پولیوماویریده
پولیوماویریده (نام علمی: Polyomaviridae) نام یک تیره از ویروسهاست، که میزبان اولیهٔ آنان پستانداران و پرندگان هستند.[۱][۲]
پولیوماویریده | |
---|---|
عکس ریزنگاری از سلولی آلوده به پولیوماویروس - سلول آبی بزرگ در سمت چپ و پائین. یک نمونهٔ سلولشناسی از ادرار بیمار. | |
طبقهبندی ویروسها | |
(طبقهبندینشده): | ویروس |
شاخه: | incertae sedis |
رده: | طبقهبندی نامشخص |
راسته: | طبقهبندی نامشخص |
تیره: | پولیوماویریده |
سردهها | |
|
طبق آخرین طبقهبندی «کمیتهٔ بینالمللی آرایهشناسی ویروسها» در سال ۲۰۱۸ میلادی، ۸۹ گونه در این خانواده (در چهار سرده اصلی) و ۹ گونهٔ فاقد سرده وجود دارد.[۲] از این تعداد، ۱۳ گونهٔ آنها، انسانها را آلوده میکنند، و تا حد کمتری نیز بقیهٔ گونهها نظیر SV40 میتوانند به انسان سرایت کنند.[۳][۴][۵] بسیاری از این ویروسها نظیر ویروس بیکی و ویروس جیسی بسیار فراگیر هستند و معمولاً در بیشتر افراد بدون علامت اند.[۶][۷] با این وجود، برخی نیز با بیماریهایی نظیر ضعف ایمنی در افراد در ارتباط اند.[۸] ویروس بیکی با بروز نفروپاتی در دریافتکنندگان پیوند کلیه و پیوند سایر اعضاء بدن نقش دارند.[۹][۱۰] ویروس جیسی نیز با لکوانسفالوپاتی چندکانونی پیشرونده،[۱۱] و پولیوماویروس سلول مرکل با سرطان سلول مرکل مرتبط است.[۱۲]
برخی از اعضای این خانوادهٔ ویروسی، اونکوژن (سرطانزا) هستند و میتوانند زمینهساز ایجاد تومور شوند. این ویروسهای خاص در بدن میزبان بهصورت نهفته و خاموش باقی مانده و علامتی ندارند؛ اما ممکن است در گونههای جانوری مختلف و در افرادی که دستگاه ایمنی ناکارآمد یا ضعیف دارند، باعث ایجاد تومور شوند.
این خانوادهٔ ویروسی نخستین بار بهسبب خواص سرطانزاییشان کشف شدند، و برخی از اعضای آن بهویژه پولیوماویروسهای موشی بهطور گستردهای تحت بررسی و مطالعه واقع شدهاند، تا دریابند با چه سازوکاری موجب بروز سرطان میشوند. نام «پولیوما» اشاره به قدرت ویروس در ایجاد «چندین» (-poly) نوع «تومور» (oma-) دارد.
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Polyomaviridae». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲ اوت ۲۰۱۹.