شاتل فضایی آتلانتیس

یکی از فضاپیماهای ناسا
(تغییرمسیر از شاتل آتلانتیس)

شاتل فضایی آتلانتیس (به انگلیسی: Space Shuttle Atlantis) نام یکی از مدارگردهای برنامه شاتل‌های فضایی سازمان هوانوردی و فضایی ملی آمریکا (ناسا) بود که مأموریت ارسال فضانوردان و قطعات فنی ایستگاه بین‌المللی فضایی را به عهده داشت.[۱] این فضاپیما در یکی از مأموریت‌هایش، برای تعمیر تلسکوپ فضایی هابل به فضا رفت.

آتلانتیس
OV-103
شاتل آتلانتیس در پایگاه فضایی کندی
کد مدارگردOV-103
کشورایالات متحده
وضعیتبازنشسته
نخستین پروازاس‌تی‌اس-۵۱-جی
۳ اکتبر ۱۹۸۵ (۱۹۸۵-۱۰-۰۳)
آخرین پروازاس‌تی‌اس-۱۳۵
۲۱ ژوئیه ۲۰۱۱ (۲۰۱۱-0۷-۲۱)
تعداد ماموریت‌ها۳۳
زمان سپری‌کرده در فضا۷۳۵۸ ساعت
مسافت طی کرده۲۰۲٬۶۷۳٬۹۷۴ کیلومتر (۱۲۵٬۹۳۵٬۷۶۹ مایل)
لحظه پرتاب شاتل آتلانتیس در مأموریت اس‌تی‌اس-۱۳۲

آخرین مأموریت و بازنشستگی

شاتل فضایی آتلانتیس

آخرین مأموریت شاتل فضایی آتلانتیس روز جمعه، (۸ ژوئن ۲۰۱۱) ۱۷ تیر ۱۳۹۰ مرکز فضایی کندی را به قصد ایستگاه بین‌المللی فضایی ترک گفت و در صبح پنج شنبه، (۲۱ ژوئیه، ۲۰۱۱)۳۱ تیر ۱۳۹۰ ساعت ۱۲:۴۹ دقیقه به وقت محلی در پایگاه نیروی هوایی ادواردز در صحرای موهاوی در جنوب شرقی کالیفرنیا به زمین نشست، آتلانتیس در ۳۰۷ روز فضاپیمایی خود نزدیک به ۱۲۶ میلیون مایل در طی ۳۳ پرواز طی کرده‌است. آتلانتیس، مدارگرد چهارم ساخته شده‌است

مأموریت دو هفته‌ای شاتل به فضا در مجموع سفری پردردسر بود. آتلانتیس طی این مأموریت شش روز را در کنار ایستگاه بین‌المللی گذراند.

بخش اعظم این شش روز از سوی فضانوردان صرف تلاش برای راه اندازی مجدد کامپیوترهای از کار افتاده ایستگاه که سیستم‌های زیستی آن را کنترل می‌کنند شد.

فضانوردان همچنین مجبور شدند یک پیاده‌روی فضایی برای تعمیر بخشی از پوشش ضدحرارتی شاتل انجام دهند. در این مأموریت در مجموع سه پیاده‌روی فضایی به خارج از ایستگاه انجام شد.

مأموریت اصلی آتلانتیس نصب واحد جدیدی از باتری‌های خورشیدی در ایستگاه بین‌المللی فضایی و جایگزینی یک فضانورد، سونیتا ویلیامز، با فضانوردی دیگر، کلی آندرسن، که هر دو آمریکایی هستند بود.

خانم ویلیامز با بیش از شش ماه حضور در ایستگاه بین‌المللی فضایی رکورددار طولانی‌ترین حضور فضانوردان زن در فضا شده‌است.

هفت خدمه آتلانتیس همچنین در دوره حضور خود در ایستگاه بین‌المللی فضایی عملیات مقدماتی نصب واحد جدیدی از تأسیسات این ایستگاه به نام واحد کلمبوس را به اتمام رساندند.

