نئوژن

نئوژن (به انگلیسی: Neogene) در مقیاس زمانی کمیسیون بین‌المللی چینه‌نگاری دوره‌ای است که از ۰٫۰۵ ± ۲۳٫۰۳ میلیون سال پیش آغاز شد و تا ۲٫۵۸۸ میلیون سال پیش ادامه داشت. به عنوان دومین دوره در دوران نوزیستی، نئوژن پس از دوره پالئوژن شکل گرفت و به دوره کواترنری ختم شد. نئوژن به دو دور میوسن و پلیوسن تقسیم شده‌است.

نئوژن، بازهٔ زمانی تقریباً ۲۰ میلیون ساله‌ای را در بر می‌گیرد. در طی این دوره، پستانداران و پرندگان به حرکت فرگشتی خود در رسیدن به شکل‌های نوین‌تر ادامه دادند؛ در حالی که دیگر گروه‌ها به نسبت تغییرنکرده باقی‌ماندند. انسان‌سانان نخستین، نیاکان انسان کنونی، در این دوره در آفریقا پدیدار شدند. دگرگونی‌های قاره‌ای چندی نیز در این دوره پدید آمدند که از آن جمله می‌توان به متصل شدن آمریکای شمالی به آمریکای جنوبی توسط باریکه پاناما در پلیوسن پسین و در پی آن صورت گرفتن تبادل بزرگ آمریکا اشاره کرد. این باعث قطع شدن جریان‌های اقیانوسی میان اقیانوس‌های آرام و اطلس شد، دگرگونی‌های اقلیمی پدید آورد، و منجر به ایجاد جریان گلف استریم شد. دمای جهان در طی این دوره به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافت و باعث پدید آمدن چندین یخبندان قاره‌ای در دوره کواترنری شد.