و عیاران است . برج اسد نماینده ی آسمان و شیران دست آموز و وحشی و هر حیوانی که دارای پنجه است ، می باشد. مزارع پراکنده و گیاهان و رودخانه های تند و آتش هایی که در زمین نهان است و همچنین تاریکی ها به وی نسبت داد. شیر ، شیر گردون ، شیدا نجم ، شیر رخ ، شیر فلک ، شیر آسمان ، شیر سپهر ، شیر سما ، شیر مرغزار فلک و نظایر آن در شعر فارسی همگی کنایه از برج اسد است .
منبع: گروه آموزشی ادبیات میامی
یکی از نقشهای پلکانهای آپادانا نقش شیر و گاو است که در کاخهای دیگر نیز دیده میشود. تاکنون تعبیرهای بسیاری برای این نقش ارائه شده است، مانند «شیر ایران که گاو بابل را میدرد» یا تعبیرهای دیگری که بیشتر آنها نادرست هستند.در این نقش چون هیچ نوشته یا اثر مشابه نوشته داری از آن در دست نیست، نمیتوان با اطمینان کامل از آن سخن گفت تنها به دست آمدن مدارک تازه در آینده میتواند روشنگر این مطلب باشد، اما برخی تعبیرهای ارایه شده برای این نقش جنبهی نجومی دارد. در یکی از این تعبیرها گاو به عنوان صورت فلکی «ثور» و شیر به عنوان صورت فلکی «اسد» معرفی شده است، پدیدار شدن ثور در آسمان صبح نشانهی آمدن بهار بود در نیمهی زمستان صورت فلکی اسد در کنار نصف النهار قرار میگیرد، در حالی که ثور در غرب غروب کرده و ناپدیده میشود. بنابراین نظر شیر به عنوان طالع و غلبه کننده بر ثور در حال مرگ نمود شده است. البته صورت فلکی گاو در آن زمان جزو صورتهای فلکی منطقه البروج نبوده کهنترین لوح میخی که از 12 شکل صورتهای فلکی یکجا و به تنهایی نام میبرد لوحهای است به خط میخی بابلی معروف به لوحهی «VAT4924» مربوط به 9 اردیبهشت سال 419 پیش از میلاد، یعنی زمان پادشاهی داریوش دوم هخامنشی. در این متن از دوازه شکل صورتهای فلکی که ما امروزه میشناسیم. با همان تقسیم بندیهای فرضی دوازه به جای صورتهای فلکی گاو، خرچنگ و سنبله صورتهای فلکی و ستارگان پروین، بر ساوش و سماک اعزل قرار دارند.
منبع: پایگاه پژوهشی آریابوم
صورت فلكي اسد با نام اختصاري Leo در صور فلكي منطقه البروجي است .اين صورت فلكي در فصل بهار در نيمـكره شمالي ودر پاييـز در نيمكره جنوبي قابل مشاهده است.
افسانه صورت فلكي اسد :اين صورت فلكي با شيرنيماني كه هراكلوس در نخستين ماموريتش كشت ، مربوط مي باشد. هراكلوس اين جانور را خفه كرد وسپس پوستش را كند وبعنوان غنيمت جنگي برتن كرد .اگر چه ، اين كار مثل كشتن يك گـربه كوچك نبود . آپولودورس مي گـــــويد : اين شير از اولاد تيفون، بزرگترين هيولاي جهان بوده است . ابتدا هراكلوس كوشيد تا با تيرهايش اورا از پا در آورد .اما تيرها به آساني خم شدند . بنابراين هراكلوس چماقش را برداشت واو را تعقيب كرد .شير در غارش مخفي شد ودو ماه طول كشيد تا هراكلوس اورا پيدا كرد و سر انجام اورا خـفه كرد تا مرد . هـراكلوس براي پوست كندن شير از پنجه هاي جانور استفاده نمود . در عين حال كاري كه هراكلوس انجام داد مشابهاً به وسيله گيـل گمش خداي خورشيد انجام شد .برخي مي گويند كه ارتباط اين صور فلكي با خداي خورشيد حاصل انطباق اين صورت فلكي درمنطـقه البروج بابلي با انقلاب تابستاني است .صورت فلكي اسد در تاريخ مـصر ، جايگاه طلوع خورشيد پس از آفرينش آن (در نزديكي ذنب الاسد ) مي باشد واز اين رو به آن خانه خورشيد نيز مي گويند .