واحد کلمبوس ایستگاه بین‌المللی فضایی بخش اصلی تعهد یک صد میلیون دلاری سازمان فضایی اروپا به آی اس اس است و قرار بود تا پایان سال ۲۰۰۷ به این ایستگاه ملحق شود.[۲] این پرواز مداری در واقع آخرین سفر شاتل‌های فضایی بود و بدین ترتیب پرونده شاتل‌های فضایی ایالات متحده آمریکا برای همیشه بسته شد. کد آخرین مأموریت فضایی شاتل آتلانتیس اس‌تی‌اس-۱۳۵ بود. کریستوفر فرگوسن به عنوان فرمانده ناو فضایی، داگلاس هارلی به عنوان خلبان و ساندرا مگنوس و رکس والهیم دو فضانورد دیگر این مأموریت شرکت کردند و بدینسان آخرین پرواز فضایی آتلانتیس از نظر تعداد فضانورد نیز به یک استثناء تبدیل شد. شاتل‌های فضایی معمولاً به همراه ۷ فضانورد راهی مدار زمین می‌شدند.[۳]

مأموریت‌ها

#تاریخ پرتابتعیینسکوی پرتابمحل پرتابمدتفاصله[۴]یادداشت
۱۳ اکتبر ۱۹۸۵اس‌تی‌اس-۵۱-جی۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۴ روز، ۱ ساعت، ۴۴ دقیقه، ۳۸ ثانیه۱٬۶۸۲٬۶۴۱ مایل (۲٬۷۰۷٬۹۴۸ کیلومتر)اولین مأموریت آتلانتیس
۲۲۶ نوامبر ۱۹۸۵اس‌تی‌اس-۶۱-بی۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۶ روز، ۲۱ ساعت، ۴ دقیقه، ۴۹ ثانیه۲٬۴۶۶٬۹۵۶ مایل (۳٬۹۷۰٬۱۸۱ کیلومتر)
۳۲ دسامبر ۱۹۸۸اس‌تی‌اس-۲۷۳۹بیادوارد ای‌اف‌بی۴ روز، ۹ ساعت، ۵ دقیقه، ۳۷ ثانیه۱٬۸۱۲٬۰۷۵ مایل (۲٬۹۱۶٬۲۵۲ کیلومتر)یک ماهواره را فرستاد. در این مأموریت کمی آسیب دید.[۵]
۴۴ مه ۱۹۸۹اس‌تی‌اس-۳۰۳۹بیادوارد ای‌اف‌بی۴ روز، ۰ ساعت، ۵۶ دقیقه، ۲۸ ثانیه۱٬۴۷۷٬۵۰۰ مایل (۲٬۳۷۷٬۸۰۰ کیلومتر)فضاپیمای ماگلان را برای کاوش زهره فرستاد
۵۱۸ اکتبر ۱۹۸۹اس‌تی‌اس-۳۴۳۹بیادوارد ای‌اف‌بی۴ روز، ۲۳ ساعت، ۳۹ دقیقه، ۲۰ ثانیه۱٬۸۰۰٬۰۰۰ مایل (۲٬۹۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)فضاپیمای گالیله را برای کاوش مشتری فرستاد
۶۲۸ فوریه ۱۹۸۹اس‌تی‌اس-۳۶۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۴ روز، ۱۰ ساعت، ۱۸ دقیقه، ۲۲ ثانیه۱٬۸۳۷٬۹۶۲ مایل (۲٬۹۵۷٬۹۱۳ کیلومتر)این مأموریت به وزارت دفاع اختصاص داشت و یک ماهواره جاسوسی پرتاب کرد.
۷۱۵ نوامبر ۱۹۹۰اس‌تی‌اس-۳۸۳۹ایکااس‌سی۴ روز، ۲۱ ساعت، ۵۴ دقیقه، ۳۱ ثانیه۲٬۰۴۵٬۰۵۶ مایل (۳٬۲۹۱٬۱۹۹ کیلومتر)ماموریت به وزارت دفاع اختصاص داشت و یک ماهواره جاسوسی پرتاب کرد.
