Search

رتبه آرایه‌شناختی

(تغییرمسیر از طبقه آرایه‌شناختی)

رتبهٔ آرایه‌شناختی[۱] (به انگلیسی: Taxonomic rank) یا طبقهٔ آرایه‌شناختی، اصطلاح چکیده‌ای است که در «طبقه‌بندی علمی» و «آرایه‌شناسی» جانداران به کار می‌رود. طبقهٔ آرایه‌شناختی، سطح یک آرایه (Taxon) را در سلسله مراتب آرایه‌شناختی نشان می‌دهد. آرایه‌های رده‌بندی (classification) در یک رتبهٔ آرایه‌شناختی، گروه‌هایی از ارگانیسم‌ها هستند که در یک سطح دسته‌بندی می‌شوند.

سطوح مختلف طبقه‌بندی علمی.حیاتدامنهفرمانروشاخهردهراستهخانوادهسردهگونه
سطوح مختلف طبقه‌بندی علمی.
سلسله مراتب هشت طبقه آرایه‌شناختی اصلی در طبقه‌بندی زیستی. طبقه‌های میانی جزئی‌تر نشان داده نشده‌اند.

رتبه‌های اصلی آرایه‌شناختی

در رده‌بندی جانداران هشت رتبهٔ اصلی وجود دارد که از بزرگ به کوچک بدین قرارند:

رتبه‌های (طبقه‌های) گیاه‌شناسی و جانورشناسی گاه اندکی متفاوتند.

پسوندهای رده‌بندی

در رده‌بندی جانداران پسوندهای استانداردی بر پایه سلسله (فرمانرو) و گاه بر پایه شاخه یا رده به‌کار می‌رود که در جدول آمده است. برای بسیاری از آن‌ها در نام‌های فارسی پسوند -ان و -گان- به‌کار می‌رود و برای phyta- بیشتر پسوند -رُستیان و رویی‌ها به‌کار می‌رود.

نام رتبه به فارسینام رتبه به انگلیسیگیاهانجلبک‌هاقارچ‌هاجانوران
دسته/شاخهDivision/Phylum(گیان،[۲] تباران،[۳]) -phyta-mycota(ان، وندان، تباران[۴]) -a,s,es
زیرشاخهSubdivision/Subphylum(وندان-) -phytina-mycotina(ان-، داران،[۵] وندیان)-a; -ata
ردهClass-opsida (ویسان)-phyceae-mycetes(ان/گان، ویسان[۶]-)-a,i,ida,es
زیرردهSubclass-idae (-داران)-phycidae-mycetidae(ان/گان،[۷] ویسیان-)-a,i,es
تبارشاخهClade(ان، انیان، مانندان، ریختان-) -a,es,morphae
بالاراستهSuperorder(مانان-) -anae(مانان-) -ae
راستهOrder(سانان[۸]-) -ales(سانان[۹]) -formes, es, a
زیرراستهSuborder(سانیان-) -ineae(سانیان-) -i (ae, es)
فروراستهInfraorderگان -aria(وارگان-) -ida
خردراستهParvorder-(واریان-) -ini
بالاتیره / بالاخانوادهSuperfamily(ان-) -acea(واران-) -oidea
تیره / خانوادهFamily(یان[۱۰]-) - aceae(ان، یان[۱۱]-) -idae
(گان- در نام‌های با حرف پایانی 'ه')
زیرتیره / زیرتیرهSubfamily(واران-) - [نیازمند منبع] oideae(یان-) -inae
(ایان- در نام‌های با حرف پایانی 'ه')
تبارTribe/Infrafamily-eae(تباران-) -ini
زیرتبارSubtribe-inae(تباریان-) -ina
سردهGenus(ها-)um,us,a(ها-) -us,a
تافته گونه‌هاSpecies-complex--
گونهSpecies--
گروه زیرگونه‌ایSubspecies Group--
زیرگونهSubspecies--

فهرست تکمیلی اصطلاحات رده‌بندی و پیوند میان آن‌ها

رده‌بندی جانداران از کلی‌ترین تا جزئی‌ترین رتبه‌ها:

کلکسیون بزرگی از قاب‌بالان

در کشاورزی زیرگونه‌ای از گیاهان کشت شده وجود دارد به نام رَقَم (Cultivar).

از میان این رتبه‌های گوناگون، تنها گونه است که تعریف دقیق زیست‌شناختی دارد. سطح‌های دیگر برای نمایش تبارزایی اندامگان مورد مطالعه استفاده می‌شوند و تا اندازه‌ای به داوری شخص پژوهشگر بستگی دارند. برای بیشتر گروه‌های جاندار تمام این رتبه‌ها کاربرد ندارند و بیشتر برای موارد پیچیده‌تر مانند حشرات به‌کار می‌روند.

نام برخی از رده‌ها، راسته‌ها و تیره‌های گیاهی و جانوری با برابر انگلیسی آنها

جستارهای وابسته

منابع

  • آریانپور، فرهنگ فشرده یک‌جلدی فارسی به انگلیسی، چاپ ششم، تهران: امیرکبیر ۱۳۷۳ خ؛ که در آن از سه منبع زیر استفاده شده:
  • راهنمای گیاهی «گیا» از دکتر حسین گل گلاب.
  • فرهنگ گیاهی از ح.ع. بهرامی.
  • واژه‌نامه گیاهی از دکتر اسمعیل زاهدی.
برگرفته از «https:https://www.search.com.vn/wiki/index.php?lang=fa&q=رتبه_آرایه‌شناختی&oldid=39296274»
🔥 Top keywords: