Marilyn Monroe

Primeiros anos

A súa nai foi Gladys Pearl Baker (de apelido de nacemento Monroe, nada o 27 de maio de 1902 e finada o 11 de marzo de 1984)^[8], quen casou co noruegués Edward Mortenson e, pouco despois de separarse, descubriu que estaba embarazada.^[9] O 1 de xuño de 1926 naceu nos Ánxeles a súa filla Norma Jeane Mortenson, segundo consta no rexistro civil para que non fose ilexítima, e chamada Norma Jean Baker na práctica.^[10][11] Gladys, que traballou como cortadora de negativos na produtora de cine RKO Pictures,^[9][11] non podía manter a súa filla por problemas económicos e emocionais e deixouna ao coidado dun matrimonio adoptivo: Albert e Ida Bolender, residentes en Hawthorne (California).^[12] Cando Gladys puido conseguir unha casa propia levou consigo a Norma Jeane, pero isto só durou uns meses, debido aos devanditos problemas emocionais e deixou a súa filla a cargo da súa mellor amiga, Grace McKee.

Carreira

Ingreso no medio artístico e estrea no cine (1944-1947)

Mentres traballa na fábrica, un fotógrafo retratouna no seu posto de traballo. Sen sabelo, descubrira á que despois sería Marilyn Monroe. Ela, pola súa parte, logrou traballar como modelo e foi portada de ducias de revistas.^[9] Mais o seu traballo como modelo era algo que non gustaba ó seu marido e este obrigouna a elixir entre o seu matrimonio ou a súa carreira. En 1946, Norma divórciase e preséntase a varios castings. Foi contratada por un dos executivos da 20th Century Fox para traballar como extra de cine durante seis meses.^[13] Foi el quen lle propuxo o nome artístico de Marilyn Monroe: Marilyn pola actriz Marilyn Miller e Monroe por ser o apelido de solteira da súa nai. Nos seus primeiros papeis interpretou a unha telefonista no musical The Shocking Miss Pilgrim e a unha camareira en Dangerous Years. A escasa aceptación que estes filmes recibiron da crítica e do público fixeron que o seu contrato non fose renovado en 1947.^[14]

Contrato con Fox e revelación como actriz (1949-1952)

En 1948, Monroe asinou un contrato semestral con Columbia Pictures para interpretar a bailarina Peggy no musical Ladies of the Chorus.^[15] O filme non tivo moito éxito, polo que o seu contrato foi rescindido. Porén, a partir de entón só apareceu en filmes producidos pola 20th Century Fox, despois de asinar un novo contrato a seis anos en 1949.^[16][17] Participou cun breve papel na comedia Love Happy dos Irmáns Marx, e en 1950 interpretou a Angela, a amante dun avogado, no filme policíaco A xungla do asfalto.^[18] Nese mesmo ano, tamén participou en Todo sobre Eva, protagonizada por Bette Davis, onde interpretou a Claudia Caswell, unha actriz de teatro. Por ámbalas dúas interpretacións recibiu críticas positivas.^[19]

En febreiro de 1951, inscribiuse nas clases nocturnas de arte e literatura da Universidade de California. Nese ano interpretou papeis secundarios en varios filmes de baixo orzamento como Home Town Story, As Young as You Feel e Love Nest.^[20] As perspectivas da súa carreira comezaron a mellorar cando actuou ás ordes de Fritz Lang en Clash by Night (1952), cun elenco que incluía a Barbara Stanwyck, Paul Douglas e Robert Ryan. Novamente recibiu boas críticas, e pouco despois actuou en We're Not Married, comedia onde traballou xunto a Ginger Rogers e Zsa Zsa Gabor, e en Don't Bother to Knock, un filme de suspense onde interpretaba a unha neneira perturbada á que vixía Richard Widmark. Foi o seu primeiro papel protagonista, pero non obtivo o éxito agardado. En Monkey Business, dirixida por Howard Hawks, actuou con Cary Grant e Ginger Rogers,^[21][22] amosando, por primeira vez, a que sería a súa imaxe definitiva: melena curta ondulada nun loiro platino. Poucos anos antes, sometérase a unha rinoplastia.

Consagración (1953-1954)

En 1953, despois de participar en filmes de baixo orzamento, a actriz tivo un papel protagonista: Rose en Niagara. E foi porque o daquela presidente da 20th Century Fox, Darryl F. Zanuck, llo pediu.^[23] Así foi como Marilyn Monroe substituíu a Anne Bancroft e conseguiu críticas dispares: uns dixeron que non estaba á altura do papel e outros quedaron eclipsados pola súa beleza.^[24][25] Os famosos cadros de Andy Warhol sobre Marilyn teñen como modelo unha imaxe promocional deste filme.

Ese mesmo ano, a actriz protagonizou xunto a Jane Russell o filme Os cabaleiros prefírenas loiras (1953).^[26] Alí interpretou a Lorelei Lee, unha cantante e bailarina. O seu traballo neste filme recibiu boas críticas e a súa interpretación do número musical "Diamonds Are a Girl's Best Friends" converteuse nun clásico dos musicais.,^[27] sendo recreada décadas despois por Madonna. Nese mesmo ano, Marilyn traballou con Lauren Bacall e Betty Grable en How to Marry a Millionaire. Nesta comedia interpretou a Pola, unha modelo que aluga xunto ás súas amigas un luxoso departamento co obxectivo de atraer adiñeirados desprevidos para poder casar con eles. O filme obtivo críticas positivas e boa recadación, e novamente, a actuación de Monroe foi aclamada.^[28]

En 1954, a actriz apareceu no filme de Otto Preminger, River of No Return, xunto cos actores Robert Mitchum, Rory Calhoun, Tommy Rettig e Murvyn Vye. Era un western no que ela interpretaba o papel dunha cantante de saloon que coñece a un afouto vaqueiro, co que vive distintas aventuras. O filme obtivo críticas negativas e non foi ben na recadación.^[29] Nese mesmo ano actuou en There's No Business Like Show Business, unha comedia musical onde compartiu escena con Ethel Merman, Donald O´Connor e Mitzy Gaynor.^[30] O filme recibiu críticas negativas e non tivo moi boa recadación. Posteriormente, rexeitou traballar con Frank Sinatra por non estar de acordo co argumento da mesma e co salario que recibiría. Isto fixo que o estudio para o que traballaba a suspendese durante un breve lapso temporal no que permaneceu afastada da actuación, aínda que realizou presentacións como cantante no Xapón para entreter as tropas estadounidenses.^[31]

Monroe casou tres veces, rematando tódolos matrimonios en divorcio. O primeiro marido foi James Dougherty, o segundo Joe DiMaggio e o terceiro Arthur Miller. Tamén se di que estivo brevemente casada co escritor Robert "Bob" Slatzer, así como que tivo romances con John e Robert Kennedy. Marlon Brando, na súa autobiografía Songs My Mother Taught Me, dixo que tivo unha relación con ela, e que quedaron como amigos ata a súa morte. Durante os seus matrimonios sufriu dous abortos prematuros e un embarazo ectópico.^[32][33] Rumoreábase que Monroe e DiMaggio estaban a reconciliarse cando Monroe morreu.

As relacións de Monroe acapararon moita atención por parte da prensa. O grao de relación entre o presidente Kennedy e Monroe non se fixo nunca público, malia que Casa Branca lle fixo chamadas a ela durante 1962.^[34][35] O autor Anthony Summers, na biografía de J. Edgar Hoover, concluíu que Monroe estaba namorada do presidente Kennedy e quería casar con el. Cando o romance rematou, Monroe volveuse depresiva. Entón centrouse en Robert Kennedy, quen visitara a Monroe nos Ánxeles o día da súa morte.^[36]

Monroe tivo unha longa experiencia coa psicanálise. Estaba en análise con Margaret Herz Hohenberg, Anna Freud, Marianne Rie Kris, Ralph Greenson (quen a atopou morta) e Milton Wexler.^[37]

Cinema

Monroe foi caracterizada por:

• Misty Rowe en Goodbye Norma Jeane (1976)
• Catherine Hicks en Marilyn: The Untold Story (1980)
• Theresa Russell en Insignificance (1985)
• Susan Griffiths en Marilyn & Me (1991), Pulp Fiction
• Melody Anderson en Marilyn & Bobby: Her Final Affair (1993)
• Ashley Judd como Marilyn de nova, e por Mira Sorvino como adulta en Norma Jean & Marilyn (1996)
• Barbara Niven en The Rat Pack (1998)
• Kerri Randles en Introducing Dorothy Dandridge (1999)
• Poppy Montgomery en Blonde (2001)
• Holly Beavon en James Dean (2001)
• Sophie Monk en The Mystery of Natalie Wood (2004)
• Michelle Williams in My Week with Marilyn (2011)

Televisión

Monroe foi caracterizada por:

• Constance Forslund en This Year's Blonde (1980)
• Suzie Kennedy no episodio Who Killed Marilyn Monroe? (2003) da serie de televisión Revealed e no telefilme italiano Io & Marilyn (2009)
• Charlotte Sullivan en The Kennedys (2011)
• Megan Hilty, Uma Thurman e Katharine McPhee na serie de televisión Smash (2012–13).

Teatro

Monroe foi caracterizada por:

• Lorenzo Ferrero na ópera Marilyn (1980)
• Laura Aikin na ópera de Robin de Raaff Waiting for Miss Monroe (2012)^[38]
• Sunny Thompson na produción Marilyn: Forever Blonde^[39]
• Eivør Pálsdóttir na ópera de Gavin Bryars Marilyn Forever^[40]

Música

Monroe foi caracterizada por:

• Madonna no vídeo musical de Material Girl (1985)
• Mariah Carey no vídeo musical de "I Still Believe" (1998)
• Lana del Rey en "National Anthem" (2012)

Troy Talton e Donald Kinder escribiron unha canción, titulada "Marilyn", despois da súa morte en 1962. Foi gravada por Talton e foi lanzada como un sinxelo por Crest Records.^[41][42]

Elton John e Bernie Taupin escribiron outra canción adicada a ela, "Candle in the Wind".^[43]

Glenn Danzig, da banda de rock Misfits (que deben o seu nome ó derradeiro filme de Monroe)^[44] lanzaron unha canción chamada "Who Killed Marilyn?" en 1981.

Filmes sen rematar

Aparicións televisivas

Como convidada

Bibliografía

• Gilmore, John (2007). Inside Marilyn Monroe, A Memoir. Ferine Books, Los Angeles. ISBN 0-9788968-0-7. 
• Goode, James (1986). The Making of "The Misfits". Limelight Editions, New York. ISBN 0-87910-065-6. 
• Guiles, Fred Lawrence (1993). Norma Jean: The Life of Marilyn Monroe. Paragon House Publishers. ISBN 1-55778-583-X. 
• Harris, Warren G. (2002). Clark Gable, A Biography. Aurum Press, London. ISBN 1-85410-904-9. 
• Jacke, Andreas: Marilyn Monroe und die Psychoanalyse. Psychosozial Verlag, Gießen 2005, ISBN 978-3-89806-398-2, ISBN 3-89806-398-4
• Jewell, Richard B.; Harbin, Vernon (1982). The RKO Story. Octopus Books, London. ISBN 0-7064-1285-0. 
• Meaker, M. J. Sudden Endings: 13 Profiles in Depth of Famous Suicides Doubleday & Company, Inc., Garden City, NY: 1964 p. 26–45: "Marilyn and Norma Jean: Marilyn Monroe"
• Mecacci, Luciano (2009). Freudian Slips: The Casualties of Psychoanalysis from the Wolf Man to Marilyn Monroe. Vagabondd Voices, Sulaisiadar 'san Rudha (Scotland). ISBN 978-0-9560560-1-6. 
• Monroe, Marilyn; Hecht, Ben (2000). My Story. Cooper Square Press. ISBN 0-8154-1102-2. Arquivado dende o orixinal o 16 de marzo de 2011. Consultado o 5 de agosto de 2008. 
• Olivier, Laurence (1982). Confessions of an Actor. Simon and Schuster. ISBN 0-14-006888-0. 
• Riese, Randall; Hitchens, Neal (1988). The Unabridged Marilyn. Corgi Books, London. ISBN 0-552-99308-5. 
• Russell, Jane (1986). An Autobiography. Arrow Books, London. ISBN 0-09-949590-2. 
• Server, Lee (2001). Robert Mitchum, Baby I Don't Care. St. Martin's Press, New York. ISBN 0-571-20994-7. 
• Spoto, Donald (2001). Marilyn Monroe: The Biography. Cooper Square Press. ISBN 0-8154-1183-9. 
• Staggs, Sam (2000). All About "All About Eve". St. Martin's Griffin, New York. ISBN 0-312-27315-0. 
• Summers, Anthony (1985). Goddess, The Secret Lives of Marilyn Monroe. Guild Publishing, London. ISBN 0-575-03641-9. 

Ligazóns externas

• Marilyn Monroe: Life and Times (en inglés)