۸۵ آوریل ۱۹۹۱اس‌تی‌اس-۳۷۳۹ بیادوارد ای‌اف‌بی۵ روز، ۲۳ ساعت، ۳۲ دقیقه، ۴۴ ثانیه۲٬۴۸۷٬۰۷۵ مایل (۴٬۰۰۲٬۵۵۹ کیلومتر)رصدخانه پرتوی گامای کامپتون را به مدار برد.
۹۲ اوت ۱۹۹۱اس‌تی‌اس-۴۳۳۹ایکااس‌سی۸ روز، ۲۱ ساعت، ۲۱ دقیقه، ۲۵ ثانیه۳٬۷۰۰٬۴۰۰ مایل (۵٬۹۵۵٬۲۰۰ کیلومتر)یک ماهواره را به مدار برد
۱۰۲۴ نوامبر ۱۹۹۱اس‌تی‌اس-۴۴۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۶ روز، ۲۲ ساعت، ۵۰ دقیقه، ۴۴ ثانیه۲٬۸۹۰٬۰۶۷ مایل (۴٬۶۵۱٬۱۱۲ کیلومتر)ماموریت به وزارت دفاع اختصاص داشت. یک ماهواره را به مدار برد
۱۱۲۴ مارس ۱۹۹۲اس‌تی‌اس-۴۵۳۹ایکااس‌سی۸ روز، ۲۲ ساعت، ۹ دقیقه ۲۸ ثانیه۳٬۲۷۴٬۹۴۶ مایل (۵٬۲۷۰٬۵۱۵ کیلومتر)اطلس-۱ را به مدار برد
۱۲۳۱ ژوئیه ۱۹۹۲اس‌تی‌اس-۴۶۳۹ایکااس‌سی۷ روز، ۲۳ ساعت، ۱۵ دقیقه، ۳ ثانیه۳٬۳۲۱٬۰۰۷ مایل (۵٬۳۴۴٬۶۴۳ کیلومتر)دو ماهواره برده شد اولی متعلق به همکاری ناسا و آژانس فضایی ایتالیا بود که ناموفق ماند و دومی متعلق به آژانس فضایی اروپا بود
۱۳۳ نوامبر ۱۹۹۴اس‌تی‌اس-۶۶۳۹بیادوارد ای‌اف‌بی۱۰ روز، ۲۲ ساعت، ۳۴ دقیقه، ۲ ثانیه۴٬۵۵۴٬۷۹۱ مایل (۷٬۳۳۰٬۲۲۶ کیلومتر)اطلس-۳ را به فضا برد.
۱۴۲۹ ژوئن ۱۹۹۵اس‌تی‌اس-۷۱۳۹ایکااس‌سی۹ روز، ۱۹ ساعت، ۲۲ دقیقه، ۱۷ ثانیه۴٬۱۰۰٬۰۰۰ مایل (۶٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)اولین اتصال شاتل و ایستگاه فضایی میر که در آن دو فضانورد را برد و سه فضانورد را برگرداند.
۱۵۱۲ نوامبر ۱۹۹۵اس‌تی‌اس-۷۴۳۹ایکااس‌سی۸ روز، ۴ ساعت، ۳۱ دقیقه، ۴۲ ثانیه۳٬۴۰۰٬۰۰۰ مایل (۵٬۵۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)آب، تجهیزات و لوازم را برای آپگرید ایستگاه فضایی میر به فضا برد.
۱۶۲۲ مارس ۱۹۹۶اس‌تی‌اس-۷۶۳۹بیادوارد ای‌اف‌بی۹ روز، ۵ ساعت، ۱۶ دقیقه، ۴۸ ثانیه۳٬۸۰۰٬۰۰۰ مایل (۶٬۱۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)
۱۷۱۶ سپتامبر ۱۹۹۶اس‌تی‌اس-۷۹۳۹ایکااس‌سی۱۰ روز، ۳ ساعت، ۱۹ دقیقه، ۲۸ ثانیه۳٬۹۰۰٬۰۰۰ مایل (۶٬۳۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)
۱۸۱۲ ژانویه ۱۹۹۷اس‌تی‌اس-۸۱۳۹بیکااس‌سی۱۰ روز، ۴ ساعت، ۵۶ دقیقه، ۳۰ ثانیه۳٬۹۰۰٬۰۰۰ مایل (۶٬۳۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)
۱۹۱۵ مه ۱۹۹۷اس‌تی‌اس-۸۴۳۹ایکااس‌سی۹ روز، ۵ ساعت، ۲۰ دقیقه، ۴۷ ثانیه۳٬۶۰۰٬۰۰۰ مایل (۵٬۸۰۰٬۰۰۰ کیلومتر)
۲۰۲۵ سپتامبر ۱۹۹۷اس‌تی‌اس-۸۶۳۹ایکااس‌سی۱۰ روز، ۱۹ ساعت، ۲۲ دقیقه، ۱۲ ثانیه۴٬۲۲۵٬۰۰۰ مایل (۶٬۷۹۹٬۰۰۰ کیلومتر)
۲۱۱۹ مه ۲۰۰۰اس‌تی‌اس-۱۰۱۳۹ایکااس‌سی۹ روز، ۲۱ ساعت، ۱۰ دقیقه، ۱۰ ثانیه۵٬۰۷۶٬۲۸۱ مایل (۸٬۱۶۹٬۴۸۲ کیلومتر)
۲۲۸ سپتامبر ۲۰۰۰اس‌تی‌اس-۱۰۶۳۹بیکااس‌سی۱۱ روز، ۱۹ ساعت، ۱۲ دقیقه، ۱۵ ثانیه۴٬۹۱۹٬۲۴۳ مایل (۷٬۹۱۶٬۷۵۴ کیلومتر)
۲۳۷ فوریه ۲۰۰۱اس‌تی‌اس-۹۸۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۱۲ روز، ۲۱ ساعت، ۲۱ دقیقه۵٬۳۶۹٬۵۷۶ مایل (۸٬۶۴۱٬۴۹۵ کیلومتر)
۲۴۱۲ ژوئیه ۲۰۰۱اس‌تی‌اس-۱۰۴۳۹بیکااس‌سی۱۲ روز، ۱۸ ساعت، ۳۶ دقیقه، ۳۹ ثانیه۵٬۳۰۹٬۴۲۹ مایل (۸٬۵۴۴٬۶۹۸ کیلومتر)
۲۵۸ آوریل ۲۰۰۲اس‌تی‌اس-۱۱۰۳۹بیکااس‌سی۱۰ روز، ۱۹ ساعت، ۴۳ دقیقه، ۴۸ ثانیه۴٬۵۲۵٬۲۹۹ مایل (۷٬۲۸۲٬۷۶۳ کیلومتر)
۲۶۷ اکتبر ۲۰۰۲اس‌تی‌اس-۱۱۲۳۹بیکااس‌سی۱۰ روز، ۱۹ ساعت، ۵۸ دقیقه، ۴۴ ثانیه۴٬۵۱۳٬۰۱۵ مایل (۷٬۲۶۲٬۹۹۴ کیلومتر)
۲۷۹ سپتامبر ۲۰۰۶اس‌تی‌اس-۱۱۵۳۹بیکااس‌سی۱۱ روز، ۱۹ ساعت، ۶ دقیقه، ۳۵ ثانیه۴٬۹۱۰٬۲۸۸ مایل (۷٬۹۰۲٬۳۴۳ کیلومتر)
۲۸۸ ژوئن ۲۰۰۷اس‌تی‌اس-۱۱۷۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۱۳ روز، ۲۰ ساعت، ۱۲ دقیقه، ۴۴ ثانیه۵٬۸۰۹٬۳۶۳ مایل (۹٬۳۴۹٬۲۶۳ کیلومتر)
۲۹۷ فوریه ۲۰۰۸اس‌تی‌اس-۱۲۲۳۹ایکااس‌سی۱۲ روز، ۱۸ ساعت، ۲۱ دقیقه، ۵۰ ثانیه۵٬۲۹۶٬۸۴۲ مایل (۸٬۵۲۴٬۴۴۱ کیلومتر)
۳۰۱۱ مه ۲۰۰۹اس‌تی‌اس-۱۲۵۳۹ایادوارد ای‌اف‌بی۱۲ روز، ۲۱ ساعت، ۳۷ دقیقه، ۹ ثانیه۵٬۲۷۶٬۰۰۰ مایل (۸٬۴۹۱٬۰۰۰ کیلومتر)
۳۱۱۶ نوامبر ۲۰۰۹اس‌تی‌اس-۱۲۹۳۹ایکااس‌سی۱۰ روز، ۱۹ ساعت، ۱۶ دقیقه، ۱۳ ثانیه۴٬۴۹۰٬۱۳۸ مایل (۷٬۲۲۶٬۱۷۷ کیلومتر)
۳۲۱۴ مه ۲۰۱۰اس‌تی‌اس-۱۳۲۳۹ایکااس‌سی۱۱ روز، ۱۸ ساعت، ۲۹ دقیقه، ۰۹ ثانیه۴٬۸۷۹٬۹۷۸ مایل (۷٬۸۵۳٬۵۶۳ کیلومتر)
۳۳۸ ژوئیه ۲۰۱۱اس‌تی‌اس-۱۳۵۳۹ایکااس‌سی۱۳ روزآخرین مأموریت

یادبود و نشان‌های مأموریت

پوستر یادبود شاتل آتلانتیس
نشان‌های مأموریت

نگارخانه

سرنشینان آتلانتیس در مأموریت اس‌تی‌اس-۱۱۲

جستارهای وابسته

منابع